DOI Artikel:
Kulawczuk-Szostek, Dorota: Georg Theodor Schirrmacher: architekt między Gdańskiem, Berlinem a Hamburgiem
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.43438#0146
Dorota
Kulawczuk-
-Szostek
jego świetności za sprawą malowniczych widoków, często dalekich od współ-
czesnej im rzeczywistości24. Na początku XIX w. duży wpływ na gdańską twórczość
miał sentymentalizm, uwidoczniony głównie w urokliwym krajobrazie i narra-
II. 5. Georg Theodor Schirrmacher, Ościeże okienne
z kamienicy Adama i Ewy w Gdańsku, 1855, papier
ze znakiem wodnym z herbem z koroną, ołówek,
21,4 cm x 34,4 cm, w zbiorach Instytutu Sztuki
Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, nr inw.
IS PAN 9677
cyjnym sztafażu. Rysunki te nie są pozba-
wione wartości dokumentacyjnej, ale nie
jest ona nadrzędnym celem tych przedsta-
wień. Średniowieczne starożytności jako
coś, co w XIX w. często niszczało, zde-
wastowane przez mieszkańców i władze
wojskowe, stawały się idealnym tłem, zwy-
kle idealizowanym, dla sentymentalnych
wędrówek po mieście24 25.
To, co jest najbardziej interesujące
w pracach Schirrmachera, to bez wąt-
pienia ich dokumentacyjny charakter.
Niezwykłą wartość przedstawia między
innymi jedyny zachowany przedwojen-
ny szkic Ościeży okiennych z tzw. kamie-
nicy „Adama i Ewy” Ferberów, przy uli-
cy Długiej 28 (ił. 5), znajdujący się obecnie
w Muzeum Narodowym w Gdańsku.
W trakcie przygotowywania wystawy Ma-
teria światła i ciała. Alabaster w rzeźbie ni-
derlandzkiej XVI-XVII wieku w 2011 r.
ościeże te poddano konserwacji w Pra-
cowni Konserwatorskiej Muzeum Naro-
dowego w Gdańsku. Dzięki nieznanemu
wcześniej rysunkowi prezentującemu rze-
czywiste ościeże można było sprawdzić,
czy rekonstrukcja brakujących elemen-
tów przebiegła pomyślnie. Brakowało
bowiem innych wizerunków dokumen-
tujących oryginalny kształt ościeży, za-
nim trafiły one do muzeum26.
24 Danuta Idziak, Gdańsk w rysunkach i akwarelach XIX wieku [katalog wystawy], Gdańsk
1979, s. 3-15.
25 Ibidem, s. 3-15; Danuta Idziak, Dawny Gdańsk w rycinach XVI-XVIII wieku [katalog
wystawy], Gdańsk 1969, s. 3-9; eadem, Gdańsk w sztuce XVIII/XIX w., Gdańsk 1988, [b.p.].
26 Muzeum Narodowe w Gdańsku, Zbiory Rzeźby, nr inw. MNG/SD/223/Rz., Ościeża
okienne z przedstawieniem Adama i Ewy; Materia światła i ciała. Alabaster w rzeźbie niderlandz-
kiej XVI i XVII wieku [katalog wystawy]. Muzeum Narodowe w Gdańsku, red. Jacek Kriegsei-
sen, Aleksandra Lipińska, Gdańsk 2011.
140
Kulawczuk-
-Szostek
jego świetności za sprawą malowniczych widoków, często dalekich od współ-
czesnej im rzeczywistości24. Na początku XIX w. duży wpływ na gdańską twórczość
miał sentymentalizm, uwidoczniony głównie w urokliwym krajobrazie i narra-
II. 5. Georg Theodor Schirrmacher, Ościeże okienne
z kamienicy Adama i Ewy w Gdańsku, 1855, papier
ze znakiem wodnym z herbem z koroną, ołówek,
21,4 cm x 34,4 cm, w zbiorach Instytutu Sztuki
Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, nr inw.
IS PAN 9677
cyjnym sztafażu. Rysunki te nie są pozba-
wione wartości dokumentacyjnej, ale nie
jest ona nadrzędnym celem tych przedsta-
wień. Średniowieczne starożytności jako
coś, co w XIX w. często niszczało, zde-
wastowane przez mieszkańców i władze
wojskowe, stawały się idealnym tłem, zwy-
kle idealizowanym, dla sentymentalnych
wędrówek po mieście24 25.
To, co jest najbardziej interesujące
w pracach Schirrmachera, to bez wąt-
pienia ich dokumentacyjny charakter.
Niezwykłą wartość przedstawia między
innymi jedyny zachowany przedwojen-
ny szkic Ościeży okiennych z tzw. kamie-
nicy „Adama i Ewy” Ferberów, przy uli-
cy Długiej 28 (ił. 5), znajdujący się obecnie
w Muzeum Narodowym w Gdańsku.
W trakcie przygotowywania wystawy Ma-
teria światła i ciała. Alabaster w rzeźbie ni-
derlandzkiej XVI-XVII wieku w 2011 r.
ościeże te poddano konserwacji w Pra-
cowni Konserwatorskiej Muzeum Naro-
dowego w Gdańsku. Dzięki nieznanemu
wcześniej rysunkowi prezentującemu rze-
czywiste ościeże można było sprawdzić,
czy rekonstrukcja brakujących elemen-
tów przebiegła pomyślnie. Brakowało
bowiem innych wizerunków dokumen-
tujących oryginalny kształt ościeży, za-
nim trafiły one do muzeum26.
24 Danuta Idziak, Gdańsk w rysunkach i akwarelach XIX wieku [katalog wystawy], Gdańsk
1979, s. 3-15.
25 Ibidem, s. 3-15; Danuta Idziak, Dawny Gdańsk w rycinach XVI-XVIII wieku [katalog
wystawy], Gdańsk 1969, s. 3-9; eadem, Gdańsk w sztuce XVIII/XIX w., Gdańsk 1988, [b.p.].
26 Muzeum Narodowe w Gdańsku, Zbiory Rzeźby, nr inw. MNG/SD/223/Rz., Ościeża
okienne z przedstawieniem Adama i Ewy; Materia światła i ciała. Alabaster w rzeźbie niderlandz-
kiej XVI i XVII wieku [katalog wystawy]. Muzeum Narodowe w Gdańsku, red. Jacek Kriegsei-
sen, Aleksandra Lipińska, Gdańsk 2011.
140