DOI issue:
II. Z zagadnień sztuki polskiej
DOI article:Jaroszewski, Tadeusz Stefan: Nurt awangardowy architektury polskiej doby Oświecenia
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13396#0267
NURT AWANGARDOWY ARCHITEKTURY OŚWIECENIA
261
17. J. Ch. Kamsetzer(?), Projekt domu dla Pani Krakowskiej w Łazienkach, fasada, ok. 1784
'i
Ш
1
' ■ ■.
m
Ш
Щ
Ш
:
■i:
18. J. Ch. Kamsetzer(?), Projekt domu dla Pani Krakowskiej w Łazienkach, elewacja ogrodowa, ok. 1784
akwarelowe widoki świątyń w Pestum, Girgenti i Segeste studiowane były na pewno z uwagą
w Warszawie, tym niemniej poważniejszego oddźwięku nie wywołały. Jeżeli architekci polscy doby
Oświecenia decydowali się na zastosowanie porządku doryckiego, to kanelowane trzony kolumn
osadzali na ogół na bazach lub na plintach.
Przedstawię teraz przegląd najwybitniejszych osiągnięć nurtu awangardowego architektury polskiej
schyłku XVIII stulecia, wybranych z twórczości Szregera, Zuga, Kamsetzera, Gucewicza i Kubickiego,
osiągnięć rozpatrywanych w czterech grupach, które są wyrazem podstawowych tendencji właściwych
dla omawianego nurtu. Przedstawię najpierw grupę obiektów, ilustrujących tendencję do tworzenia
harmonijnych kompozycji, złożonych z najprostszych brył (kompozycji odznaczających się przy tym
wielką oszczędnością środków wyrazu), a następnie obiekty, wyrażające tendencję pozornie kontrower-
syjną, dążącą do zestawienia szeregu brył w sposób kontrastowy. Dalej omówię propozycje zerwania
z osiowością i symetrią kompozycji budowli oraz nową interpretację niektórych struktur budowli
antycznych.
s. 185—190. O świątyni w Segeste architekt napisał następująco: „Cest le plus beau temple en ce qui régarde des proportions
que j'aye vu jamais" (s. 187).
261
17. J. Ch. Kamsetzer(?), Projekt domu dla Pani Krakowskiej w Łazienkach, fasada, ok. 1784
'i
Ш
1
' ■ ■.
m
Ш
Щ
Ш
:
■i:
18. J. Ch. Kamsetzer(?), Projekt domu dla Pani Krakowskiej w Łazienkach, elewacja ogrodowa, ok. 1784
akwarelowe widoki świątyń w Pestum, Girgenti i Segeste studiowane były na pewno z uwagą
w Warszawie, tym niemniej poważniejszego oddźwięku nie wywołały. Jeżeli architekci polscy doby
Oświecenia decydowali się na zastosowanie porządku doryckiego, to kanelowane trzony kolumn
osadzali na ogół na bazach lub na plintach.
Przedstawię teraz przegląd najwybitniejszych osiągnięć nurtu awangardowego architektury polskiej
schyłku XVIII stulecia, wybranych z twórczości Szregera, Zuga, Kamsetzera, Gucewicza i Kubickiego,
osiągnięć rozpatrywanych w czterech grupach, które są wyrazem podstawowych tendencji właściwych
dla omawianego nurtu. Przedstawię najpierw grupę obiektów, ilustrujących tendencję do tworzenia
harmonijnych kompozycji, złożonych z najprostszych brył (kompozycji odznaczających się przy tym
wielką oszczędnością środków wyrazu), a następnie obiekty, wyrażające tendencję pozornie kontrower-
syjną, dążącą do zestawienia szeregu brył w sposób kontrastowy. Dalej omówię propozycje zerwania
z osiowością i symetrią kompozycji budowli oraz nową interpretację niektórych struktur budowli
antycznych.
s. 185—190. O świątyni w Segeste architekt napisał następująco: „Cest le plus beau temple en ce qui régarde des proportions
que j'aye vu jamais" (s. 187).