Rocznik Historii Sztuki (20.1994)

ROLA RZYMU W PÓŹNOBAROKOWEJ ARCHITEKTURZE POLSKIEJ

251

25. A. Pozzo, projekt ołtarza głównego do kościoła II Gesii w Rzymie, wariant II,
przekrój podłużny. Wg A. Pozzo, Perspectiva...

tnie miały nad ołtarzami otwory okienne, później zamurowane181. Architektura kościoła Misjonarzy nie
znalazła kontynuatorów w Polsce, pozostała wybitnym, ale odosobnionym przykładem recepcji bor-
rominiowskiego wnętrza podłużnego.

Nowe ukształtowanie wnętrz świątyń późnobarokowych w Polsce przez integralne włączenie ołtarzy
kolumnowych w system porządku architektonicznego, opasującego całe wnętrze, miało dwa źródła
włoskie. Jednym źródłem była klasyczna architektura weneckich kościołów Andréa Palladia: II Reden-
tore i S. Giorgio Maggiore. Do tych pierwowzorów sięgnął arch. Tomasz Bellotti, komponując ołtarze
kolumnowe we wnętrzu centralnego kościoła w Rokitnie k. Warszawy w latach 1701 — 1709 (kończone
1729— 1730)182. Drugim źródłem były dzieła Andréa Pozza: wnętrze prezbiterium kościoła S. Ignazio
(1697) i dwa projekty nie zrealizowane, ale opublikowane w 1700 г., na ołtarz główny w kościele II Gesu
w Rzymie183 (il. 23, 25, 27). Kacper Bażanka, wierny uczeń Pozza, przeniósł na polski grunt kompozycję
architektoniczno-dekoracyjną z S. Ignazio, modernizując wnętrze kościoła Norbertanek w Imbramowi-

181 Zamurowane otwory okienne do kaplic są dziś widoczne w elewacji południowej kościoła.

182 Daty budowy kościoła w Rokitnie podaję wg KZS, t. X: Województwo warszawskie, z. 17: Powiat pruszkowski,
орг. I. Galicka i H. Sygietyńska, inw. D. Kaczmarzyk, Warszawa 1970, s. 30; oraz informacje dra Dariusza Kaczmarzyka, któremu
składam podziękowanie.

183 Pozzo, op. cit., pars II, fig. 71-74, 81-82.