DOI Heft:
Komunikaty
DOI Artikel:Chmielewska, Małgorzata; Grochowska-Angelus, Anna: Komunikat o pracach badawczych i konserwatorskich: przeprowadzonych w latach 1998-2000 w Pracowni Konserwacji Malarstwa Muzeum Książąt Czartoryskich
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21224#0145
Komunikat o pracach badawczych i konserwatorskich
143
niedatujących; znane i stosowane w malarstwie sztalugowym od XIV wieku do
czasów obecnych.
Żółcień neapolitańska występuje sporadycznie w malowidłach XVI-XVII
wieku, ale szczególnie często w XVIII i XIX. Azuryt i malachit, będące mineral-
nymi pigmentami miedziowymi, znalazły szersze zastosowanie w malarstwie szta-
lugowym od XIV do końca XVIII wieku, wyparte później przez syntetyczne błę-
kity kobaltowe i zielenie chromowe. Natomiast indygo naturalne - barwnik orga-
niczny, często stosowany jako podmalowanie pod azuryt lub laserunkowo w spo-
iwie żywicznym - był używany w malarstwie od XIV wieku do końca XVIII; po
1880 zastąpiony został przez indygo syntetyczne produkowane fabrycznie.
Wyniki badań i rezultaty prac konserwatorskich potwierdziły datowanie ob-
razu na XVIII wiek. Wysoki poziom artystyczny pozwala przypuszczać, że obraz
pochodzi z warsztatu Jordaensa (il. 12).
WYKAŻ BADAŃ PRŻEPROWADŻONYCH
PODCŻA5 KONSERWACJI WYMIENIONYCH OBIEKTÓW
1. Obserwacje wstępne powierzchni obrazu w świetle białym rozproszonym i bocz-
nym, pod lupą i w świetle UV.
2. Badania laboratoryjne (wykonane na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł
Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie):
- Fizyczne wykonał dr Jan Rutkowski (Zakład Fizyki i Chemii Stosowanej - Labo-
ratorium Fizyki): w promieniach Rtg zdjęcie wykonane aparatem Baltospot; reflektogram
w podczerwieni kamerą Hamamatsu z rejestracją i opracowaniem komputerowym.
- Chemiczne wykonała mgr Maria Rogoż (Zakład Fizyki i Chemii Stosowanej - La-
boratorium Chemii Konserwatorskiej): analiza pigmentów przez obserwację mikroskopo-
wą; analiza mikrochemiczna; spektrofotometria absorpcyjna w podczerwieni.
- Identyfikacja gatunku drewna dokonana została przez rngra Jana Ptaka (Katedra
Technologii i Technik Konserwatorskich Dzieł Sztuki - Laboratorium Materiałoznawstwa):
identyfikacja drewna podobrazia metodą mikroskopową oraz przez obserwację przekroju
poprzecznego i przekrojów wzdłużnych.
3. Badania chemiczne i dendrologiczne zostały wykonane z ograniczonej liczby pró-
bek pobranych z brzegów obrazów oraz miejsc ubytków.
4. Fotografie barwne wykonał Robert Słaboński (Archiwum Fundacji Książąt Czar-
toryskich).
Fotografie czarno-białe wykonała Maria Wesołowska (Archiwum MNK).
143
niedatujących; znane i stosowane w malarstwie sztalugowym od XIV wieku do
czasów obecnych.
Żółcień neapolitańska występuje sporadycznie w malowidłach XVI-XVII
wieku, ale szczególnie często w XVIII i XIX. Azuryt i malachit, będące mineral-
nymi pigmentami miedziowymi, znalazły szersze zastosowanie w malarstwie szta-
lugowym od XIV do końca XVIII wieku, wyparte później przez syntetyczne błę-
kity kobaltowe i zielenie chromowe. Natomiast indygo naturalne - barwnik orga-
niczny, często stosowany jako podmalowanie pod azuryt lub laserunkowo w spo-
iwie żywicznym - był używany w malarstwie od XIV wieku do końca XVIII; po
1880 zastąpiony został przez indygo syntetyczne produkowane fabrycznie.
Wyniki badań i rezultaty prac konserwatorskich potwierdziły datowanie ob-
razu na XVIII wiek. Wysoki poziom artystyczny pozwala przypuszczać, że obraz
pochodzi z warsztatu Jordaensa (il. 12).
WYKAŻ BADAŃ PRŻEPROWADŻONYCH
PODCŻA5 KONSERWACJI WYMIENIONYCH OBIEKTÓW
1. Obserwacje wstępne powierzchni obrazu w świetle białym rozproszonym i bocz-
nym, pod lupą i w świetle UV.
2. Badania laboratoryjne (wykonane na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł
Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie):
- Fizyczne wykonał dr Jan Rutkowski (Zakład Fizyki i Chemii Stosowanej - Labo-
ratorium Fizyki): w promieniach Rtg zdjęcie wykonane aparatem Baltospot; reflektogram
w podczerwieni kamerą Hamamatsu z rejestracją i opracowaniem komputerowym.
- Chemiczne wykonała mgr Maria Rogoż (Zakład Fizyki i Chemii Stosowanej - La-
boratorium Chemii Konserwatorskiej): analiza pigmentów przez obserwację mikroskopo-
wą; analiza mikrochemiczna; spektrofotometria absorpcyjna w podczerwieni.
- Identyfikacja gatunku drewna dokonana została przez rngra Jana Ptaka (Katedra
Technologii i Technik Konserwatorskich Dzieł Sztuki - Laboratorium Materiałoznawstwa):
identyfikacja drewna podobrazia metodą mikroskopową oraz przez obserwację przekroju
poprzecznego i przekrojów wzdłużnych.
3. Badania chemiczne i dendrologiczne zostały wykonane z ograniczonej liczby pró-
bek pobranych z brzegów obrazów oraz miejsc ubytków.
4. Fotografie barwne wykonał Robert Słaboński (Archiwum Fundacji Książąt Czar-
toryskich).
Fotografie czarno-białe wykonała Maria Wesołowska (Archiwum MNK).