DOI Artikel:
Tobiaszowa, Zofia: Miniatury y portretowa rodziny Wołowskich i Faucher
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.24591#0125
Teklą, synami Ludwikiem i Feliksem, córką Aleksandrą i jej mężem
Leonem Faucher. Nadto w skład tego zespołu wchodzą jeszcze dwie
miniatury z portretami starszych kobiet z rodziny Wołowskich o nie-
znanych imionach i nieustalonym stopniu pokrewieństwa z wyżej
wymienionymi osobami.
Miniatury te, w liczbie dziewięciu, malowane są przez Stanisława
Marszałkiewicza i trzech artystów francuskich: Maksymiliana Da-
vida, Mikołaja Jacques'a oraz trzeciego artystę o nie ustalonym dotąd
nazwisku. Marszałkiewicz portretował Wołowskich jeszcze w kraju,
przed r. 1830, natomiast prace miniaturzystów francuskich wiążą się
z ich pobytem na emigracji w Paryżu już po powstaniu r. 1831.
W grupie miniatur malowanych przez Marszałkiewicza cztery są
oryginalnymi pracami artysty, piąta natomiast — portret Aleksandry
z Wołowskich Faucher — jest kopią miniatury Mikołaja Jacques'a,
ofiarowanej do Muzeum Narodowego w Krakowie przez Kazimierza
Iwanickiego (nr inw. MNK 77 221). Te pięć miniatur, oprawionych
w owalne brązowe ramki z epoki ich powstania, umieszczono trwale
na drewnianym podkładzie obciągniętym wiśniowej barwy aksami-
tem.
Przegląd miniatur malowanych przez Stanisława Marszałkiewicza 3
rozpoczniemy od portretu Tekli Wołowskiej. Warto przytoczyć na
początek kilka zdań z Pamiętników Władysława Mickiewicza, syna
Adama, poświęconych jej osobie: ,,Matka moja miała dużo sympatii
dla jednej ze swych kuzynek, pani Tekli Wołowskiej, matki ekonomi-
sty Ludwika Wołowskiego i teściowej Leona Faucher, który wkrótce
miał zostać ministrem. Stosownie do tego, jak syn i zięć zmieniali swe
zdanie o mężach stanu, i ona swoje zmieniała. Gdy zobaczyła w na-
szym salonie portret jednego z reprezentantów rządu prowizorycz-
nego, nie umiała ukryć swego oburzenia; w dwa tygodnie później była
znów oburzona, że ten portret znikł. Matka tłumaczyła, że dzieci,
bawiąc się, podarły go. Wołowski i Faucher, jako adherenci rzeczy-
pospolitej, zrehabilitowali w oczach pani Wołowskiej Ledru-Rołlina
i Louis Blanca" 4.
3 Miniaturzysta Stanisław Marszałkiewicz urodził się w r. 1789 w Warszawie,
gdzie też zmarł 12 IV 1872. Studia artystyczne odbył u Marcelego Bacciarellego,
a następnie, od r. 1816, u Antoniego Brodowskiego. Początkowo był pod wpływem
sztuki Jana Baptysty Isabeya, w późniejszym okresie Michała Daffingera. Był bar-
dzo płodnym artystą i dorobek jego obliczają na około tysiąc portretów miniatu-
rowych, w czym pokaźną pozycję -— obok oryginalnych prac artysty — stanowią
kopie z Bacciarellego, Lampiego, Grassiego, Angeliki Kauflmann, Elżbiety Vigee
Lebrun, Antoniego Brodowskiego i innych. Por Thieme U. und Becker F., All-
gemeines Lexikon der bildenden Kunstler XXIV, Lepzig 1930, s. 145.
4 Mickiewicz Wł., Pamiętniki 1838—1861 I, Kraków 1926, s. 57.
113
Leonem Faucher. Nadto w skład tego zespołu wchodzą jeszcze dwie
miniatury z portretami starszych kobiet z rodziny Wołowskich o nie-
znanych imionach i nieustalonym stopniu pokrewieństwa z wyżej
wymienionymi osobami.
Miniatury te, w liczbie dziewięciu, malowane są przez Stanisława
Marszałkiewicza i trzech artystów francuskich: Maksymiliana Da-
vida, Mikołaja Jacques'a oraz trzeciego artystę o nie ustalonym dotąd
nazwisku. Marszałkiewicz portretował Wołowskich jeszcze w kraju,
przed r. 1830, natomiast prace miniaturzystów francuskich wiążą się
z ich pobytem na emigracji w Paryżu już po powstaniu r. 1831.
W grupie miniatur malowanych przez Marszałkiewicza cztery są
oryginalnymi pracami artysty, piąta natomiast — portret Aleksandry
z Wołowskich Faucher — jest kopią miniatury Mikołaja Jacques'a,
ofiarowanej do Muzeum Narodowego w Krakowie przez Kazimierza
Iwanickiego (nr inw. MNK 77 221). Te pięć miniatur, oprawionych
w owalne brązowe ramki z epoki ich powstania, umieszczono trwale
na drewnianym podkładzie obciągniętym wiśniowej barwy aksami-
tem.
Przegląd miniatur malowanych przez Stanisława Marszałkiewicza 3
rozpoczniemy od portretu Tekli Wołowskiej. Warto przytoczyć na
początek kilka zdań z Pamiętników Władysława Mickiewicza, syna
Adama, poświęconych jej osobie: ,,Matka moja miała dużo sympatii
dla jednej ze swych kuzynek, pani Tekli Wołowskiej, matki ekonomi-
sty Ludwika Wołowskiego i teściowej Leona Faucher, który wkrótce
miał zostać ministrem. Stosownie do tego, jak syn i zięć zmieniali swe
zdanie o mężach stanu, i ona swoje zmieniała. Gdy zobaczyła w na-
szym salonie portret jednego z reprezentantów rządu prowizorycz-
nego, nie umiała ukryć swego oburzenia; w dwa tygodnie później była
znów oburzona, że ten portret znikł. Matka tłumaczyła, że dzieci,
bawiąc się, podarły go. Wołowski i Faucher, jako adherenci rzeczy-
pospolitej, zrehabilitowali w oczach pani Wołowskiej Ledru-Rołlina
i Louis Blanca" 4.
3 Miniaturzysta Stanisław Marszałkiewicz urodził się w r. 1789 w Warszawie,
gdzie też zmarł 12 IV 1872. Studia artystyczne odbył u Marcelego Bacciarellego,
a następnie, od r. 1816, u Antoniego Brodowskiego. Początkowo był pod wpływem
sztuki Jana Baptysty Isabeya, w późniejszym okresie Michała Daffingera. Był bar-
dzo płodnym artystą i dorobek jego obliczają na około tysiąc portretów miniatu-
rowych, w czym pokaźną pozycję -— obok oryginalnych prac artysty — stanowią
kopie z Bacciarellego, Lampiego, Grassiego, Angeliki Kauflmann, Elżbiety Vigee
Lebrun, Antoniego Brodowskiego i innych. Por Thieme U. und Becker F., All-
gemeines Lexikon der bildenden Kunstler XXIV, Lepzig 1930, s. 145.
4 Mickiewicz Wł., Pamiętniki 1838—1861 I, Kraków 1926, s. 57.
113