Rocznik Historii Sztuki (40.2015)

GINĄ SEYERINIEGO POCIĄG PANCERNY W AKCJI

121


List Marinettiego pozostawał w sprzeczności z teoriami najważniejszego teoretyka sztuk plastycznych
futuryzmu: Umberta Boccioniego, który w roku wybuchu wojny opublikował monumentalną, liczącą
470 stron, książkę Pittura e sculiura futuriste o podstawach futurystycznej sztuki. Książka prezentowała
teoretyczne założenia futurystycznej sztuki od roku 1910. Boccioni, nawiązując do filozofii Bergsona,
pragnął oprzeć malarstwo na poznaniu intuicyjnym i postulował „postawienie widza w centrum obrazu”,
aby włączyć go w symultaniczną akcję, uwidocznioną na płótnie. „Wejście do wnętrza obrazu”, na drodze
intuicji, miało prowadzić do zrozumienia absolutnego ruchu i uchwycenia niepodzielnego przepływu energii.
Marinetti nakłaniał jednak Severiniego, by jego malarstwo było realistyczne, a więc bardziej tradycyjne,
zrozumiałe i czytelne w celu przysłużenia się gloryfikacji piękna wojny. Zatem życzenie przywódcy
futurystów, aby Severini malował swe obrazy w „rodzaju zaawansowanego postimpresjonizmu”, było
całkowicie sprzeczne z ideami Boccioniego, głównego teoretyka dynamizmu plastycznego, który rady-
kalnie potępiał realizm w sztuce. Wysoka pozycja Boccioniego w grupie futurystów była bardzo mocno
ugruntowana, a autorytet niepodważalny i niewątpliwie Marinetti nie odważyłby się dać mu podobnych
dyrektyw do tych, które zalecił w liście Severiniemu. Zapewne bez wiedzy Boccioniego chciał wywrzeć
jednak presję na innych futurystach, by ci w bardziej realistyczny i zrozumiały sposób propagowali
w malarstwie piękno wojny.