Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Historii Sztuki — 19.1992

DOI Artikel:
Murawska-Muthesius, Katarzyna: Turris Sapientiae
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.13597#0088
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
84

KATARZYNA MURAWSKA

11. Turris Voluntatis Dei, ok. 1175 г., miniatura w: Hildegarda
z Bingen, Liber Scivias (III, 3), Wiesbaden, Landesbibliothek,
Ruppertsberger Kodex

Najwcześniejszą, opisaną przez Pismo Święte architektoniczną alegorią mądrości był dom zbudowany
na siedmiu kolumnach55, albowiem, jak podaje Księga Przysłów (9, 1):

Mądrość zbudowała sobie dom
i wyciosała siedem kolumn.

Stosownie do różnego pojmowania znaczenia mądrości owych siedem kolumn interpretowano jako
symbole siedmiu darów Ducha Świętego lub siedmiu sztuk wyzwolonych. W jaki sposób kluczowa dla
alegorii divinae sapientiae symbolika liczby siedem ustąpiła przed symboliką /br/?7mfo? Co spowodowało,
że obok kopuły wspartej na siedmiu kolumnach, siedmiokolumnowych ołtarzy lub budowli założonych
na planie siedmioboku56 — w funkcji alegorii mądrości pojawił się również motyw wieży obronnej?

Wyjaśnienie przynosi ikonografia Maryjna. Najświętsza Maria Panna była dla egzegetów Pisma
Świętego, zwłaszcza pochodzących z kręgu św. Bernarda, zarówno wcieleniem Boskiej Mądrości, jak też

55 Na temat wczesnochrześcijańskich i średniowiecznych alegorii mądrości zob. m.in.: d'Alverny, op. cit., s. 245 — 278;
A. Grabar, Iconographie de la Sagesse divine et de la Vierge, „Cahiers Archéologiques", VIII: 1956, s. 254 — 261; U. Mielke,
Sapientia, [w:] Lexikon der christlichen Ikonographie..., IV, szp. 39 — 43.

56 O tym H. Ost, Borrominis Rômische Universitàtskirche S. Ivo delia Sapienza, „Zeitschrift fur Kunstgeschichte", XXX: 1967,
s. 111-114.
 
Annotationen