DOI Heft:
II. Z zagadnień sztuki polskiej
DOI Artikel:Jaroszewski, Tadeusz Stefan: Nurt awangardowy architektury polskiej doby Oświecenia
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13396#0278
272
TADEUSZ S. JAROSZEWSKI
35. Skierniewice, Kościół Św. Jakub;, fasada, stan obecny
Kaplica grobowa rodziny Poniatowskich. Kaplicę, mającą pomieścić grobowce rodziców
i własny, Stanisław August pragnął umieścić pomiędzy Pałacem na Wyspie i Białym Domkiem. W liście
do Bacciarellego, pisanym 11 października 1784 г., król dał ogólne dyspozycje, jak budowla ta powinna
wyglądać i wyraził przekonanie, że zadanie to mogłoby odpowiadać ,,smakowi i wyobraźni Kamse-
tzera". Wśród wskazówek monarchy uderzają nas szczególnie dwie: „Kolumn mnożyć nie trzeba" oraz
„Trzeba by dla tej kaplicy postarać się o nowy pomysł, aby dawała wrażenie czegoś prostego, skrom-
nego, nawet odludnego (i dlatego najkorzystniej byłoby ją umieścić w kępie drzew), a zarazem wrażenie
wielkiego piękna"70. Król chciał zatem mieć budowlę oszczędną w środkach wyrazu, ale opracowaną
nadzwyczaj starannie i sprawiającą wrażenie doskonałości. Jak wiemy, Kamsetzer odpowiedział na zamó-
wienie królewskie i przedstawił trzy warianty projektu. Dwa z nich, sygnowane, opublikował Włady-
sław Tatarkiewicz71, trzeci wariant, niesygnowany, ogłosił niedawno Marek Kwiatkowski (w sposób
przekonywujący atrybuując go Kamsetzerowi)72.
70 List Stanisława Augusta do Bacciarellego, pisany w Grodnie 11 października 1784 г., opublikował W. Tatarkiewicz,
Rządy artystyczne Stanisława Augusta, Warszawa 1919, s. 91 i n. Cytuję tłumaczenie polskie tego listu wg książki tegoż autora
Łazienki warszawskie, Warszawa 1957, s. 117.
71 W. Tatarkiewicz, Łazienki warszawskie, s. 115 il. 137 i 138. Projekty znajdują się w Gab. Ryc. BUW, Zb. Król.,
t. 190, nr 38, 41, 40.
72 M. Kwiatkowski, Ze studiów nad Łazienkami warszawskimi, „Biuletyn Historii Sztuki", R. 28, 1966, nr 2, s. 164—165.
TADEUSZ S. JAROSZEWSKI
35. Skierniewice, Kościół Św. Jakub;, fasada, stan obecny
Kaplica grobowa rodziny Poniatowskich. Kaplicę, mającą pomieścić grobowce rodziców
i własny, Stanisław August pragnął umieścić pomiędzy Pałacem na Wyspie i Białym Domkiem. W liście
do Bacciarellego, pisanym 11 października 1784 г., król dał ogólne dyspozycje, jak budowla ta powinna
wyglądać i wyraził przekonanie, że zadanie to mogłoby odpowiadać ,,smakowi i wyobraźni Kamse-
tzera". Wśród wskazówek monarchy uderzają nas szczególnie dwie: „Kolumn mnożyć nie trzeba" oraz
„Trzeba by dla tej kaplicy postarać się o nowy pomysł, aby dawała wrażenie czegoś prostego, skrom-
nego, nawet odludnego (i dlatego najkorzystniej byłoby ją umieścić w kępie drzew), a zarazem wrażenie
wielkiego piękna"70. Król chciał zatem mieć budowlę oszczędną w środkach wyrazu, ale opracowaną
nadzwyczaj starannie i sprawiającą wrażenie doskonałości. Jak wiemy, Kamsetzer odpowiedział na zamó-
wienie królewskie i przedstawił trzy warianty projektu. Dwa z nich, sygnowane, opublikował Włady-
sław Tatarkiewicz71, trzeci wariant, niesygnowany, ogłosił niedawno Marek Kwiatkowski (w sposób
przekonywujący atrybuując go Kamsetzerowi)72.
70 List Stanisława Augusta do Bacciarellego, pisany w Grodnie 11 października 1784 г., opublikował W. Tatarkiewicz,
Rządy artystyczne Stanisława Augusta, Warszawa 1919, s. 91 i n. Cytuję tłumaczenie polskie tego listu wg książki tegoż autora
Łazienki warszawskie, Warszawa 1957, s. 117.
71 W. Tatarkiewicz, Łazienki warszawskie, s. 115 il. 137 i 138. Projekty znajdują się w Gab. Ryc. BUW, Zb. Król.,
t. 190, nr 38, 41, 40.
72 M. Kwiatkowski, Ze studiów nad Łazienkami warszawskimi, „Biuletyn Historii Sztuki", R. 28, 1966, nr 2, s. 164—165.