DOI article:
Zadrożny, Tadeusz: Strategie propagandowych batalii: ochrona zabytków w czasie działań wojennych w ujęciu Corneliusa Gurlitta w dobie konferencji w Brukseli w 1915 roku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.39127#0045
STRATEGIE PROPAGANDOWYCH BATALII. OCHRONA ZABYTKÓW W CZASIE DZIAŁAŃ WOJENNYCH... 43
komunardów, Francuzów, z owych burzliwych czasów, gdy wieczorem 23 maja 1871 r. podpalono pałac
w Tuileries, który płonął trzy dni, zagrażając Luwrowi i jego zbiorom107. Najważniejsze były jednak:
kwestie winy za zniszczenie katedry w Reims, uprawomocnienia aktu zbiorowego samooczyszczenia
i odsunięcia od Niemców odpowiedzialności, a w tych sprawach mógł przemawiać tylko jednym głosem
z oficjalnymi przedstawicielami władz wojskowych, wyrażonym w Die Beschiefiung der Kathedrale von
Reims, cytowanej broszurze Kriegsministeriums z 1915 r., i czynić to z głębokim przekonaniem co do
swych narodowych racji108 (ił. 7).
7. Reims, katedra, widok na sklepienie odsłonięte po bombardowaniu i pożarze, 1914-1915.
Fot. wg P. Clemen, Der Zustand der Kunstdenkmdler auf dem westlichen Kriegsschauplatz,
„Zeitschrift fur bildende Kunst”, Neue Folgę, 27, 1916
107 „Die Tuilerien, das Hotel de Ville und viele andere herrliche alte und neue Bauten wurden mit Petroleum begossen und ohne
militarische Zweck angeziindet, die Vendomesaule umgesturzt. Nur durch das rasche Eingreifen der Armee von Versailles gelang es, den
Louvre mit allen seinen Kunstschatzen vor dem gleichen Schicksal zu bewahren. Es hilfit den heute lebenden Franzosen nicht, die Schuld
fur dieses barbarische Tun - doppelt barbarisch, weil man 1871 so gut wie heute sich des Wertes der alten Bauten bewusst war - auf
die Communards zu walzen” - ibidem, s. 7, 8.
108 Ibidem, szczególnie s. 18, 19; por. Die Beschiefiung..., passim, szczególnie s. 10, 11 - strony te zawierają cały akapit, który
znajduje odniesienie w Der Schutz der Kunstdenkmdler im Kriege; na s. 10 znajduje poprawne brzmienie zdania, cytowanego przez Gurlitta
(s. 19) z błędem nieznacznie zmieniającym sens wypowiedzi na temat perfidii Francuzów; Gurlitt: „dieser Anordnung ein »teuflischer und
niedertrachtiger Plan zugrunde liegt, der nur durch die Gemeinheit seiner Ausfuhrung ubertroffen wurde«”; Die Beschiefiung...: „Es war ein
teuflischer Plan, der in seiner Niedertrachtigkeit und Gemeinheit nur noch durch die Art seiner Ausfuhrung ubertroffen wird”.
komunardów, Francuzów, z owych burzliwych czasów, gdy wieczorem 23 maja 1871 r. podpalono pałac
w Tuileries, który płonął trzy dni, zagrażając Luwrowi i jego zbiorom107. Najważniejsze były jednak:
kwestie winy za zniszczenie katedry w Reims, uprawomocnienia aktu zbiorowego samooczyszczenia
i odsunięcia od Niemców odpowiedzialności, a w tych sprawach mógł przemawiać tylko jednym głosem
z oficjalnymi przedstawicielami władz wojskowych, wyrażonym w Die Beschiefiung der Kathedrale von
Reims, cytowanej broszurze Kriegsministeriums z 1915 r., i czynić to z głębokim przekonaniem co do
swych narodowych racji108 (ił. 7).
7. Reims, katedra, widok na sklepienie odsłonięte po bombardowaniu i pożarze, 1914-1915.
Fot. wg P. Clemen, Der Zustand der Kunstdenkmdler auf dem westlichen Kriegsschauplatz,
„Zeitschrift fur bildende Kunst”, Neue Folgę, 27, 1916
107 „Die Tuilerien, das Hotel de Ville und viele andere herrliche alte und neue Bauten wurden mit Petroleum begossen und ohne
militarische Zweck angeziindet, die Vendomesaule umgesturzt. Nur durch das rasche Eingreifen der Armee von Versailles gelang es, den
Louvre mit allen seinen Kunstschatzen vor dem gleichen Schicksal zu bewahren. Es hilfit den heute lebenden Franzosen nicht, die Schuld
fur dieses barbarische Tun - doppelt barbarisch, weil man 1871 so gut wie heute sich des Wertes der alten Bauten bewusst war - auf
die Communards zu walzen” - ibidem, s. 7, 8.
108 Ibidem, szczególnie s. 18, 19; por. Die Beschiefiung..., passim, szczególnie s. 10, 11 - strony te zawierają cały akapit, który
znajduje odniesienie w Der Schutz der Kunstdenkmdler im Kriege; na s. 10 znajduje poprawne brzmienie zdania, cytowanego przez Gurlitta
(s. 19) z błędem nieznacznie zmieniającym sens wypowiedzi na temat perfidii Francuzów; Gurlitt: „dieser Anordnung ein »teuflischer und
niedertrachtiger Plan zugrunde liegt, der nur durch die Gemeinheit seiner Ausfuhrung ubertroffen wurde«”; Die Beschiefiung...: „Es war ein
teuflischer Plan, der in seiner Niedertrachtigkeit und Gemeinheit nur noch durch die Art seiner Ausfuhrung ubertroffen wird”.