DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7652#0264
252 MUNDI SUBTERRANEI
>$etl. I. ulteriori tkvunpias inquisitione , & velutiI nosasmerces,autad summum velfuco sin
conclamata, utilioribusse studiis dederint;! gulari adornatamoperationem, velsimpli
neque unquam me hujus machinationis si-
ve scriptae, sive typis editas efFectum ullum
videre potuiile memini, tametsi omnes pas-
sim clament, ab hoc, vel ilio, in hacvel illa
urbe motumperennem inventum essie; imb
in impressis quoque libris speciosis hujus-
modi tituiis eam compiures exornare non
sint verecundati: Motusperennis machinajam
tandem a totfeculis desiderata, tot Mathemati-
corum ingenii indussria srujlra inquijita, tan-
dem omnibus numeris abfoluta, & demonjlrata.
i-
cem a reliquis metaliis auri separationem,
quod Metallurgorum proprium est, nulia
transmutatione facla , reperias ; ut proinde
certo mihi persuadeam, hujusmodi difficul-
tates nuiio unquam tempore exhaustum iri,
& consequenter usque ad adventum , ut
cum Hebraeisloquar, id est, ad consum-
mationemseculi duraturas. uti enimhaein
individuo consistunt, itaquoquemajorem
humani ingenii industriam ad hujusmodi
arcanum penetrandum requirunt, ad quod
Ecce similibus ad nonnuliam rei praestitasfi- i non nisi forsan Angelicis mentibus acces
dem conciliandam titulis,nonnulli ante vi- j sus datur. Est enim Natura adeb sui juris
cTioriam triumphare non erubescunt. Quae \ tenax, ut in hujusmodi se humana industria
quidem de motu perenni pure artificioso superarinunquam permittat,utpotesibiso-
dicta velim: posse verb subsidioNaturae ac-|li arcano operandi modo reservato.
cedente, machinam perpetuo mobilem ex j Ex hisce praemissis concludo tandem, etsi AicbymU
Arte,&Naturacommistam fieri, cujusmodi arcana hujusmodi exse, &naturasuascibi-^'*'*'
n i -i . i. r iv • • • X! V n<>»tmen
nos rn Arte nojtra Magnetica exhibuimus, lia lint, adeo tamen m mtimo Naturae se-
non nego: qus tamen machinaeplerumque j cesfa, centroque convoluta latent, ut ea nul-m-
omnisemolumenti expertes comperiuntur. i la humani ingenii industria extrahi possint.
Dico itaque Alchymiam,quam Chryjopaeiam
transmutatoriam vocamus, objeclium qui-
demhabereex se, & sua natura scibile, ad
quod tamen non nisi Angelicus forsan, aut
Lumenper- Eadem de lumine seu igne perpetuo intelli-
petmm. genclasunt, quas cum omnia fuse inprace-
denti Libro, capite de Asbeslo confutaveri-
mus, eb Leclorem remittimus. Sed ut jam
ad propositum nobis scopum revertamur. j dasmoniacusintelieftuspertingat: quia ta
sssdtum^ Q^0^ de dictis jam artibus, certe de Alchy- j men Alchymistas pro aris, & focis concer
vmnm. mia potissimum verificatur: Vix enim Al-jtanteseam vel a primordiis Mundi cogni
ehymijiam alicujus nominisreperias qui non
lapidisistiusnotitiamsehabere, aut ja6ti-
tet,aut ab alio quopiam magnsArtisope-
rationem se vidisfe contestetur, quorum ta-
men veritatem si ad Cleanthis lucernam exa-
c~tius explores, non nisi putridas, & vermi-
tam essie contendunt, nihil porrb restat ,nisi
ut num quae ja&antur, vera sint, & num
Lapis iste philosophkus nulli unquamforsan
cognitustantas, quantas illi jadtant, vires
obtineat, examinemus.
Caput III.
De Antiquitate JlchymU.
debeamus: dicantquicquidvolent nulli ju-
dicio pollenti quispiam unquam idpersua-
debit. Ex Sacro quoque Textu novimus,
//^7w#w&posterosnonauro, sed ferroter-
ram coluisTe; rursus hanc quoqueBelum,Ni-
num & Semiramidem exercuiise, nescio qui-
bus futilibus argumentis ostendere conan-
tur. Ab iEgyptiis verb artem totamliteris
hieroglyphicis ab Hermete descriptam fuis-
se asserunt, de qua tamen ego ne hilum qui- bierogifphi-
cam
dem in iis reperio; hujusbk PythagorampQ
ritum,artemque per aureum semur indic^s- traint(,m.
