Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (16.1972)

6. Helena Schrammówna, Kąpanie chłopca, 1922, Mu- 7. Helena Schrammówna, Na targu (Przekupka),
zeum Narodowe w Warszawie 1925, d. wł. Jan Borowski

Projekty wyjazdu znów na studia za granicę przerywa wojna 1914—1918.

Kilka lat wojny, trudne warunki materialne czasów powojennych, zatrzymują ją dłużej na
Pogórzu Karpackim. Dawny kontakt ze wsią pogłębia jej zainteresowania sztuką ludową oraz
zwyczajami i wierzeniami ludu. Nie zaniedbuje jednak dalej i malarstwa, tworząc niewielkie kom-
pozycje temperą oraz maluje na szkle, któremu to malarstwu poświęca i później niemało uwagi.

W 1922 roku jest nauczycielką rysunku i malarstwa w szkole średniej w Wąchocku. Maluje
temperą Drogę Krzyżową w świeżo wybudowanym kościele drewnianym w Starachowicach
(całkowitą polichromię temperą tego kościoła wykonała Zofia Baudouin de Courtenay)5.

W 1925 roku przenosi się do Wilna, gdzie pracuje do 1939 r. w Urzędzie Konserwatorskim
jako sekretarka kolejnych konserwatorów: Jerzego Romera, Stanisława Lorentza, Ksawerego
Piwockiego i Witolda Kieszkowskiego. Na tym stanowisku oddaje wielkie zasługi sprawie za-
bezpieczenia zabytków Wilna i Wileńszczyzny (sama konserwując obrazy), a zwłaszcza przy

5 Droga Krzyżowa wystawiona były w Salonie Garlińskiego, por. Katalog XVI, jw., poz. 57—59 ,,Stacje
Męki Pańskiej z kościoła w Starachowicach (tempera)".

445