Modus: Prace z historii sztuki (17.2017)

Nowe wiadomości o gotyckim
kościele św. Idziego w Krakowie
Komunikat o wynikach interwencyjnego
rozpoznania badawczego, archeologicznego
i architektonicznego1

modus
prace z historii sztuki
xvii, 2017


Pierwszymi badaczami, którzy opisując kompleksowo kościół św. Idziego w Krakowie MAGDALENA
wyodrębnili jego fazę gotycką, byli Zygmunt Hendel i Feliks Kopera2. Tezę o jedno- GOR AS,
filarowym rozwiązaniu gotyckiego wnętrza postawili nie podając materialnych prze- MONIKA łyczak
sianek, o które oparli swoje twierdzenie3. Uszczegółowienie i weryfikację wiadomości
dotyczących gotyckiej postaci kościoła wniosły badania architektoniczne zespołu
z Pracowni Badań Architektonicznych PP PKZ Oddziału w Krakowie, prowadzone
w ramach nadzoru konserwatorsko-badawczego podczas remontu kościoła w 1981 r.4
Badania objęły jedynie elewacje i poddasze kościoła. Badacze wyróżnili spomiędzy
późniejszych nawarstwień czternastowieczne partie murów, potwierdzając w więk-
szości ogólne rozpoznanie Hendla. Dowiedli, że kościół składał się z kwadratowej
nawy, krótszej od obecnej o przęsło zachodnie, oraz z prezbiterium w dzisiejszym
1 Niniejszy komunikat jest skrótem sprawozdania z prac badawczych, przeprowadzonych przez
Monikę Łyczak (Firma Archeologiczna FRAMEA) i Magdalenę Goras. Pełne wyniki badań
wraz z opracowaniem graficznym znajdują się w opracowaniu: M. Łyczak, M. Goras, „Wyniki
sondażowych badań archeologiczno-architektonicznych w kościele św. Idziego w Krakowie”,
Kraków 2015 r., archiwum WUOZ w Krakowie. Wyniki prac prezentowane były także na
konferencji sprawozdawczej krakowskiego ośrodka archeologicznego w Igołomii 9.06.2015.
Skrócone ujęcie prezentowanych wyników prac badawczych zostało opublikowane w 2016 r.
(M. Goras, M. Łyczak, Odkrycie reliktów środkowego filara gotyckiego kościoła św. Idziego w Krako-
wie. Sprawozdanie z interwencyjnego rozpoznania badawczego archeologicznego i architektonicznego
z kwietnia 2015 r., „Średniowiecze Polskie i Powszechne”, 8,2016, nr 12, s. 343-351).
2 Z. Hendel, O kościele św. Idziego w Krakowie, „Sprawozdania Komisji do badań Historii Sztuki
w Polsce”, 5,1896, s. CXXV, CXXVI; Z. Hendel, F. Kopera, Kościół św. Idziego w Krakowie, Kraków
1905 (= Biblioteka Krakowska 29), s. 9-17.
3 Z. Hendel, F. Kopera, Kościół św. Idziego, s. 10: „[...] jeżeli przyjrzymy się planowi nawy głównej
widzimy, że nawa ta nakryta była czterema krzyżowemi sklepiennymi polami, których żebra
spoczywały na jednym filarze, umieszczonym w pośrodku jak w kościele św. Krzyża [...]”.
4 A. Filipowicz, W. Niewalda,„Kościół św. Idziego w Krakowie. Badania architektoniczne przepro-
wadzone w ramach nadzoru konserwatorsko-badawczego podczas remontu kościoła w 1981 r.”
1.1, Kraków 1982, mps w archiwum Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Krakowie. Por. też
M. Goras, Zaginione gotyckie kościoły Krakowa, Kraków 2003, s. 90-94. Niniejszym dziękujemy
Autorom badań z 1981 r. za życzliwe zainteresowanie naszymi pracami i konsultacje.

KOMUNIKATY

87