Novensia: Studia i Materiały (16.2005)

Anna Mróz
Warszawa

BRANSOLETY I PACIORKI SZKLANE
Z ODCINKA IV W NOVAE
(OD I DO VI WIEKU)

Novae — najpierw siedziba legionu VIII Augusta [Gerov 1948/1949, 9;
Ritterling, col. 1649; Kolendo 1969(1970), 62; Press, Sarnowski 1987, 294;
Mirković 1998, 89; Genćeva 2002,118], później I Italskiego [Gerov 1948/1949,10;
E. Ritterling, col. 1410; Sarnowski 1977, 50-64; Press, Sarnowski 1987, 294],
miasto wczesnobizantyjskie [Parnicki-Pudełko 1979, 221-232; Press, Sarnowski
1987, 308-309] i najprawdopodobniej także średniowieczne [ibidem, 317] —
znane jest z licznych przekazów antycznych [Majewski 1969, 57-58; Marcinkow-
ska 1979, 137-147]. Badania archeologiczne prowadzone w Novae przez Ośrodek
Badań Archeologicznych UW, Ekspedycję Archeologiczną Uniwersytetu im.
Adama Mickiewicza oraz Ekspedycję Archeologiczną Instytutu Archeologii
Bułgarskiej Akademii Nauk pozwoliły na weryfikację niektórych informacji
zawartych w tych przekazach [Majewski 1961(1962), 78; Kolendo 1969(1970),
117-142; Parnicki-Pudełko 1973a, 297-314; idem 1981, 43; Press, Sarnowski 1987,
315, 317, przyp. 71, 74; Sarnowski, Trynkowski 1990, 251-263]. Jednocześnie
w trakcie wykopalisk uzyskano wiele nowych informacji dotyczących zabudowy
w różnych okresach. Odsłonięto część murów obronnych i głównych bram
[Sprawozdania tymczasowe z prac wykopaliskowych prowadzonych przez ekspe-
dycje archeologiczne Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu: Archeologia, od nr XII, 1961(1962); Parnicki-Pudełko
1973a, 297-314; idem 1973b, 11-60; idem 1974, 314-323, pl. XIX, fig. 2; Biernacki
1975, 7-55; Ziembiński 1973, 83-89; idem 1975, 81-96; Skibiński 1976, 140;
Sarnowski 1977, 409-426; Skibiński 1978, 7-24; Sarnowski 1981, 49-53; Parnicki-
-Pudełko 1990 passim], odkryto principia [Sarnowski 1979, 119-128; idem 1985,
205-217; idem 1991, 303-307; idem 1998(1999), 73-81; idem 2000(2001), 81-87],
obszar scamnum tribunonim [L. Press, Sarnowski 1987, 298], łaźnie legionowe
— ekspedycja poznańska [Parnicki-Pudełko 1976(1977), 155; idem 1990(1991),
98-100; Biernacki, Pawlak 1995(1996), 65-84; 1997(1998), 35-42] i warszawska