DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.25716#0021
Rosy, w ostatnich latach życia z pasją poświęcił się spra-
wom nauki i edukacji (il. 4)7. W czasach Księstwa Warszaw-
skiego działał w Komisji Rządzącej, Dyrekcji Edukacyjnej,
Radzie Stanu i Radzie Ministrów; w Królestwie został mia-
nowany ministrem wyznań religijnych i oświecenia pu-
blicznego. Pełnił funkcję ministra od 1815 roku, ale ofi-
cjalnie Komisja Rządowa Wyznań Religijnych i Oświecenia
Publicznego została ustanowiona dopiero 7 stycznia 1817
roku8. W 1813 roku wszakże jego sytuacja wyglądała dość
dramatycznie: po bitwie pod Lipskiem, w której zginął ksią-
żę Józef Poniatowski, został nawet aresztowany i długo
przebywał w więzieniu9. W lipcu 1814 roku powrócił do
Wilanowa, w maju zaś następnego roku powierzono mu
kierownictwo Wydziału Oświecenia. W dobre intencje
Aleksandra uwierzył nie tylko on i wielu innych polskich
dygnitarzy z czasów I Rzeczypospolitej i Księstwa War-
szawskiego, ale nawet Tadeusz Kościuszko, który nie po-
wrócił wprawdzie do Warszawy, lecz w 1816 roku przeka-
zał na luk triumfalny ku czci cesarza sporą jak na owe czasy
sumę tysiąca franków10. Łuk miał stanąć na placu Trzech
Krzyży w Warszawie, w miejscu okazjonalnego luku trium-
falnego z drewna, wystawionego tam dla uczczenia wjaz-
du Aleksandra I do miasta w dniu 12 listopada 1815 roku.
Ostatecznie, na prośbę samego cesarza, wzniesiono jednak
nie luk triumfalny, a wzorowany na rzymskim Panteonie
kościół pod wezwaniem św. Aleksandra. Jak wiadomo,
18