DOI article:
Grzybkowska, Teresa: Orgród Armidy arkadyjskiej - Heleny Radziwiłłowej
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14577#0016
10
TERESA GRZYBKOWSKA
2. Arkadia koło Nieborowa. Jeden z dwóch tzw. Słupów Ittara,
flankujących pierwotne wejście od strony wsch. Fot. T. Grzybkowska
i melancholii"27. Potem między „kwitnącymi gajami"28 ścieżka doprowadzała do Domu Murgrabiego i Łuku
Greckiego (il. 5) zwanego też Kamiennym lub Miłości. Przy nim pierwotnie29 leżał głaz z napisem włoskim:
„O da me più d7ogni altra amata e cara / Più d'ogni altra gentil terra d'Arcadia / Che col piè tocco e con la
mente inchino" - O milsza nad inne Arkadyjska ziemio / Nad inne droższa i ukochana / Którą dotykam
stopą i myślą witam. Przez ten łuk można było dojrzeć niespodziewanie wschodnią fasadę Świątyni Diany,
powstałej w 1783 r, ukształtowanej na planie połowy monopterosu, sprawiającej wrażenie samodzielnej
budowli (il. 6).
Pomysł tak rozwiązanej budowli musiał się spodobać Izabeli Czartoryskiej, bowiem postawiona niemal
dwadzieścia lat później, w 1801 г., Świątynia Sybilli wr Puławach była do tej części Świątyni Diany podobna
(il. 7). Nie tylko forma zewnętrzna, także centralne ukształtowanie sieni z okulusem w bardziej monumen-
talnej postaci powtórzone zostało w Puławach30. Projekt Świątyni Diany zainspirowany został przez dwa
typy najpopularniejszych świątyń starożytności - okrągłej hellenistycznej i typowo rzymskiej prostokątnej31.
Ibidem.
28 Ibidem, s. XXVII.
29 Teraz znajduje się blisko domu dozorcy, przy obecnym wejściu.
30 Izabela Czartoryska żywo interesowała się Arkadią, o czym świadczy duży zespół rysunków J.P. Norblina, zachowanych
do dzisiaj w zbiorach Fundacji XX Czartoryskich w Krakowie.
31 T. M i к о с к i, Arcadia in Poland. The 18th Century Radziwiłł Collection of Antique Sculpture. Its History and Présent,
„Swiatowit", suplement Serii A: Antiquity, vol. I, Instytut Archeologii UW, s. 16.
TERESA GRZYBKOWSKA
2. Arkadia koło Nieborowa. Jeden z dwóch tzw. Słupów Ittara,
flankujących pierwotne wejście od strony wsch. Fot. T. Grzybkowska
i melancholii"27. Potem między „kwitnącymi gajami"28 ścieżka doprowadzała do Domu Murgrabiego i Łuku
Greckiego (il. 5) zwanego też Kamiennym lub Miłości. Przy nim pierwotnie29 leżał głaz z napisem włoskim:
„O da me più d7ogni altra amata e cara / Più d'ogni altra gentil terra d'Arcadia / Che col piè tocco e con la
mente inchino" - O milsza nad inne Arkadyjska ziemio / Nad inne droższa i ukochana / Którą dotykam
stopą i myślą witam. Przez ten łuk można było dojrzeć niespodziewanie wschodnią fasadę Świątyni Diany,
powstałej w 1783 r, ukształtowanej na planie połowy monopterosu, sprawiającej wrażenie samodzielnej
budowli (il. 6).
Pomysł tak rozwiązanej budowli musiał się spodobać Izabeli Czartoryskiej, bowiem postawiona niemal
dwadzieścia lat później, w 1801 г., Świątynia Sybilli wr Puławach była do tej części Świątyni Diany podobna
(il. 7). Nie tylko forma zewnętrzna, także centralne ukształtowanie sieni z okulusem w bardziej monumen-
talnej postaci powtórzone zostało w Puławach30. Projekt Świątyni Diany zainspirowany został przez dwa
typy najpopularniejszych świątyń starożytności - okrągłej hellenistycznej i typowo rzymskiej prostokątnej31.
Ibidem.
28 Ibidem, s. XXVII.
29 Teraz znajduje się blisko domu dozorcy, przy obecnym wejściu.
30 Izabela Czartoryska żywo interesowała się Arkadią, o czym świadczy duży zespół rysunków J.P. Norblina, zachowanych
do dzisiaj w zbiorach Fundacji XX Czartoryskich w Krakowie.
31 T. M i к о с к i, Arcadia in Poland. The 18th Century Radziwiłł Collection of Antique Sculpture. Its History and Présent,
„Swiatowit", suplement Serii A: Antiquity, vol. I, Instytut Archeologii UW, s. 16.