DOI article:
Dziewulski, Michał: Podstawowe techniki zdobienia tsub japońskich i ich terminologia
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.26693#0127
Michał Dziewulski
kowalskich i zdobniczych. Polska nie odstaje w tej kwestii od reszty świata. Również tutaj
pojawiają się zdolni i coraz częściej doceniani na świecie rzemieślnicy, próbujący swoich
sił w trudnej sztuce wykonywania i zdobienia tsub. Dzięki popularności dawnego japoń-
skiego uzbrojenia ukazuje się obecnie spora liczba polskich i zagranicznych publikacji,
w tym katalogów zbiorów prezentujących m.in. szczegółowo tematykę tsub. Zaobserwo-
wać można także coraz liczniejsze środowiska miłośników i kolekcjonerów organizują-
cych się w stowarzyszenia, czy też grupy i fora internetowe, także te o zasięgu świato-
wym27. Muzeum Narodowe w Krakowie, dzięki czołowej kolekcji japoników w zbiorach
polskich, pochodzących z daru Feliksa Mangghi Jasieńskiego, zajmuje z pewnością szcze-
gólne miejsce na mapie tych zainteresowań w naszym kraju.
Bibliografia
Alberowa Zofia, O sztuce Japonii, Warszawa 1983.
Art ofthe Samurai. Japanese Arms and Armour, 1156-1868, ed. M. Ogawa, New York, 2009
Brinkley Frank, Japan. Its History, Arts and Literaturę, London 1904.
Bowes James L„ Notes on Shippo. A Sequel to Japanese Enamels, London 1895.
Dillon Edward, The Arts of Japan, London 1909.
Earle Joe, Lethal Elegance. The Art ofthe Samurai Sword Fittings, Boston 2004.
Estetyka japońska. Antologia. T. 1: Wymiary przestrzeni, red. Krystyna Wilkoszewska, Kraków 2001.
Gunsaulus Helen C., Japanese Sword-Mounts in the Collection of Field Musuem, Chicago 1923.
Gunsaulus Helen C„ The Japanese Sword and its Decoration, Chicago 1924.
Hawley Willis M., 600 Japanese Sword Fittings Terms, Hollywood 1998.
Hawley Willis M., The Application ofGold on Japanese Sword Fittings, Hollywood 1992.
Heckmann Gunter, Tsuba, Niirtingen 1995.
Heckmann Gunter, Kodogu, Niirtingen 1996.
Joly Henri L., Introduction to the Study of Japanese Sword Mounts, Hollywood 1991.
Joly Henri L., Japanese Sword Fittings. A Descriptive Catalogue of the Collection of G. H. Naunton, Lon-
don 1912.
Kremers Ekhard, Sukashi Tsuba in europaischen Sammlungen, Stuttgart 1992.
Lissenden John, Namban Group of Japanese Sword Guards: a Reappraisal, Ontario 2006.
Maleszko Katarzyna, Polak Krzysztof, Jelce mieczy japońskich z kolekcji Muzeum Narodowego w Warsza-
wie, Warszawa 2005.
Robinson Basil William, The Arts ofthe Japanese Sword, London 1961.
Skralibeckij E. B., Tsuba, [b.m.w.] 2006.
Socha Henryk, Tsuba, Warszawa 2003.
Susumu Kashima, Eiroku Hayashi, Hirokichi Masunaga, Tusba no bi, Ribun Shupan 2003.
Torigoye Kazutaro, Haynes Robert, Tsuba. An Aesthetic Study, San Carlos 2007.
Yarley Paul, Kultura japońska, Kraków 2006.
27 Należy tutaj wymienić takie pozycje, jak: K. Maleszko, K. Polak, Jelce mieczy japońskich z kolek-
cji Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 2005, H. Socha, Elementy broni samurajskiej. Tsuba,
Warszawa 2003, które jako pierwsze w Polsce objęły monograficznie temat tsub. Istnieją także fora inter-
netowe znaczące pod względem poziomu dyskusji merytorycznej i liczby członków, z których wielu to
zarówno wybitni znawcy tematu i autorzy publikacji z zakresu dawnego uzbrojenia japońskiego i jego
elementów, jak i współcześnie tworzący rzemieślnicy — zob: http://www.militaria.coza, http://www.fol-
lowingtheironbrush.org, http://forums.swordforum.com/. Mające zasięg ogólnopolski Stowarzyszenie
Miłośników Dawnej Broni i Barwy, działające przy Muzeum Narodowym w Krakowie od 1957 roku,
planuje w 2010 roku utworzenie specjalnej sekcji gromadzącej miłośników broni japońskiej z siedzibą
w Warszawie.
