DOI Heft:
III. Przeglądy i sprawozdania
DOI Artikel:Chrzanowski, Tadeusz; Kornecki, Marian: Nieznane rzeźby gotyckie kręgu pomorskiego
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13396#0314
308
T. CHRZANOWSKI M. KORNECKI
7. Kurkocin, rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, 8. Kurkocin, rzeźba Matki Boskiej
widok z przodu z Dzieciątkiem, widok z boku
w nowym wydaniu katalogu Dehia datowanie to przesunięto na ok. 1400 r.20 O wicie bardziej przeko-
nywające jest datowanie pierwsze. Kościół posiada w prezbiterium wczesnogotycki system sklepień
i przynajmniej w tej części pochodzi z okresu wkrótce po lokacji wsi. Za tym, że omawiana rzeźba od
początku znajdowała się w Grucie, mogłoby również przemawiać wezwanie kościoła Wniebowzięcia
NPMarii. Nie można jednak wykluczyć przeniesienia rzeźby z kaplic jednego z pobliskich zamków —
w Pokrzywnic lub Rogoźnie. Za tą drugą ewentualnością mógłby przemawiać szczególny kult maryjny
istniejący w zakonie krzyżackim i umieszczanie niemal z reguły podobizn NPMarii w kaplicach zamko-
wych, czego m.in. przykłady stanowią: zniszczona w 1945 r. wielka mozaika na prezbiterium kaplicy
zamkowej w Malborku czy rzeźba Tronującej Madonny z Radzyna, o której będzie mowa poniżej.
W tym aspekcie można by roboczo przyjąć schyłek XIII lub pierwsze lata XIV w. jako okres po-
wstania rzeźby z Gruty, przy czym datowanie to mogłoby być cofnięte, w przypadku ustalenia poja-
wienia się jej na Pomorzu w drodze importu.
Madonna Tronująca z Kurkocina. W 1965 г., w trakcie opracowywania katalogu zabytków
powiatu chełmińskiego, odkryta została w kościele w Ostromecku nieznana poprzednio rzeźba Tronującej
Madonny. Rzeźbie tej poświęciła Teresa Mroczko obszerny komunikat21, w którym przekonywająco
20 Dehio-Gall, Handbuch der deutschen Kunstdenkmâler. Deutschordensland Preussen, Miinchen—Berlin 1952, s. 94.
21 T. Mroczko, Tronująca Madonna z Ostromecka, „BHS", 28, 1966.
T. CHRZANOWSKI M. KORNECKI
7. Kurkocin, rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, 8. Kurkocin, rzeźba Matki Boskiej
widok z przodu z Dzieciątkiem, widok z boku
w nowym wydaniu katalogu Dehia datowanie to przesunięto na ok. 1400 r.20 O wicie bardziej przeko-
nywające jest datowanie pierwsze. Kościół posiada w prezbiterium wczesnogotycki system sklepień
i przynajmniej w tej części pochodzi z okresu wkrótce po lokacji wsi. Za tym, że omawiana rzeźba od
początku znajdowała się w Grucie, mogłoby również przemawiać wezwanie kościoła Wniebowzięcia
NPMarii. Nie można jednak wykluczyć przeniesienia rzeźby z kaplic jednego z pobliskich zamków —
w Pokrzywnic lub Rogoźnie. Za tą drugą ewentualnością mógłby przemawiać szczególny kult maryjny
istniejący w zakonie krzyżackim i umieszczanie niemal z reguły podobizn NPMarii w kaplicach zamko-
wych, czego m.in. przykłady stanowią: zniszczona w 1945 r. wielka mozaika na prezbiterium kaplicy
zamkowej w Malborku czy rzeźba Tronującej Madonny z Radzyna, o której będzie mowa poniżej.
W tym aspekcie można by roboczo przyjąć schyłek XIII lub pierwsze lata XIV w. jako okres po-
wstania rzeźby z Gruty, przy czym datowanie to mogłoby być cofnięte, w przypadku ustalenia poja-
wienia się jej na Pomorzu w drodze importu.
Madonna Tronująca z Kurkocina. W 1965 г., w trakcie opracowywania katalogu zabytków
powiatu chełmińskiego, odkryta została w kościele w Ostromecku nieznana poprzednio rzeźba Tronującej
Madonny. Rzeźbie tej poświęciła Teresa Mroczko obszerny komunikat21, w którym przekonywająco
20 Dehio-Gall, Handbuch der deutschen Kunstdenkmâler. Deutschordensland Preussen, Miinchen—Berlin 1952, s. 94.
21 T. Mroczko, Tronująca Madonna z Ostromecka, „BHS", 28, 1966.