€ap III Y sipidem illum Pkilofophkum , quo in
Arte Transmutatoria ,seuprojecioria
■**—^Alchymista3,utidicuntur , non tanta:
Antiquita* antiquitatis, ac ipsi sibi persuadent, esse, vel
Akbymu. ex ^Qc patet ? qU0Ci ante Chrijlum a nullo un-
quam scriptore ejus mentio fiat. Pseudo-Al-
chy mistae, ut lapidi suo fidem majorem con-
ciliarent, eum vel ab ipso Adamo derivant,
imb nequidprzesumptionis, aut temeritatis
intermitterent,eum a DEO Opt. Max.
per arboremboni, & mali in Paradiso pras-
figuratum fuisse , a quo deinde Adamattzm
hancdidicissie non tam impie, quam stolidc j se tradunt. Hanc Moyfen in omni sapientia
m propa- asseverant; Adamum verb posterissuis Eno- iEgyptiorum instructum coluissie;hanc Hip-
^Adami > filiisque traditam ad Noemum propaga- Ipocrati, Arijloteli , Divo Thom&z , Apollonio
ad posieros tam , qui per liberos suos deinde eandem in \Tyaneo , Alberto , caeterisquemagninominis
sinimesT' omnes Mundi partes clissieminarit;hujusau- Philosophis attribuunt, non aliadecausa,
temsimimumcultoremfuissie^m#^,eam- quamutarti nugacissirnae auctoritatem ali-
que per filium suum Mifraimum,t\ Hermetem j quam conciliarent. Ut proinde satis mirari
adposterosdeduxissie,ex Austoribus mirum nonpossim, totactantisnugis humanumse
in modum tortis ostendere conantur : quasi ingenium occupaiTe, cum tamen tot fabulis,
verbgenushumanum in primis illis Mundi tot inconcinnis assertionibus tantum abest
exordiis nulli alteri arti, quam quaein Lapi- ut Artis fidem promoverint, ut potius omni
dis confeclione consistit, incubuiste credere ejus credibilitate destruda , eam prorsus
1 evani»
ab
Hertnete
>$etl. I. ulteriori tkvunpias inquisitione , & velutiI nosasmerces,autad summum velfuco sin
conclamata, utilioribusse studiis dederint;! gulari adornatamoperationem, velsimpli
neque unquam me hujus machinationis si-
ve scriptae, sive typis editas efFectum ullum
videre potuiile memini, tametsi omnes pas-
sim clament, ab hoc, vel ilio, in hacvel illa
urbe motumperennem inventum essie; imb
in impressis quoque libris speciosis hujus-
modi tituiis eam compiures exornare non
sint verecundati: Motusperennis machinajam
tandem a totfeculis desiderata, tot Mathemati-
corum ingenii indussria srujlra inquijita, tan-
dem omnibus numeris abfoluta, & demonjlrata.
i-
cem a reliquis metaliis auri separationem,
quod Metallurgorum proprium est, nulia
transmutatione facla , reperias ; ut proinde
certo mihi persuadeam, hujusmodi difficul-
tates nuiio unquam tempore exhaustum iri,
& consequenter usque ad adventum , ut
cum Hebraeisloquar, id est, ad consum-
mationemseculi duraturas. uti enimhaein
individuo consistunt, itaquoquemajorem
humani ingenii industriam ad hujusmodi
arcanum penetrandum requirunt, ad quod
Ecce similibus ad nonnuliam rei praestitasfi- i non nisi forsan Angelicis mentibus acces
dem conciliandam titulis,nonnulli ante vi- j sus datur. Est enim Natura adeb sui juris
cTioriam triumphare non erubescunt. Quae \ tenax, ut in hujusmodi se humana industria
quidem de motu perenni pure artificioso superarinunquam permittat,utpotesibiso-
dicta velim: posse verb subsidioNaturae ac-|li arcano operandi modo reservato.
cedente, machinam perpetuo mobilem ex j Ex hisce praemissis concludo tandem, etsi AicbymU
Arte,&Naturacommistam fieri, cujusmodi arcana hujusmodi exse, &naturasuascibi-^'*'*'
n i -i . i. r iv • • • X! V n<>»tmen
nos rn Arte nojtra Magnetica exhibuimus, lia lint, adeo tamen m mtimo Naturae se-
non nego: qus tamen machinaeplerumque j cesfa, centroque convoluta latent, ut ea nul-m-
omnisemolumenti expertes comperiuntur. i la humani ingenii industria extrahi possint.
