DOI issue:
Część druga
DOI article:Morawińska, Agnieszka: Polski symbolizm
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19634#0489
12. Wojciech Weiss, Promienny zachód słońca, 1899—1902, Muzeum Narodowe w Poznaniu
gorącą. Potężne niebo nad nią jest zmienne, zimne, nieznane w swej istocie. Ziemia, to konkret,
niebo — abstrakt. Człowiek Ruszczyca wyrasta z ziemi, tkwi w niej po kolana, wpiera się w nią
pługiem. Ziemia jest znaną, twardą rzeczywistością ludzką, niebo natomiast jest sferą niewia-
domego. Kadrując pejzaż Ruszczyć dokonał szeregu zabiegów: obniżył punkt widzenia, wypięt-
rzył wysoko ziemię, której garb zasłania pogrążony horyzont. Oracza przedstawił w dali, widzimy
tylko ciężką, pochyloną sylwetkę w zatrzymanym geście poganiania wołów. Formy są tu pod-
porządkowane treści, wybrane, powiększone i dramatycznie przeciwstawione: oto człowiek
mocujący się z ziemią, oto przestwór nieba.
Skrajną wersją takiego pejzażu opozycji jest pejzaż katastroficzny, motyw często podejmowany
485
gorącą. Potężne niebo nad nią jest zmienne, zimne, nieznane w swej istocie. Ziemia, to konkret,
niebo — abstrakt. Człowiek Ruszczyca wyrasta z ziemi, tkwi w niej po kolana, wpiera się w nią
pługiem. Ziemia jest znaną, twardą rzeczywistością ludzką, niebo natomiast jest sferą niewia-
domego. Kadrując pejzaż Ruszczyć dokonał szeregu zabiegów: obniżył punkt widzenia, wypięt-
rzył wysoko ziemię, której garb zasłania pogrążony horyzont. Oracza przedstawił w dali, widzimy
tylko ciężką, pochyloną sylwetkę w zatrzymanym geście poganiania wołów. Formy są tu pod-
porządkowane treści, wybrane, powiększone i dramatycznie przeciwstawione: oto człowiek
mocujący się z ziemią, oto przestwór nieba.
Skrajną wersją takiego pejzażu opozycji jest pejzaż katastroficzny, motyw często podejmowany
485