Pagaczewski, Julian: Gobeliny polskie (Kraków [u.a.], 1929)

podszytym paludamencie i pod mitrą książęcą, herby Oginiec i Dołęga, a poniżej dwie
na krzyż złożone i wstęgą związane gałęzie iauru i dębiny. Motywem bordjury jest
piecionka z rozetami w poszczególnych ogniwach. Narożniki zaznaczono rozetami od-
miennego kształtu. Kołoryt harmonijny, barwy zachowały się dobrze h Kompozycja jest
do ostatecznych granic skromna, a przytem ttochę czcza i schematyczna.
Herby odnoszą się do Michała Kleofasa Ogińskiego i pierwszej jego żony, Izabeli
z Lasockich. Michał Kleofas
Ogiński, urodzony w 1765 ro-
ku, poślubił w 178g roku Iza-
belę Lasocką, kaszteiankę go
styńską. W roku 1794 wziął
udział w walce o niepodległość,
stając na czele własnytn kosz-
tem wystawionego pułku strzel-
cówkonnych,poczem ztnuszony
był z kraju wyemigrować. Prze-
bywał we Włoszech, Turcji,
Belgji i Francji, wreszcie w 1802
roku, po wstąpieniu na tron
tosyjski Aieksandra I, wrócił
na Litwę. W tym też roku ro-
zwiódł się z Izabeią z Lasockich,
a pośiubił Włoszkę, Marję de
NerD. Tak więc gobelin mógł
powstać tyiko w ciągu iat
1789—1802, w których żoną
Michała Kieofasa Ogińskiego
była Izabeia z Lasockich, praw-
dopodobnie jednak wykonano
go w latach 1789 —1794- Póź-
niejsze lata uważam ptawie za
wykiuczone z powodu politycz-
nych stosunków w kraju i kolei
życia Ogińskiego, który aż do
roku i8o2ciąg!e zagranicą prze-
bywał. Portjera, ptzeznaczona
pierwotnie do urządzenia do-
mowego, dostała się do kościoła
w Btzezinach, należących do La-
sockich. Przyjęciu powyższej
daty, [789 —1794, styi nie stoi na przeszkodzie, bo jakkolwiek w zabytku znać już
tchnienie zbiiżającego się stylu Cesarstwa, to jednak motyw plecionki na bordjurze,

Fi

54. Portjera z herbami O^ińskich i I,asockich tkana w Sokoïowie.
Kościół paraijainy w Brzezinach.

^ Poiegam na ustnej informacji ś. p. St. Cerchy, który mi udzielii fotografji tego gobelinu.
^ J. K. W i I c z y ń s k i, 2 ćń? <rg#.H7w
^<rc/rMr^. Rodowód xiazat Ogińskich. Paryż 1889. pp. ió i 17.