DOI issue:
I. Z zagadnień sztuki obcej
DOI article:Białostocki, Jan: "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga: Spostrzeżenia i analizy w oparciu o badania technologiczne
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13396#0042
36
JAN BIAŁOSTOCKI
28. Hans Memling, Sąd Ostateczny, środkowa część tryptyku — Odbicie
w zbroi św. Michała. Zdjęcie w świetle zwykłym
że dokonał tej rekonstrukcji tak zręcznie, iż nikt nie mógł zauważyć zmiany. Jeśli Xeller istotnie tak da-
lece zmył głowę, zresztą zapewne już przemalowaną poprzednio, iż zobaczył znajdującą się pod spodem
,,srebrną płytkę", jakże mógł ją później zrekonstruować tak wiernie, że jest ona wciąż podobna do Por-
tinariego, o którego możliwych związkach z obrazem nie wiedział? Mógł ewentualnie wykonać szkic
przedtem, zanim głowa zaczęła znikać. Nie jest też wykluczone, iż zasadnicze rysy twarzy zachowały
się, a „srebrna płytka" ukazała się tylko w jednym miejscu.
Analiza chemiczna dwóch próbek, pobranych z substancji malarskiej głowy, dokonana przez labo-
ratorium Instytutu Królewskiego Spuścizny Artystycznej w Brukseli, ustaliła, że istotnie srebrzysty pła-
tek cyny znajduje się pod warstwą malarską, przynajmniej w jednym z dwóch miejsc, z których pobrano
próbki. Istnieją przypadki wprowadzania metalu w grunt obrazów w wieku XV, choć są one rzadkie.
Musiał być zresztą po temu jakiś specjalny powód. Jakiż powód mógł spowodować wprowadzenie tego
niezwykłego zabiegu w obrazie Memlinga; skoro wynik tego zabiegu był technologicznie wątpliwy,
zapewne były jakieś przyczyny natury ikonograficznej. Wniosek narzuca się sam: początkowo była
JAN BIAŁOSTOCKI
28. Hans Memling, Sąd Ostateczny, środkowa część tryptyku — Odbicie
w zbroi św. Michała. Zdjęcie w świetle zwykłym
że dokonał tej rekonstrukcji tak zręcznie, iż nikt nie mógł zauważyć zmiany. Jeśli Xeller istotnie tak da-
lece zmył głowę, zresztą zapewne już przemalowaną poprzednio, iż zobaczył znajdującą się pod spodem
,,srebrną płytkę", jakże mógł ją później zrekonstruować tak wiernie, że jest ona wciąż podobna do Por-
tinariego, o którego możliwych związkach z obrazem nie wiedział? Mógł ewentualnie wykonać szkic
przedtem, zanim głowa zaczęła znikać. Nie jest też wykluczone, iż zasadnicze rysy twarzy zachowały
się, a „srebrna płytka" ukazała się tylko w jednym miejscu.
Analiza chemiczna dwóch próbek, pobranych z substancji malarskiej głowy, dokonana przez labo-
ratorium Instytutu Królewskiego Spuścizny Artystycznej w Brukseli, ustaliła, że istotnie srebrzysty pła-
tek cyny znajduje się pod warstwą malarską, przynajmniej w jednym z dwóch miejsc, z których pobrano
próbki. Istnieją przypadki wprowadzania metalu w grunt obrazów w wieku XV, choć są one rzadkie.
Musiał być zresztą po temu jakiś specjalny powód. Jakiż powód mógł spowodować wprowadzenie tego
niezwykłego zabiegu w obrazie Memlinga; skoro wynik tego zabiegu był technologicznie wątpliwy,
zapewne były jakieś przyczyny natury ikonograficznej. Wniosek narzuca się sam: początkowo była