Dico itaque Alchymiam,quam Chryjopaeiam
transmutatoriam vocamus, objeclium qui-
demhabereex se, & sua natura scibile, ad
quod tamen non nisi Angelicus forsan, aut
Lumenper- Eadem de lumine seu igne perpetuo intelli-
petmm. genclasunt, quas cum omnia fuse inprace-
denti Libro, capite de Asbeslo confutaveri-
mus, eb Leclorem remittimus. Sed ut jam
ad propositum nobis scopum revertamur. j dasmoniacusintelieftuspertingat: quia ta
sssdtum^ Q^0^ de dictis jam artibus, certe de Alchy- j men Alchymistas pro aris, & focis concer
vmnm. mia potissimum verificatur: Vix enim Al-jtanteseam vel a primordiis Mundi cogni
ehymijiam alicujus nominisreperias qui non
lapidisistiusnotitiamsehabere, aut ja6ti-
tet,aut ab alio quopiam magnsArtisope-
rationem se vidisfe contestetur, quorum ta-
men veritatem si ad Cleanthis lucernam exa-
c~tius explores, non nisi putridas, & vermi-
tam essie contendunt, nihil porrb restat ,nisi
ut num quae ja&antur, vera sint, & num
Lapis iste philosophkus nulli unquamforsan
cognitustantas, quantas illi jadtant, vires
obtineat, examinemus.
Caput III.
De Antiquitate JlchymU.
debeamus: dicantquicquidvolent nulli ju-
dicio pollenti quispiam unquam idpersua-
debit. Ex Sacro quoque Textu novimus,
//^7w#w&posterosnonauro, sed ferroter-
ram coluisTe; rursus hanc quoqueBelum,Ni-
num & Semiramidem exercuiise, nescio qui-
bus futilibus argumentis ostendere conan-
tur. Ab iEgyptiis verb artem totamliteris
hieroglyphicis ab Hermete descriptam fuis-
se asserunt, de qua tamen ego ne hilum qui- bierogifphi-
cam
dem in iis reperio; hujusbk PythagorampQ
ritum,artemque per aureum semur indic^s- traint(,m.
€ap III Y sipidem illum Pkilofophkum , quo in
Arte Transmutatoria ,seuprojecioria
■**—^Alchymista3,utidicuntur , non tanta:
Antiquita* antiquitatis, ac ipsi sibi persuadent, esse, vel
Akbymu. ex ^Qc patet ? qU0Ci ante Chrijlum a nullo un-
quam scriptore ejus mentio fiat. Pseudo-Al-
chy mistae, ut lapidi suo fidem majorem con-
ciliarent, eum vel ab ipso Adamo derivant,
imb nequidprzesumptionis, aut temeritatis
intermitterent,eum a DEO Opt. Max.
per arboremboni, & mali in Paradiso pras-
figuratum fuisse , a quo deinde Adamattzm
hancdidicissie non tam impie, quam stolidc j se tradunt. Hanc Moyfen in omni sapientia
m propa- asseverant; Adamum verb posterissuis Eno- iEgyptiorum instructum coluissie;hanc Hip-
^Adami > filiisque traditam ad Noemum propaga- Ipocrati, Arijloteli , Divo Thom&z , Apollonio
ad posieros tam , qui per liberos suos deinde eandem in \Tyaneo , Alberto , caeterisquemagninominis
sinimesT' omnes Mundi partes clissieminarit;hujusau- Philosophis attribuunt, non aliadecausa,
temsimimumcultoremfuissie^m#^,eam- quamutarti nugacissirnae auctoritatem ali-
que per filium suum Mifraimum,t\ Hermetem j quam conciliarent. Ut proinde satis mirari
adposterosdeduxissie,ex Austoribus mirum nonpossim, totactantisnugis humanumse
in modum tortis ostendere conantur : quasi ingenium occupaiTe, cum tamen tot fabulis,
verbgenushumanum in primis illis Mundi tot inconcinnis assertionibus tantum abest
exordiis nulli alteri arti, quam quaein Lapi- ut Artis fidem promoverint, ut potius omni
dis confeclione consistit, incubuiste credere ejus credibilitate destruda , eam prorsus
1 evani»
ab
Hertnete