DOI Artikel:
Wołczek, Teresa: Tryptyk ze sceną Św. Rodziny ze zbiorów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37086#0013
TRYPTYK ZE SCENĄ ŚW. RODZINY
9
czenia. W ołtarzu dominuje scena środkowa. Jej formalnym,
treściowym i estetycznym uzupełnieniem są sceny na awer-
11
sach skrzydeł pełniące funkcję barwnych ram .
Skrzydła tryptyku z Kliczkowa nie zachowały się.
Skrzynia ma formę zbliżoną do kwadratu, stosunek podsta-
wy do wysokości wynosi 1:1,3.
Wnętrze stosunkowo płytkiej szafy zdradza brak zain-
teresowania przestrzenią i dążnością do architektonicznego
ukształtowania wnętrza, co sprawia, że postacie zdają się
być przyklejone do tła. Głębię wnętrza artysta uzyskuje na-
wiązując do dawnego schematu piętrzenia poszczególnych grup
figuralnych i umieszcza je tak, aby ich usytuowanie podkre-
ślało przestrzenność. Odsuwa więc postacie męskie za balu-
stradę, nieco w głąb szafy, częściowo zakrywając je ażurem
wici roślinnej i eksponując w ten sposób grupę Najświętszej
Marii Panny i św. Anny. Nieśmiałą próbą wprowadzenia prze-
strzenności jest zastosowanie w tle kotary z motywem kraty
i ornamentem wici roślinnej oraz w górnej partii gwieździs-
tego tła sugerującego sklepienie niebieskie. Jednolity układ
szafy - jednopłaszczyznowa kompozycja, brak realistycznych
szczegółów otoczenia, nieznaczne zwrócenie postaci bokiem
- zbliża scenę do przedstawienia typu prezentacyjnego. Przed-
stawienie odznacza się zwartością. Poprzez schemat grupy
zbudowanej na trójkącie rozwija się bardziej skomplikowana
kompozycja oparta na rombie. Zaznacza się dążenie do zacho-
wania symetrii i równowagi po obu stronach. Artysta w dzie-
dzinie kompozycji nie wykazał zbytniej inwencji i nie wy-
szedł poza wcześniej ustalone schematy, natomiast w kształ-
towaniu postaci ludzkiej przejawia dążność do pewnej indy-
widualizacji.
Zgodnie z postulatami sztuki średniowiecznej obowią-
zywał ideał pięknej niewiasty, będący kanonem mody ukształ-
towanym przez obyczaj dworsko-rycerski . Tak więc twarze
kobiet charakteryzuje pewien 3topień idealizacji. Twarzom
męskim artysta starał się nadać cechy właściwe wiekowi doj-
rzałemu.
Granice mody w średniowieczu są płynne, a okresy przej-
ściowe długie. Na zabytkach obck nowych szczegółów pojawiają
się dawne, co pozwala przypuszczać, że zmiany następowały
wolno, ale nowe elementy szybko przenikały z ognisk mody,
9
czenia. W ołtarzu dominuje scena środkowa. Jej formalnym,
treściowym i estetycznym uzupełnieniem są sceny na awer-
11
sach skrzydeł pełniące funkcję barwnych ram .
Skrzydła tryptyku z Kliczkowa nie zachowały się.
Skrzynia ma formę zbliżoną do kwadratu, stosunek podsta-
wy do wysokości wynosi 1:1,3.
Wnętrze stosunkowo płytkiej szafy zdradza brak zain-
teresowania przestrzenią i dążnością do architektonicznego
ukształtowania wnętrza, co sprawia, że postacie zdają się
być przyklejone do tła. Głębię wnętrza artysta uzyskuje na-
wiązując do dawnego schematu piętrzenia poszczególnych grup
figuralnych i umieszcza je tak, aby ich usytuowanie podkre-
ślało przestrzenność. Odsuwa więc postacie męskie za balu-
stradę, nieco w głąb szafy, częściowo zakrywając je ażurem
wici roślinnej i eksponując w ten sposób grupę Najświętszej
Marii Panny i św. Anny. Nieśmiałą próbą wprowadzenia prze-
strzenności jest zastosowanie w tle kotary z motywem kraty
i ornamentem wici roślinnej oraz w górnej partii gwieździs-
tego tła sugerującego sklepienie niebieskie. Jednolity układ
szafy - jednopłaszczyznowa kompozycja, brak realistycznych
szczegółów otoczenia, nieznaczne zwrócenie postaci bokiem
- zbliża scenę do przedstawienia typu prezentacyjnego. Przed-
stawienie odznacza się zwartością. Poprzez schemat grupy
zbudowanej na trójkącie rozwija się bardziej skomplikowana
kompozycja oparta na rombie. Zaznacza się dążenie do zacho-
wania symetrii i równowagi po obu stronach. Artysta w dzie-
dzinie kompozycji nie wykazał zbytniej inwencji i nie wy-
szedł poza wcześniej ustalone schematy, natomiast w kształ-
towaniu postaci ludzkiej przejawia dążność do pewnej indy-
widualizacji.
Zgodnie z postulatami sztuki średniowiecznej obowią-
zywał ideał pięknej niewiasty, będący kanonem mody ukształ-
towanym przez obyczaj dworsko-rycerski . Tak więc twarze
kobiet charakteryzuje pewien 3topień idealizacji. Twarzom
męskim artysta starał się nadać cechy właściwe wiekowi doj-
rzałemu.
Granice mody w średniowieczu są płynne, a okresy przej-
ściowe długie. Na zabytkach obck nowych szczegółów pojawiają
się dawne, co pozwala przypuszczać, że zmiany następowały
wolno, ale nowe elementy szybko przenikały z ognisk mody,