Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (14.2015)

Ikona
Spotkanie
Melchizedeka
z Abrahamem...

II. 4. Fragment ikony Spotkanie Melchizedeka z Abrahamem, napis fundacyjny - „iKony cm
noMepmaoBana Kamapuna CMOJiuneup”, fot. Natalia J. Puchalska, 2012

W centrum pola obrazowego (ii. 5) przedstawiono scenę spotkania Mel-
chizedeka z Abrahamem, odwołującą się do starotestamentowej Księgi Ro-
dzaju (Rdz 14,18-20): „Melchizedek, król Szalem, wyszedł mu naprzeciw, niosąc
ze sobą chleb i wino. Będąc kapłanem
Boga Najwyższego, błogosławił Abra-
mowi i mówił: niech słynie za Abra-
ma błogosławieństwo od Boga Najwyż¬
szego, / Stwórcy nieba i ziemi. Niech
będzie wielbiony Bóg Najwyższy / za to,
że wydał w twoje ręce wszystkich wro¬
gów twoich. / Wtedy Abram złożył
w ofierze dziesiątą część wszystkiego,
co posiadał”14.
Król Szalemu, według tradycji żydow¬
skiej identyfikowanego z Jeruzalem15,
wyszedł na spotkanie Abrahamowi, kie¬
dy ten powracał do domu po zwycię¬
skiej bitwie z Kedorlaomerem, w wyni¬
ku której oswobodził z niewoli swojego
brata Lota i zdobył liczne łupy wojenne.
Scena ta jest traktowana w teologii jako
najwcześniejsza ofiara eucharystyczna16.
Ponownie przedstawiono ją w później¬
szym, nowotestamentowym Liście do He¬
brajczyków (Hbr 7,11-16), gdzie Melchi¬
zedeka opisano jako figurę Chrystusa.
List do Hebrajczyków (Hbr 7,11-16) identyfikuje Chrystusa jako „kapłana
na wzór Melchizedeka”, w nawiązaniu do psalmu 110,4. Chrystus - podob-
nie jak prorok - ogłoszony został królem i kapłanem. Melchizedek nie posia-
dał ani przodków, ani następców, był zatem taki sam jak Chrystus, który


II. 5. Fragment ikony Spotkanie Melchizedeka
z Abrahamem, część centralna ikony, fot. Natalia
J. Puchalska, 2012

14 Rdz 14,18-20 [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, tłum, bp Kazimierz
Romaniuk, Kraków 2005.
15 Marek J. Ulgorz, Jezus Chrystus wczoraj i dziś, ten sam i na wieki, Warszawa 2010, s. 109.
16 Rina Talgam, Constructing Identity through Art: Jewish Art as a Minority Culture in Byzan-
tium [w:] Dialects of Minority and Majority Cultures, ed. Robert Bonfil, Leyden 2011, s. 419.

207