DOI Heft:
Starożytność
DOI Artikel:Pawlicki, Franciszek; Muzeum Narodowe w Warszawie [Mitarb.]: Urny kanopskie w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19628#0121
jako капору. Pusta skrzynka na urny kanopskie z grobowca w Sakkara znajduje się dziś
w muzeum w Lejdzie29.
Zastanawiająca jest jednak zbieżność daty sprzedaży materiału wykopaliskowego przez
Nizzoliego we Włoszeh (1824) z datą zakupu urny warszawskiej przez Annę Potocką-Dunin
Wąsowiczową (1826). Nie jest to zresztą przypadek odosobniony, bowiem w tym samym
czasie do zbiorów Goleniszczewa trafiła uszebti, wraz z sarkofagiem na uszebti, pochodząca
także z wykopalisk Nizzoliego30. Zważywszy, że część znalezionych obiektów otrzymali
w prezencie rezydujący w Aleksandrii konsulowie szwedzcy, angielscy bądź francuscy, trudno
dokładnie prześledzić historię wszystkich zabytków pochodzących z grobowca Amenhotepa
Hwy31. Jest więc wielce prawdopodobne, że urna warszawska pochodzi również z tego
grobowca32. Wskazuje na to zarówno materiał epigraficzny, jak i sposób modelowania
twarzy, charakterystyczny dla okresu panowania Amenhotepa III.
2. URNA KANOPSKA nr 140346 MN33 (il. 3)
Z pięciu pochodzących z Okresu Późnego urn w Muzeum Narodowym, najtrudniej wy-
datować precyzyjnie alabastrową kanopę z pokrywą w kształcie głowy pawiana. Na temat
historii obiektu wiadomo jedynie, iż został on zakupiony przez księżnę Izabelę z Czartoryskich
Lubomirską w czasie jej podróży do Włoch w latach 1785—1786, a po przewiezieniu do Polski
wszedł w skład kolekcji w Łańcucie34. Po drugiej wojnie światowej urna znalazła się w zbiorach
muzeum warszawskiego.
Pokrywa urny została wymodelowana w kształcie głowy pawiana — Hapi. Zwraca uwagę
mocno wysunięty pysk i silnie spłaszczony czubek głowy. „Pelerynka" została wyraźnie wyodręb-
niona. Ten typ pokrywy znajduje wiele analogii w okresie saickim. Także brzusiec, z wyraźnie
podkreślonym wylewem i ramionami, posiada typową dla okresu saickiego baryłkowatą formę.
29 Lejda, nr inw. AM. 2: В o e s e r, jw.
30 Bogosłowski,jw.
31 Kolekcja konsula szwedzkiego i duńskiego J. d'Anastazyego została przekazana do muzeum w Lejdzie,
natomiast obiekty, które zgromadził konsul brytyjski H. Salt znalazły się w większości w British Muséum:
L. McNaught, Henry Salt. His Contribution to the Collections of Egyptian Sculpture in the British Muséum.
Apollo 200 (1978), s. 224—231.
32 Wbrew stwierdzeniu Helcka w Muzeum Archeologicznym we Florencji nie ma żadnej urny kanopskiej
Amenhotepa Hwy, lecz tylko alabastrowe dzbany: H e 1 с к, jw.; В a g n a n i, jw.
W tym miejscu chciałbym bardzo serdecznie podziękować prof. H. de Meulenaereowi oraz dr J. Mâlekowi
za sugestie odnośnie identyfikacji urny warszawskiej.
33 Wys. 34 cm; zdjęcie urny publikowane w: Michałowski, jw., il. 92.
34 В. Majewska-Maszkowska, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej
1736—1816. Warszawa 1976, s. 317—330.
117
w muzeum w Lejdzie29.
Zastanawiająca jest jednak zbieżność daty sprzedaży materiału wykopaliskowego przez
Nizzoliego we Włoszeh (1824) z datą zakupu urny warszawskiej przez Annę Potocką-Dunin
Wąsowiczową (1826). Nie jest to zresztą przypadek odosobniony, bowiem w tym samym
czasie do zbiorów Goleniszczewa trafiła uszebti, wraz z sarkofagiem na uszebti, pochodząca
także z wykopalisk Nizzoliego30. Zważywszy, że część znalezionych obiektów otrzymali
w prezencie rezydujący w Aleksandrii konsulowie szwedzcy, angielscy bądź francuscy, trudno
dokładnie prześledzić historię wszystkich zabytków pochodzących z grobowca Amenhotepa
Hwy31. Jest więc wielce prawdopodobne, że urna warszawska pochodzi również z tego
grobowca32. Wskazuje na to zarówno materiał epigraficzny, jak i sposób modelowania
twarzy, charakterystyczny dla okresu panowania Amenhotepa III.
2. URNA KANOPSKA nr 140346 MN33 (il. 3)
Z pięciu pochodzących z Okresu Późnego urn w Muzeum Narodowym, najtrudniej wy-
datować precyzyjnie alabastrową kanopę z pokrywą w kształcie głowy pawiana. Na temat
historii obiektu wiadomo jedynie, iż został on zakupiony przez księżnę Izabelę z Czartoryskich
Lubomirską w czasie jej podróży do Włoch w latach 1785—1786, a po przewiezieniu do Polski
wszedł w skład kolekcji w Łańcucie34. Po drugiej wojnie światowej urna znalazła się w zbiorach
muzeum warszawskiego.
Pokrywa urny została wymodelowana w kształcie głowy pawiana — Hapi. Zwraca uwagę
mocno wysunięty pysk i silnie spłaszczony czubek głowy. „Pelerynka" została wyraźnie wyodręb-
niona. Ten typ pokrywy znajduje wiele analogii w okresie saickim. Także brzusiec, z wyraźnie
podkreślonym wylewem i ramionami, posiada typową dla okresu saickiego baryłkowatą formę.
29 Lejda, nr inw. AM. 2: В o e s e r, jw.
30 Bogosłowski,jw.
31 Kolekcja konsula szwedzkiego i duńskiego J. d'Anastazyego została przekazana do muzeum w Lejdzie,
natomiast obiekty, które zgromadził konsul brytyjski H. Salt znalazły się w większości w British Muséum:
L. McNaught, Henry Salt. His Contribution to the Collections of Egyptian Sculpture in the British Muséum.
Apollo 200 (1978), s. 224—231.
32 Wbrew stwierdzeniu Helcka w Muzeum Archeologicznym we Florencji nie ma żadnej urny kanopskiej
Amenhotepa Hwy, lecz tylko alabastrowe dzbany: H e 1 с к, jw.; В a g n a n i, jw.
W tym miejscu chciałbym bardzo serdecznie podziękować prof. H. de Meulenaereowi oraz dr J. Mâlekowi
za sugestie odnośnie identyfikacji urny warszawskiej.
33 Wys. 34 cm; zdjęcie urny publikowane w: Michałowski, jw., il. 92.
34 В. Majewska-Maszkowska, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej
1736—1816. Warszawa 1976, s. 317—330.
117