kowalskich i zdobniczych. Polska nie odstaje w tej kwestii od reszty świata. Również tutaj
pojawiają się zdolni i coraz częściej doceniani na świecie rzemieślnicy, próbujący swoich
sił w trudnej sztuce wykonywania i zdobienia tsub. Dzięki popularności dawnego japoń-
skiego uzbrojenia ukazuje się obecnie spora liczba polskich i zagranicznych publikacji,
w tym katalogów zbiorów prezentujących m.in. szczegółowo tematykę tsub. Zaobserwo-
wać można także coraz liczniejsze środowiska miłośników i kolekcjonerów organizują-
cych się w stowarzyszenia, czy też grupy i fora internetowe, także te o zasięgu świato-
wym27. Muzeum Narodowe w Krakowie, dzięki czołowej kolekcji japoników w zbiorach
polskich, pochodzących z daru Feliksa Mangghi Jasieńskiego, zajmuje z pewnością szcze-
gólne miejsce na mapie tych zainteresowań w naszym kraju.
Bibliografia
Alberowa Zofia, O sztuce Japonii, Warszawa 1983.
Art ofthe Samurai. Japanese Arms and Armour, 1156-1868, ed. M. Ogawa, New York, 2009
Brinkley Frank, Japan. Its History, Arts and Literaturę, London 1904.
Bowes James L„ Notes on Shippo. A Sequel to Japanese Enamels, London 1895.
Dillon Edward, The Arts of Japan, London 1909.
Earle Joe, Lethal Elegance. The Art ofthe Samurai Sword Fittings, Boston 2004.
Estetyka japońska. Antologia. T. 1: Wymiary przestrzeni, red. Krystyna Wilkoszewska, Kraków 2001.
Gunsaulus Helen C., Japanese Sword-Mounts in the Collection of Field Musuem, Chicago 1923.
Gunsaulus Helen C„ The Japanese Sword and its Decoration, Chicago 1924.
Hawley Willis M., 600 Japanese Sword Fittings Terms, Hollywood 1998.
Hawley Willis M., The Application ofGold on Japanese Sword Fittings, Hollywood 1992.
Heckmann Gunter, Tsuba, Niirtingen 1995.
Heckmann Gunter, Kodogu, Niirtingen 1996.
Joly Henri L., Introduction to the Study of Japanese Sword Mounts, Hollywood 1991.
Joly Henri L., Japanese Sword Fittings. A Descriptive Catalogue of the Collection of G. H. Naunton, Lon-
don 1912.
Kremers Ekhard, Sukashi Tsuba in europaischen Sammlungen, Stuttgart 1992.
Lissenden John, Namban Group of Japanese Sword Guards: a Reappraisal, Ontario 2006.
Maleszko Katarzyna, Polak Krzysztof, Jelce mieczy japońskich z kolekcji Muzeum Narodowego w Warsza-
wie, Warszawa 2005.
Robinson Basil William, The Arts ofthe Japanese Sword, London 1961.
Skralibeckij E. B., Tsuba, [b.m.w.] 2006.
Socha Henryk, Tsuba, Warszawa 2003.
Susumu Kashima, Eiroku Hayashi, Hirokichi Masunaga, Tusba no bi, Ribun Shupan 2003.
Torigoye Kazutaro, Haynes Robert, Tsuba. An Aesthetic Study, San Carlos 2007.
Yarley Paul, Kultura japońska, Kraków 2006.
27 Należy tutaj wymienić takie pozycje, jak: K. Maleszko, K. Polak, Jelce mieczy japońskich z kolek-
cji Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 2005, H. Socha, Elementy broni samurajskiej. Tsuba,
Warszawa 2003, które jako pierwsze w Polsce objęły monograficznie temat tsub. Istnieją także fora inter-
netowe znaczące pod względem poziomu dyskusji merytorycznej i liczby członków, z których wielu to
zarówno wybitni znawcy tematu i autorzy publikacji z zakresu dawnego uzbrojenia japońskiego i jego
elementów, jak i współcześnie tworzący rzemieślnicy — zob: http://www.militaria.coza, http://www.fol-
lowingtheironbrush.org, http://forums.swordforum.com/. Mające zasięg ogólnopolski Stowarzyszenie
Miłośników Dawnej Broni i Barwy, działające przy Muzeum Narodowym w Krakowie od 1957 roku,
planuje w 2010 roku utworzenie specjalnej sekcji gromadzącej miłośników broni japońskiej z siedzibą
w Warszawie.