DOI article:
Jaworska, Władysława: "Kobieta z rudymi włosami"
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13597#0301
KOBIETA Z RUDYMI WŁOSAMI
297
25. Henri de Toulouse-Lautrec, Modystka (Mademoiselle Croąuesi Margouin), 1900 (fragment),
Musée Toulouse-Lautrec, Albi
nie poszedł aż do rewolucyjnych prób analizy, deformacji, łamania kanonów jak Gauguin lub Van
Gogh — lecz wolał rozwiązania łagodne, pogodne, niekrańcowe"26.
Tryptyk figuracji portretowej. Ażeby wywodów powyższych nie zostawić w zawieszeniu i prze-
konać się, że nie zachodzi tu casus dopatrywania się w analizowanej kompozycji czegoś więcej niż przez
samego artystę potwierdzonego tytułem tematu — warto rozejrzeć się w innych obrazach Ślewińskiego,
oczywiście w dziedzinie „figuracji portretowej". Wybieram dwa obrazy, które posłużą do porównań.
W dotychczasowej analizie kilkakrotnie padało słowo „dekoracyjny", „dekoracyjność", przy czym
intencją mojej interpretacji Czeszącej się kobiety było przeciwstawienie się jednoznaczności i wyłączności
takiej charakterystyki. Dla sprecyzowania myśli na okoliczność „dekoracyjności" zestawiamy Czeszącą
się kobietę ze studium portretowym pt. Kobieta z rudymi włosami21. Elementy obydwu obrazów są
podobne. W obu przedstawione są rude kobiety z długimi włosami. W tym drugim — profil młodej
kobiety (tym razem profil prawy), choć bardziej rozpoznawalny, przesłonięty jest również imponującą
kaskadą czerwonorudych włosów, tak że nie widać oczu. Wijące się pasma, które oplatają „głowę bez
akcji", stanowią niejako cały temat obrazu, a zarazem jego „treść", która spełnia się w dekoracji czystej,
kolorystycznie i linearnie dekoracji „doskonałej". Fakt, że właścicielka tych włosów jest osobą konkretną,
o czym świadczy energicznie zarysowany profil, fragment ciemnej sukni i białego żabotu — nie ma dla
kompozycji większego znaczenia. Studium Kobiety z rudymi włosami jest może malarsko równie mis-
trzowskie jak Czesząca się, a w odbiorze nawet atrakcyjniejsze — pozbawione jest ono jednak wszelkich
26 A. Potocki, Wspomnienie o Władysławie Ślewińskim, „Głos Plastyków", 1935, nr 1-6.
27 Femme aux cheveux roux, kolekcja Samuel Josefowitz, Lozanna.
- Rocznik Historii Sztuki, t. XIX
297
25. Henri de Toulouse-Lautrec, Modystka (Mademoiselle Croąuesi Margouin), 1900 (fragment),
Musée Toulouse-Lautrec, Albi
nie poszedł aż do rewolucyjnych prób analizy, deformacji, łamania kanonów jak Gauguin lub Van
Gogh — lecz wolał rozwiązania łagodne, pogodne, niekrańcowe"26.
Tryptyk figuracji portretowej. Ażeby wywodów powyższych nie zostawić w zawieszeniu i prze-
konać się, że nie zachodzi tu casus dopatrywania się w analizowanej kompozycji czegoś więcej niż przez
samego artystę potwierdzonego tytułem tematu — warto rozejrzeć się w innych obrazach Ślewińskiego,
oczywiście w dziedzinie „figuracji portretowej". Wybieram dwa obrazy, które posłużą do porównań.
W dotychczasowej analizie kilkakrotnie padało słowo „dekoracyjny", „dekoracyjność", przy czym
intencją mojej interpretacji Czeszącej się kobiety było przeciwstawienie się jednoznaczności i wyłączności
takiej charakterystyki. Dla sprecyzowania myśli na okoliczność „dekoracyjności" zestawiamy Czeszącą
się kobietę ze studium portretowym pt. Kobieta z rudymi włosami21. Elementy obydwu obrazów są
podobne. W obu przedstawione są rude kobiety z długimi włosami. W tym drugim — profil młodej
kobiety (tym razem profil prawy), choć bardziej rozpoznawalny, przesłonięty jest również imponującą
kaskadą czerwonorudych włosów, tak że nie widać oczu. Wijące się pasma, które oplatają „głowę bez
akcji", stanowią niejako cały temat obrazu, a zarazem jego „treść", która spełnia się w dekoracji czystej,
kolorystycznie i linearnie dekoracji „doskonałej". Fakt, że właścicielka tych włosów jest osobą konkretną,
o czym świadczy energicznie zarysowany profil, fragment ciemnej sukni i białego żabotu — nie ma dla
kompozycji większego znaczenia. Studium Kobiety z rudymi włosami jest może malarsko równie mis-
trzowskie jak Czesząca się, a w odbiorze nawet atrakcyjniejsze — pozbawione jest ono jednak wszelkich
26 A. Potocki, Wspomnienie o Władysławie Ślewińskim, „Głos Plastyków", 1935, nr 1-6.
27 Femme aux cheveux roux, kolekcja Samuel Josefowitz, Lozanna.
- Rocznik Historii Sztuki, t. XIX