DOI Artikel:
Michalak, Michał: Czy Michał Archanioł nosi włoską zbroję płytową? Analiza bronioznawcza Sądu Ostatecznego Hansa Memlinga
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45145#0010
11. 5. Hans Memling, Sąd Ostateczny, fragment
kwatery środkowej z przedstawieniem miecza,
Muzeum Narodowe w Gdańsku
11. 6. Hans Memling, Sąd Ostateczny, fragment
rewersu lewego skrzydła bocznego z przedstawieniem
miecza, Muzeum Narodowe w Gdańsku
Orderu Złotego Runa, którego członkowie
zbierali się wokół dworów w Lille, Brukseli
i właśnie w Brugii22. Kultura dworu bur-
gundzkiego przesycona była rycerskimi
ideałami kultywowanymi z całym prze-
pychem i splendorem. Brugia w okresie
późnego średniowiecza stanowiła węzeł
handlowy pomiędzy Północą i Południem
Europy23, była również centrum między-
narodowej bankowości oraz handlu suk-
nem24. W XIV w. istniało w Brugii pięć zor-
ganizowanych kolonii kupieckich z Włoch.
Były to przedstawicielstwa Mediolanu,
Lukki, Florencji, Genui i Wenecji25. Istnienie
w mieście faktorii kupców mediolańskich
ma znaczenie dla istoty moich rozważań
nad głównym zagadnieniem tej pracy, czyli
analizą zbroi Michała Archanioła. Mediolan
był bowiem w tym czasie głównym ośrod-
kiem płatnerstwa włoskiego.
Głowicę omawianego miecza można
określić jako należącą to typu G lub H
według typologii Roberta Ewarta Oakes-
hotta uzupełnionej przez Mariana Głos-
ka. Jelec miecza jest prosty, o końców-
kach zagiętych w dół, co można zaliczyć
do typu 8 według wspomnianej wyżej
typologii26. Miecz posiada jednoręczną
rękojeść. Głownia jest szeroka przy zasta-
wie, czworoboczna, z niewielką granią
biegnącą wzdłuż całej głowni do sztychu.
Głownia zwęża się równomiernie i posiada
wzmocniony sztych. Miecz można zaliczyć
do typu XVIII, a konkretnie XVIIIa27,
czego potwierdzeniem może być płytkie
zbroczę w górnej części głowni na mniej
więcej % długości.
22 Ziemba, Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380-1500..., 1.1, s. 45.
23 Murray, Brugia kolebką kapitalizmu..., s. 230-233, o kupcach włoskich zob. s. 237-238.
24 Ibidem, s. 246, 305.
25 Ibidem, s. 237.
26 Marian Głosek, Miecze środkowoeuropejskie z X-XV wieku, Warszawa 1984, s. 24.
27 Ibidem.
10