Rocznik Historii Sztuki (8.1970)

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI KOMITETU NAUK O SZTUCE POLSKIEJ
AKADEMII NAUK W OKRESIE OD GRUDNIA 1966 DO LIPCA 1967

POSIEDZENIE KOMITETU W DNIU 12 GRUDNIA 1966 R.

Obrady otworzył Przewodniczący Komitetu prof. dr J. Starzyński, który na wstępie określił cel
posiedzenia. Na zlecenie Wydziału I PAN poszczególne jego placówki, w szczególności zaś komitety
naukowe, mają dokonać analizy programów i kierunków rozwoju reprezentowanych przez nie nauk
do roku 1985. Zadanie to wiąże się z opracowywanym obecnie w skali ogólnokrajowej centralnym pla-
nem rozwoju ekonomiki narodowej w najbliższym dwudziestoleciu. Komitet Nauk o Sztuce przystę-
puje więc do dyskusji nad perspektywami rozwoju dyscyplin wchodzących w jego obręb. Jednocześnie,
obok tego aspektu dyskusji, który wiąże się z problemami programów ogólnokrajowych •—■ z organi-
zacyjną stroną życia naukowego, nie należy zapominać, że odczuwa się ogólnie potrzebę analizy stanu
i potrzeb poszczególnych nauk o sztuce, także ze względu na ich własny, wewnętrzny rozwój. Chodzi
mianowicie o uświadomienie sobie, w jakich warunkach rozwijają się interesujące nasz Komitet dyscy-
pliny, jakie — najogólniej rzecz ujmując — stawiają obecnie przed sobą cele badawcze i jakimi posłu-
gują się narzędziami przy rozwiązywaniu swoich zadań. Tematy te winny być poruszone nie tylko w dys-
kusji ogólnej, prowadzonej na forum poszczególnych komitetów; zostają one także podjęte w odpowie-
dziach na ankiety rozesłane do różnych osób przez Wydział I (w serii Studia i Materiały do Perspektywi-
cznego Planu Rozwoju Nauki Polskiej, wydawanej przez Ośrodek Planowania i Koordynacji Badań
Naukowych PAN ukazał się zeszyt nr 9 Ankieta Wydziału I PAN w sprawie rozwoju nauk społecznych
i humanistycznych w Polsce do r. 1985, cz. 5, Nauki Historyczne i Nauki o Sztuce, Warszawa 1967).

Podstawą do dyskusji na obecnym zebraniu będą trzy referaty i dwa opracowane głosy dyskusyjne,
przygotowane przez przedstawicieli muzykologii, nauki o teatrze i historii sztuki.

Jako pierwszy zabiera głos prof. dr J. Chomiński, który omawia badania nad muzyką w Polsce.
Referent jest zdania, że zobrazowanie sytuacji istniejącej w muzykologii nie nastręcza większych trud-
ności. W kraju rozwija działalność muzykologiczną tak mało instytucji, że stosunkowo dobrze orien-
tujemy się w jej kierunkach i rezultatach. Na plan pierwszy wysuwają się uniwersyteckie ośrodki mu-
zykologiczne (Warszawa i Kraków) oraz Zakład Historii i Teorii Muzyki Instytutu Sztuki PAN. Dodać
do nich jeszcze należy Katedrę Muzykologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Badania naukowe
podejmują również wyższe szkoły artystyczne oraz niektóre towarzystwa, jak Towarzystwo im. Chopina,
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Bydgoskie Towarzystwo Muzyczne, które to Towarzystwa, nie-
zależnie od istniejących placówek naukowo-badawczych, organizują pracę wydawniczą o charakterze
naukowym.

Z uwagi na rolę, jaką powinny odgrywać uniwersyteckie ośrodki muzykologiczne w kształceniu
kadry naukowej, warto w kilku słowach przedstawić, jak kształtowała się sytuacja na tym odcinku
w ostatnim dwudziestoleciu. Przed wojną istniały w Polsce cztery ośrodki muzykologiczne, mianowicie
Kraków, Lwów, Poznań i Warszawa. Po drugiej wojnie światowej rozpoczęło działalność pięć ośrodków
muzykologicznych —■ Kraków, Poznań, Wrocław, Warszawa i Łódź. Jednak w okresie dwudziestolecia
nastąpił katastrofalny spadek ilości uniwersyteckich ośrodków muzykologicznych, tak że w latach
1963—1965 pełną działalność dydaktyczną prowadził tylko jeden ośrodek w Uniwersytecie Warszawskim
oraz ośrodek w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W roku bieżącym wznowiono rekrutację stu-
dentów na Uniwersytecie Jagiellońskim, oczywiście w ograniczonym zakresie. Tak więc spadek ilości