DOI Heft:
II. Z zagadnień sztuki polskiej
DOI Artikel:Samek, Jan: Res-imagines: Ze studiów nad rzemiosłem artystycznym czasów nowożytnych w Polsce (lata 1600-1800)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13396#0214
.208
JAN SAMEK
43. Zbiornik lawaterza z 1727 r. w kościele
parafialnym w Obrzycku
z XVIII w., przedstawiające Drzewo genealogiczne
filipinów w ich klasztorze w miejscowości Studzianna-
-Poświetne155. Rozpowszechnienie tego tematu, obok
niewątpliwego opierania się na graficznych wzorach,
pozostaje zapewne w związku z aktualnością przed-
stawień Drzewa Jessego.
149 Por. O. Schmitt, Reallexikon zur deutschen Kunstge-
schichte, 2 Stuttgart, 1938 szp. 89, ryc. 8 na szp. 87 (sub voce
Baum, opr. W. Fôhl); Kiinstle, op. cit., 2, s. 42 i 125.
150 por> д_ Briickner, Encyklopedia staropolska, 1, Warsza-
wa 1939, szp. 246—247 (sub voce Drzewo genealogiczne).
151 L. Lepszy, S. Tomkowicz, Kościół i klasztor oo. do-
minikanów w Krakowie, Zabytki sztuki w Polsce, 1, Kraków
1929, s. 98.
152 Lepszy, Tomkowicz, op. cit., s. 92, 93, fig. 93.
153 Lepszy, Tomkowicz, op. cit., s. 61, 62, fig. 49; auto-
rzy podają budzącą wątpliwości wiadomość, że „według zapisek
klasztornych przyniósł go z Rzymu ks. Jan Waxman, przeor,
który żył do r. 1674".
154 J. Szabłowski, Katalog zabytków sztuki w Polsce, 1,
Woj. krakowskie, Powiat wadowicki, Kraków 1959, s. 20.
155 Katalog zabytków sztuki w Polsce, 3, Woj. kieleckie, Po-
wiat opoczyński, (praca zbiorowa) Warszawa 1958, s. 49.
Temat Drzewa genealogicznego zakonu,
znany sztuce średniowiecznej, rozpowszechnił
się po soborze trydenckim149. W Polsce przed-
stawienia tego rodzaju, podobnie jak drzewa
genealogiczne rodów, nie należą do powszech-
nie spotykanych150. Pewne rozpowszechnienie
przyniósł dopiero wiek XVII. Z tego okresu
pochodzi kilka obiektów w klasztorze domini-
kanów w Krakowie, mianowicie: duży obraz
z Drzewem genealogicznym zakonu dominika-
nów, powstały w 1608 r. (ryc. 29)151, ołtarzyk
z płaskorzeźbą Drzewa zakonu, wykonany w
1. ćwierci XVII w.152, wreszcie haftowany ornat
z 2. pol. XVII w. o tym samym temacie153.
Pojedyncze przykłady przedstawień Drzewa
zakonu wskazać można i w innych klasztorach;
za dowód może tu posłużyć barokowy obraz
z Drzewem genealogicznym franciszkanów
w Kalwarii Zebrzydowskiej154 lub malowidło
44. Chrzcielnica z 2. połowy XVIII w. w kościele
parafialnym w Magnuszewicach
JAN SAMEK
43. Zbiornik lawaterza z 1727 r. w kościele
parafialnym w Obrzycku
z XVIII w., przedstawiające Drzewo genealogiczne
filipinów w ich klasztorze w miejscowości Studzianna-
-Poświetne155. Rozpowszechnienie tego tematu, obok
niewątpliwego opierania się na graficznych wzorach,
pozostaje zapewne w związku z aktualnością przed-
stawień Drzewa Jessego.
149 Por. O. Schmitt, Reallexikon zur deutschen Kunstge-
schichte, 2 Stuttgart, 1938 szp. 89, ryc. 8 na szp. 87 (sub voce
Baum, opr. W. Fôhl); Kiinstle, op. cit., 2, s. 42 i 125.
150 por> д_ Briickner, Encyklopedia staropolska, 1, Warsza-
wa 1939, szp. 246—247 (sub voce Drzewo genealogiczne).
151 L. Lepszy, S. Tomkowicz, Kościół i klasztor oo. do-
minikanów w Krakowie, Zabytki sztuki w Polsce, 1, Kraków
1929, s. 98.
152 Lepszy, Tomkowicz, op. cit., s. 92, 93, fig. 93.
153 Lepszy, Tomkowicz, op. cit., s. 61, 62, fig. 49; auto-
rzy podają budzącą wątpliwości wiadomość, że „według zapisek
klasztornych przyniósł go z Rzymu ks. Jan Waxman, przeor,
który żył do r. 1674".
154 J. Szabłowski, Katalog zabytków sztuki w Polsce, 1,
Woj. krakowskie, Powiat wadowicki, Kraków 1959, s. 20.
155 Katalog zabytków sztuki w Polsce, 3, Woj. kieleckie, Po-
wiat opoczyński, (praca zbiorowa) Warszawa 1958, s. 49.
Temat Drzewa genealogicznego zakonu,
znany sztuce średniowiecznej, rozpowszechnił
się po soborze trydenckim149. W Polsce przed-
stawienia tego rodzaju, podobnie jak drzewa
genealogiczne rodów, nie należą do powszech-
nie spotykanych150. Pewne rozpowszechnienie
przyniósł dopiero wiek XVII. Z tego okresu
pochodzi kilka obiektów w klasztorze domini-
kanów w Krakowie, mianowicie: duży obraz
z Drzewem genealogicznym zakonu dominika-
nów, powstały w 1608 r. (ryc. 29)151, ołtarzyk
z płaskorzeźbą Drzewa zakonu, wykonany w
1. ćwierci XVII w.152, wreszcie haftowany ornat
z 2. pol. XVII w. o tym samym temacie153.
Pojedyncze przykłady przedstawień Drzewa
zakonu wskazać można i w innych klasztorach;
za dowód może tu posłużyć barokowy obraz
z Drzewem genealogicznym franciszkanów
w Kalwarii Zebrzydowskiej154 lub malowidło
44. Chrzcielnica z 2. połowy XVIII w. w kościele
parafialnym w Magnuszewicach