Maj, Jacek [Hrsg.]: Józef Kremer (1806 - 1875) (Krakau, 2007)

Olga Płaszczewska

Literatura i legenda w Podróży do Włoch
Józefa Kremera

Podróż do Włoch stanowi nie tylko interesujący przykład dziewiętna-
stowiecznej refleksji nad sztuką, ujętej w gatunkowy kształt Reiseliteratur,
ale jest także świadectwem erudycji Kremera, który jawi się jako wrażliwy
odbiorca i krytyk literatury, autor niezwykle wyczulony na odbiór zjawisk
sytuujących się na pograniczu historii i piśmiennictwa, definiowanych jako
legenda bądź legenda literacka1. Warto zatem zastanowić się, w jakich kon-
tekstach występują w Podróży Kremera i jakie funkcje pełnią wątki legen-
dowe i literackie.

Kremer bardzo precyzyjnie określa swoją podróż. Zaznacza przede
wszystkim, że relacja nie ma na celu „opisania Włoch ani nawet skreślenia
przewodnika, coby zwracał uwagę na wszystkie piękne i ważne przedmioty
Italskiego półwyspu"2, nie stanowi więc naukowej refleksji nad dziedzic-
twem artystycznym Włoch, ale ma rozpowszechniać znajomość historii sztuki

Por. J. Sławiński, Legenda, M. Głowiński, Legenda literacka, w: M. Głowiński,
T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wro-
cław 1989, s. 248-249.

2 J. Kremer, Podróż do Włoch, t. 1, Warszawa 1878, s. VII (ortografia i interpunkcja
oryginalna - OP). Dalsze cytaty z tego tekstu lokalizowane są przez podanie skrótu PW oraz
numeru tomu i strony.