Rocznik Historii Sztuki (35.2010)

FRANCESCO ALGAROTTI (1712-1764). MIĘDZYNARODOWA KARIERA WENECKIEGO „KOSMOPOLITY"

215

1. Francesco Novelli (?), Frontyspis tomu ósmego Operę del
Conte Algarotti. Edizione novissima, Venezia 1792. Akwaforta.
Dzięki uprzejmości M. Bizzariniego

szych latach, przebywając w Padwie, przez kilka miesięcy doskonalił swą znajomość tego starożytnego
języka u słynnego Lazzariniego, ale to właśnie padre Lodoli wywarł duży wpływ i, jak można sądzić, kie-
rował humanistyczną edukacją młodego Francesca. Musiała ona odbiegać korzystnie od przeciętnego poziomu
w rodzinie. Jedynym partnerem do dyskusji był przez całe życie - z pominięciem innych jej członków -
ukochany starszy brat Bonomo.

Francesco w Bolonii rozpoczął również naukę języków nowożytnych: francuskiego i angielskiego. Ze
względu na swoje zainteresowania przyrodnicze i fascynującą go filozofię Newtona szczególnym zaintere-
sowaniem darzył ponoć język angielski. Badania naukowe, które prowadził wraz ze swymi nauczycielami
zarówno w obserwatorium astronomicznym, jak i w laboratorium fizycznym, fascynowały go niezmiernie.
Biografowie podają, iż poruszony ukazaniem się pism Giovanniego Rizzettiego8, krytykujących wyniki badań
Newtona w dziedzinie optyki, młodziutki Francesco zaprezentował uczonym z Uniwersytetu Bolońskiego
serię eksperymentów ukazujących słuszność teorii Anglika.

Prawdopodobnie w domu rodzinnym, a także pośród swych rówieśników, Algarotti posługiwał się dia-
lektem weneckim. Zapewne dopiero w szkole podjął naukę języka toskańskiego, który doskonalił później
we Florencji. Zagadnienia piękna języka ojczystego - za jaki zaczął z czasem uważać toskański - przez całe

8 J. R i z z e 11 i, De Luminis Affectionibus spécimen physico mathematicum, Farvisii ex Fypis Eusebii Bergami, Venetis Apud
Aloisium Pavinum MDCCXXVII.