DOI Artikel:
Olszewska, Anna; Porębski, Mieczysław [Gefeierte Pers.]; Porębski, Mieczysław [Bearb.]: Obecność prac humanisty: o Mieczysławie Porębskim w 2013
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.23935#0016
10
ANNA OLSZEWSKA
Ч
Mieczysław Porębski w przebraniu pierota
według obrazu P. Picassa.
Fot. A. Rzepecki, archiwum J. Porębskiego
AUTOR
Najważniejsze książki w dorobku Mieczysława Porębskiego ukazywały się pomiędzy 1955 a 1989 ro-
kiem, w czasach gdy polski rynek wydawniczy podporządkowany był kolejnym programom polityki kul-
turalnej państwa16. Rozpowszechnianie prac odbywało się w warunkach centralnie planowanej gospodarki.
Statystyki prowadzone przez Bibliotekę Narodową w Warszawie świadczą, iż średnie nakłady książek w tym
okresie wynosiły od 11 tysięcy w latach 60. do 21 tysięcy w latach 8017. Przy czym lata 80., pomyślne pod
względem liczby drukowanych egzemplarzy, były de facto okresem kryzysowym: między 1982 a 1986 ro-
kiem liczba publikowanych tytułów wyraźnie spadła18. Wydawnictwa naukowe i popularnonaukowe zajmo-
wały w ówczesnych planach wydawniczych szczególne miejsce. Według zestawień ogłaszanych w połowie
lat 70. zaspokoić miały połowę rynku księgarskiego19. Humanistyce, zarówno pod względem liczby tytułów,
jak i nakładów przeznaczono wśród nich pozycję czołową, na równi z wydawnictwami technicznymi20. Uwol-
nienie rynku po roku 1989 spowodowało stopniowy wzrost liczby tytułów oraz gwałtowny spadek nakładów,
które w latach 2000 i 2008 wynosiły odpowiednio 4800 i 3000 egzemplarzy21. W świetle tych zestawień książ-
ki Mieczysława Porębskiego jawią się jako przykłady publikacji wydawanych ze wznowieniami, w nakładach
średnich, lub nieco poniżej średniej, przez główne oficyny popularnonaukowe, artystyczne i literackie22. Prace
te, pomimo iż od kilku dekad nieobecne na rynku, w większości przetrwały w obiegu akademickim. Wciągane
16 S .А. К o n d e k, Papierowa rewolucja: oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948-1955, Warszawa 1999, s. 16, 17.
17Por.P. К i t r a s i e w i с z, Ł. G o ł ę b i e w s к i, Rynek książki w Polsce: 1944-1989, Warszawa 2005, s. 172,276.
18 Ibidem, s. 229.
19 L. Biliński, Zarys rozwoju ruchu wydawniczego w Polsce Ludowej, Warszawa 1977', s. 50.
20 Ibidem.
21 Por. S.A. К o n d e k, Zagadnienia wydawnicze i księgarskie: skrypt, Warszawa 2010, s. 134-136.
22 Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Państwowy Instytut Wydawniczy, Arkady, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Wydawnic-
two Literackie.
ANNA OLSZEWSKA
Ч
Mieczysław Porębski w przebraniu pierota
według obrazu P. Picassa.
Fot. A. Rzepecki, archiwum J. Porębskiego
AUTOR
Najważniejsze książki w dorobku Mieczysława Porębskiego ukazywały się pomiędzy 1955 a 1989 ro-
kiem, w czasach gdy polski rynek wydawniczy podporządkowany był kolejnym programom polityki kul-
turalnej państwa16. Rozpowszechnianie prac odbywało się w warunkach centralnie planowanej gospodarki.
Statystyki prowadzone przez Bibliotekę Narodową w Warszawie świadczą, iż średnie nakłady książek w tym
okresie wynosiły od 11 tysięcy w latach 60. do 21 tysięcy w latach 8017. Przy czym lata 80., pomyślne pod
względem liczby drukowanych egzemplarzy, były de facto okresem kryzysowym: między 1982 a 1986 ro-
kiem liczba publikowanych tytułów wyraźnie spadła18. Wydawnictwa naukowe i popularnonaukowe zajmo-
wały w ówczesnych planach wydawniczych szczególne miejsce. Według zestawień ogłaszanych w połowie
lat 70. zaspokoić miały połowę rynku księgarskiego19. Humanistyce, zarówno pod względem liczby tytułów,
jak i nakładów przeznaczono wśród nich pozycję czołową, na równi z wydawnictwami technicznymi20. Uwol-
nienie rynku po roku 1989 spowodowało stopniowy wzrost liczby tytułów oraz gwałtowny spadek nakładów,
które w latach 2000 i 2008 wynosiły odpowiednio 4800 i 3000 egzemplarzy21. W świetle tych zestawień książ-
ki Mieczysława Porębskiego jawią się jako przykłady publikacji wydawanych ze wznowieniami, w nakładach
średnich, lub nieco poniżej średniej, przez główne oficyny popularnonaukowe, artystyczne i literackie22. Prace
te, pomimo iż od kilku dekad nieobecne na rynku, w większości przetrwały w obiegu akademickim. Wciągane
16 S .А. К o n d e k, Papierowa rewolucja: oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948-1955, Warszawa 1999, s. 16, 17.
17Por.P. К i t r a s i e w i с z, Ł. G o ł ę b i e w s к i, Rynek książki w Polsce: 1944-1989, Warszawa 2005, s. 172,276.
18 Ibidem, s. 229.
19 L. Biliński, Zarys rozwoju ruchu wydawniczego w Polsce Ludowej, Warszawa 1977', s. 50.
20 Ibidem.
21 Por. S.A. К o n d e k, Zagadnienia wydawnicze i księgarskie: skrypt, Warszawa 2010, s. 134-136.
22 Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Państwowy Instytut Wydawniczy, Arkady, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Wydawnic-
two Literackie.