DOI Artikel:
Michalak, Michał: Czy Michał Archanioł nosi włoską zbroję płytową? Analiza bronioznawcza Sądu Ostatecznego Hansa Memlinga
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45145#0017
II. 15. Hans
Memling, Madonna
z Dzieciątkiem,
aniołem, fundatorem
i św. Jerzym, fragment
z postacią św. Jerzego,
The National Gallery,
Londyn
dodatkową, okrągłą tarczką, lecz
ich kształt ma w sobie coś „gotyc-
kiego”. Bejgwanty osłaniające nogi
mieszczą się w stylistyce włoskiej,
co widać po charakterystycznych
dla płatnerstwa północnowłoskiego
skrzydłach nakolanków. Całość
sprawia wrażenie jakiejś lokalnej
odmiany stylistycznej, bazującej
po części na gustach lombardzkich.
Włoską zbroję nosi również po-
stać św Jerzego stojąca obok królo-
wej Małgorzaty Duńskiej na jednym
ze skrzydeł tzw. Ołtarza Bonkila,
namalowanego przez Hugona van
der Goes pomiędzy 1473 a 1478 r.,
obecnie przechowywanego w The
National Gallery of Scotland w Edyn-
burgu (il. 16)42. Postać w pełnej zbroi
płytowej i z przypasanym mieczem
przytrzymuje opartą o ziemię kopię
rycerską, podobną do tej z gdań-
skiego tryptyku Memlinga. Święty
nosi zbroję o dużych asymetrycznych
skrzydłach naramiennych i rozbudo-
wanych nałokietnikach, doskonale
pasującą do mody włoskiej. Nogi
osłonięte pełnymi bejgwantami mają
II. 16. Hugo van der Goes,
tzw. Ołtarz Bonkiła, fragment
z postacią św. Jerzego,
The National Gallery
of Scotland, Edynburg
nakolanki z dużymi, charakterystycznymi skrzydełkami,
typowymi dla mody italskiej43. Sądzę, że całość garnituru
zbroi pod względem estetycznym należy zakwalifikować
jako wytwór lombardzki. Bardzo interesujące, pełne zbroje rycerskie o asy-
metrycznych naramiennikach i dużych, rozbudowanych (także asymetrycz-
nych) nałokietnikach zostały przedstawione na pochodzącej z około 1461 r.
burgundzkiej tapiserii przedstawiającej Sprawiedliwość cesarza Trajana i Spra-
wiedliwość hrabiego Herkinbalda (il. 17)44, stanowiącej parafrazę prototypu
42 Ziemba, Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380-1500..., t. 2, s. 308, il. 343; Elisabeth
Danens, Hugo van der Goes, Antwerpen 1998, s. 302-325.
43 Lionello G. Boccia, Le armaturę di S. Maria dełłe Grazie di Curtatone di Mantova
e Varmatura lombarda deł '400, Milano 1982, tab.V, tab. VII.
44 Tapiseria jest obecnie przechowywana w berneńskim Historisches Museum, zob. Anna
Rapp Buri, Monica Stucky-Schiirer, Burgundische Tapisserien, Miinchen 2001, s. 41-70.
17