Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Muzeum Narodowe <Krakau> [Editor]
Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie — 2.1952(1954)

DOI article:
Żygulski, Zdzisław: Tarcza renesansowa w zbiorach Czartoryskich: Przyczynek do dziejów kolekcjonerstwa polskiego
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.21218#0162
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
Ryc. 108. Środkowy fragment tarczy z ryc. 107 — Walka Menelaosa z Hektorem.

Włoską też bronią był długi, lekko zakrzywiony nóż z otwartą rękojeścią,
której głowicę formowano często w głowę ptaka, zwany ,,coltelaccio“ lub
„cortelas“, prototyp szeroko później rozpowszechnionego kordelasa.

W malarstwie i grafice renesansowej broń typu wschodniego występowała
bardzo często, lecz niejednokrotnie mocno przerysowana nabierała cech nie-
realnych. Hektor w prawej ręce trzyma regiment, zachodnio-europejską od-
znakę dowództwa wojskowego (analogiczną do wschodniego buzdyganu i bu-
ławy). Takiż regiment dzierży i Ares. Regimenty, używane we Włoszech
i w innych krajach w w. XVI, rozpowszechniły się znacznie w następnym
stuleciu.

Zbroje bohaterów ozdobione są bogatą dekoracją groteskową (ryc. 110);
stanowi ona jeden z najcenniejszych elementów tarczy. Występują w niej
arabeski, wić bluszczu oraz motywy kandelabrowe, maskowe i figuralne,
wśród nich szczególnie piękny motyw ,,jeńcówct 25), tak często powtarzany
na renesansowych zbrojach. Groteska wypełnia też partie pejzażu, lecz tak
dyskretnie, że nie zakłóca formy drzew i roślin. Pień drzewa zamykający scenę
od lewej opleciony jest złoconym bluszczem. Niektóre elementy pejzażu wy- 25

25) Jest to ornament figuralny złożony z dwóch nagich postaci męskich, odwróconych do
siebie plecami, z rękami skrępowanymi. Dobry przykład tego motywu na zbroi roboty Lucia
Piccinino z Mediolanu dla Alfonsa II, księcia Ferrary, około r. 1570; por. G. F. Laking,
op. cit., t. III, London 1920, str. 336, fig. 1085.

156
 
Annotationen