DOI Heft:
Sztuka nowożytna
DOI Artikel:Piwkowski, Włodzimierz: Manufaktura majoliki w Nieborowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19632#0373
Włodzimierz Piwkowski
MANUFAKTURA MAJOLIKI W NIEBOROWIE
M
X Y JLanufakturę majoliki w Nieborowie założył w 1881 roku Michał Piotr Radziwiłł, właściciel
Szpanowa na Wołyniu i od 1879 roku Nieborowa, który odkupił od swojego stryja Zygmunta
Radziwiłła za sumę 165 000 rubli i dożywotnią rentę w wysokości 6 000 rubli rocznie1. Michał
Piotr Radziwiłł zawarł w 1879 roku związek małżeński z Marią z Kierzgayłło-Zawiszów, która
wniosła mu w posagu sumę 100 000 rubli2. Dobrze prosperujące dobra szpanowskie, obfitujące
ponadto w lasy zdatne do wyrębu oraz pokaźny posag żony, zapewniły stabilizację majątkową
młodego, bo liczącego wówczas 26 lat, potomka znakomitego rodu. Pozwoliło mu to rozwinąć
własne zainteresowania i zamiłowania, koncentrujące się wokół problemów społecznych, gospo-
darczych i kulturalnych.
Michał Piotr Radziwiłł (1853—1903), wnuk napoleońskiego generała Michała Gedeona
Radziwiłła, jednego z wodzów Powstania Listopadowego, był typowym przedstawicielem epoki
pozytywizmu, angażującym wiele energii i czasu w publiczne sprawy społeczne. Był Prezesem
Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności, w latach 1896—1901 redaktorem i wydawcą
„Biblioteki Warszawskiej", wieloletnim członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.
Wśród rozlicznych form jego działalności publicznej wyraźnie rysują się dwa nurty pozytywistycz-
nej pracy organicznej, jakim była działalność filantropijna poświęcona głównie opiece nad
sierotami, a polegająca na zakładaniu nowoczesnych sierocińców połączonych z nauką zawodu
tzw. „Nazaretów" oraz działalność na polu kulturalnym, która przejawiała się w uczestniczeniu
m.in. w pracach Komitetu Budowy Pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie, Komitetu
Organizacyjnego Jublileuszu Henryka Sienkiewicza w 1897 roku, a przede wszystkim w rutyno-
wych pracach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych i innych tego typu przedsięwzięciach orga-
1 Akta osobiste Michała P. Radziwiłła. AGAD, Archiwum Radziwiłłów z Nieborowa, Część gosp. I, A.
111. 10—21.
2 Jw., 22—32.
24 Rocznik Muz. Nar. t. XXIX/85 a^O
MANUFAKTURA MAJOLIKI W NIEBOROWIE
M
X Y JLanufakturę majoliki w Nieborowie założył w 1881 roku Michał Piotr Radziwiłł, właściciel
Szpanowa na Wołyniu i od 1879 roku Nieborowa, który odkupił od swojego stryja Zygmunta
Radziwiłła za sumę 165 000 rubli i dożywotnią rentę w wysokości 6 000 rubli rocznie1. Michał
Piotr Radziwiłł zawarł w 1879 roku związek małżeński z Marią z Kierzgayłło-Zawiszów, która
wniosła mu w posagu sumę 100 000 rubli2. Dobrze prosperujące dobra szpanowskie, obfitujące
ponadto w lasy zdatne do wyrębu oraz pokaźny posag żony, zapewniły stabilizację majątkową
młodego, bo liczącego wówczas 26 lat, potomka znakomitego rodu. Pozwoliło mu to rozwinąć
własne zainteresowania i zamiłowania, koncentrujące się wokół problemów społecznych, gospo-
darczych i kulturalnych.
Michał Piotr Radziwiłł (1853—1903), wnuk napoleońskiego generała Michała Gedeona
Radziwiłła, jednego z wodzów Powstania Listopadowego, był typowym przedstawicielem epoki
pozytywizmu, angażującym wiele energii i czasu w publiczne sprawy społeczne. Był Prezesem
Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności, w latach 1896—1901 redaktorem i wydawcą
„Biblioteki Warszawskiej", wieloletnim członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.
Wśród rozlicznych form jego działalności publicznej wyraźnie rysują się dwa nurty pozytywistycz-
nej pracy organicznej, jakim była działalność filantropijna poświęcona głównie opiece nad
sierotami, a polegająca na zakładaniu nowoczesnych sierocińców połączonych z nauką zawodu
tzw. „Nazaretów" oraz działalność na polu kulturalnym, która przejawiała się w uczestniczeniu
m.in. w pracach Komitetu Budowy Pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie, Komitetu
Organizacyjnego Jublileuszu Henryka Sienkiewicza w 1897 roku, a przede wszystkim w rutyno-
wych pracach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych i innych tego typu przedsięwzięciach orga-
1 Akta osobiste Michała P. Radziwiłła. AGAD, Archiwum Radziwiłłów z Nieborowa, Część gosp. I, A.
111. 10—21.
2 Jw., 22—32.
24 Rocznik Muz. Nar. t. XXIX/85 a^O