DOI Heft:
Artikuły
DOI Artikel:Grzesiuk, Olga: Kim jest Frida Kahlo? Wokół biografii artystki
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37080#0176
174
OLGA GRZESIUK
będący spontanicznym zapisem doświadczeń i refleksji malarki4. Od biografii
zatem trudno się w tym wypadku uwolnić.
CASA AZUL W COYOACAN
Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderon urodziła się 6 lipca 1907 ro-
ku w Casa Azul (Niebieskim Domu) przy zbiegu ulic Allende i Londres
w Coyoacan na przedmieściach miasta Meksyk. Jej ojciec, Wilhelm Kahlo
(1872-1941), węgierski Żyd z Baden-Baden, wykształcony na Uniwersytecie
w Norymberdze ateista, przypłynął do Meksyku w 1891 roku i po śmierci
pierwszej żony założył rodzinę z Matilde Calderon y Gonzalez (1876-1932),
Meksykanką o hiszpańsko-indiańskich korzeniach, katoliczką, która urodziła
mu cztery córki: Matilde, Adrianę, Fridę i Cristinę.
W żyłach Fridy lub Friedy (co znaczy Paz, czyli Pokój), jak malarka po-
czątkowo z niemiecka pisała swoje imię, płynęła zatem krew żydowsko-nie-
miecka, zmieszana z hiszpańsko-indiańską. Jest to o tyle ważne, o ile sztukę
Kahlo rozpatruje się w kontekście jej pochodzenia i przynależności kulturo-
wej, które tworzą podstawy bogactwa ikonograficznego dzieł malarskich.
Niekiedy jednak biografowie pomijają inne fakty. Należy do nich żydowskie
pochodzenie przodków artystki ze strony ojca (których, co prawda, nie znała),
według pewnych teorii mające odbicie w symbolach ukrytych w malarstwie
Fridy, na przykład w wizualnych metaforach spotykanych w poezji w języku
jidysz5. Jednak można w tych obrazach dostrzec potężny wydźwięk ideałów
mexicanidad („meksykańskości”), fascynacji kulturą i tradycją prekolumbij-
skiego Meksyku, zainteresowań artystki jego porewolucyjnym rozwojem,
a także jej udziału w życiu politycznym i kulturalnym kraju. Znajdują się
w nich również ślady innych wydarzeń. Znana jest historia o indiańskiej
mamce, która, jak zaświadcza sama artystka, wykarmiła ją piersią zamiast
matki, co uwiecznia obraz Moja niania i ja. Te i podobne aspekty twórczości
świadczą o najważniejszym aspekcie twórczości Kahlo: bezustannym i syste-
matycznym poszukiwaniu własnego ja.
4 Fakty biograficzne podaję za: H e r r e r a, Frida...
5 Autorką tej teorii jest izraelska badaczka G. Ankori; zob. również: taż, Imagining Her
Selves: Frida Kahlo’s Poetic’s of Identity and Fragmentation, Westport 2002.
OLGA GRZESIUK
będący spontanicznym zapisem doświadczeń i refleksji malarki4. Od biografii
zatem trudno się w tym wypadku uwolnić.
CASA AZUL W COYOACAN
Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderon urodziła się 6 lipca 1907 ro-
ku w Casa Azul (Niebieskim Domu) przy zbiegu ulic Allende i Londres
w Coyoacan na przedmieściach miasta Meksyk. Jej ojciec, Wilhelm Kahlo
(1872-1941), węgierski Żyd z Baden-Baden, wykształcony na Uniwersytecie
w Norymberdze ateista, przypłynął do Meksyku w 1891 roku i po śmierci
pierwszej żony założył rodzinę z Matilde Calderon y Gonzalez (1876-1932),
Meksykanką o hiszpańsko-indiańskich korzeniach, katoliczką, która urodziła
mu cztery córki: Matilde, Adrianę, Fridę i Cristinę.
W żyłach Fridy lub Friedy (co znaczy Paz, czyli Pokój), jak malarka po-
czątkowo z niemiecka pisała swoje imię, płynęła zatem krew żydowsko-nie-
miecka, zmieszana z hiszpańsko-indiańską. Jest to o tyle ważne, o ile sztukę
Kahlo rozpatruje się w kontekście jej pochodzenia i przynależności kulturo-
wej, które tworzą podstawy bogactwa ikonograficznego dzieł malarskich.
Niekiedy jednak biografowie pomijają inne fakty. Należy do nich żydowskie
pochodzenie przodków artystki ze strony ojca (których, co prawda, nie znała),
według pewnych teorii mające odbicie w symbolach ukrytych w malarstwie
Fridy, na przykład w wizualnych metaforach spotykanych w poezji w języku
jidysz5. Jednak można w tych obrazach dostrzec potężny wydźwięk ideałów
mexicanidad („meksykańskości”), fascynacji kulturą i tradycją prekolumbij-
skiego Meksyku, zainteresowań artystki jego porewolucyjnym rozwojem,
a także jej udziału w życiu politycznym i kulturalnym kraju. Znajdują się
w nich również ślady innych wydarzeń. Znana jest historia o indiańskiej
mamce, która, jak zaświadcza sama artystka, wykarmiła ją piersią zamiast
matki, co uwiecznia obraz Moja niania i ja. Te i podobne aspekty twórczości
świadczą o najważniejszym aspekcie twórczości Kahlo: bezustannym i syste-
matycznym poszukiwaniu własnego ja.
4 Fakty biograficzne podaję za: H e r r e r a, Frida...
5 Autorką tej teorii jest izraelska badaczka G. Ankori; zob. również: taż, Imagining Her
Selves: Frida Kahlo’s Poetic’s of Identity and Fragmentation, Westport 2002.