Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (3.1965)

PREHISTORIA ALMARII PASZKOWICZA

135

kować, co uczyniono — jak widać na rysun- przesunięcia pola ornamentacyjnego do tyłu

ku — w partiach tylnych po stronie pleców. (poza oś wangi) o grubość drzwi, tak iż w

Okazuje się więc, że deski zwieńczenia nie by- przedłużeniu pleców szafy zabraknie już miej-

ły dopasowywane do obecnej szerokości boku sca na tylny margines pionowy, nie mówiąc

szafy z uwzględnieniem słupków narożnych, już o tym, że poprzednio odrzuciliśmy tę moż-

lecz do konstrukcji węższej, bez nich i z ze- liwość ze względu na niewielką głębokość

wnętrznym zawieszeniem drzwi. między przednim skrajem wang a krawędzią

Odmiennie niż w deskach cokołu, gdzie po desek półkowych. Po prostu nie zmieszczą się

obu stronach pól ornamentacyjnych pozosta- tu drzwi, grubsze co najmniej o 1 cm.

wiono pionowe marginesy boczne równej sze- Pozostaje do wyboru jedynie prawidłowe

rokości, w deskach zwieńczenia marginesy i jedynie możliwe rozwiązanie, a to zewnętrz-

przednie wynoszą ok. 4 cm, a marginesy tylne ne zawieszenie drzwi bez słupków narożnych,

wraz z częścią nadsztukowaną sięgają szero- co było do wykazania.

kości ok. 7 cm. Tym samym pola ornamenta- Zewnętrzne zawieszenie drzwi nie ulega za-

cyjne przesunięte są do przodu i wbrew zasa- tern wątpliwości. Rozwiązane ono było w ten

dom kompozycji rozmieszczone niesymetrycz- sposób, że taśmy boczne zawiasów, przybite

nie w stosunku do wang (przesunięte w sto- do boków szafy, wystawały z wang do przodu

sunku do ich osi pionowych). Jest to niewąt- na grubość drzwi, gdzie na ich krawędzi prze-

pliwie wynikiem improwizacji spowodowanej dniej łączyły się zawiasem obrotowym z taśma-

nie przewidzianym pierwotnie wprowadzeniem mi przybitymi do zewnętrznych powierzchni

słupków narożnych. Gdy je usuniemy i zawie- skrzydeł drzwiowych. Cały ciężar drzwi spo-

simy drzwi zewnętrznie, otrzymamy po obu czywał więc na taśmach bocznych, nie obcią-

stronach pola ornamentacyjnego (uwzględnia- żając, jak obecnie, wątłego lica wang. Na boku

jąc występ przedniej deski zwieńczenia od 3 do szafy taśmy umocowane były gwoźdźmi nie

3,3 cm) marginesy pionowe przedni i tylny tylko do desek wang, ale przez nie również

o równej szerokości ok. 4 cm, co wskazuje do desek półek. Zawieszenie zewnętrzne jako

znów wyliczenie36. Jednocześnie pole orna- prawidłowe i wytrzymałe nie wymagało do-

mentacyjne przyjmuje prawidłowe położenie datkowego wzmocnienia wang narożnymi słup-

w stosunku do boku szafy. kami. Jeżeli je zatem wprowadzono, to chyba

Zawieszenie drzwi wgłębne, jednakże bez dla innych celów. Rozważania na ten temat

słupków narożnych, zmusza natychmiast do odłóżmy na później i zajmijmy się jeszcze

Deska zwieńczenia: drzwiami.

Margines przedni 4,0 cm 3,8 cm

Dł. pola ornamentacyjnego 81,5 cm 80,0 cm

Margines tylni 5,0 cm' ' 5,3 cm

Dodatkowe potwierdzenie przypuszczenia
o planowanym pierwotnie odmiennym zawie-
szeniu drzwi znajdziemy również w samych
taśmach zawiasowych na bokach szafy. Sposób

Razem £0,5>m 89,1 cm przybicia taśm do desek wang wykazuje tak

Jak widać z powyższego wyliczenia, po stronie pra- prymitywne uchybienia, że trudno przypuścić,

wej deska zwieńczenia krótsza jest od boku szafy by były one wynikiem niedbalstwa lub braku

o 1,8 cm (92,3 minus 90,5), po stronie lewej o 1,3 cm doświadczenia. Mamy prawo dobrze sądzić

(90,4 minus 89,1). o umiejętnościach stolarzy wrocławskich.

se Wyliczenie szerokości marginesów pionowych Wangi składają się z desek różnej szeroko-

na bocznych deskach zwieńczenia w wypadku ze- ści i przy rozmieszczaniu otworów W taśmach

wnętrznego zawieszenia drzwi bez pomocy słupków okuć musiało to być brane pod uwagę. Tym-

narożnych: czasem niektóre gwoździe trafiają w połącze-

Prawa Lewa nia desek, co oczywiście osłabia umocowanie

strona strona taśm zawiasowych do wang. Mogło się to stać

szafy szafy tylko na skutek przesunięcia taśm do przodu

Bok szafy: w związku z założeniem słupków37. Wielkość

Grubość drzwi 3 o cm 3 o cm przesunięcia łatwo obliczyć. Będzie to wielkość,

Szerokość wangi 79^8 cm 79's cm jaką otrzymamy Przez dodanie długości odcin-

Grubość pleców 3,5 cm 2,5 cm ^a \asmX zawiasowej zagiętego na front słup-

Przedni występ wielkości uzyskanej z odjęcia wymiaru

zwieńczenia

„ 0 n n grubości drzwi od wymiaru grubości słupka.

3,3 cm 3,0 cm__ J °

Razem 89,6 cm 87,8 cm 37 Wykazuje to graficznie M. Re hor o ws ki

w swojej inwentaryzacji, interpretując ten fakt jako
Deska zwieńczenia: wynik przesunięcia do przodu taśm zawiasowych

Margines przedni 4,0 cm 3,8 cm w związku z dodaniem słupków. Nie precyzuje jed-

Dł. pola ornamentacyjnego 81,5 cm 80,0 cm nak sposobu zawieszenia drzwi i mylnie określa wiel-

i-a z e m g5 5 cm g3 kość przesunięcia jako równą grubości słupków.

W rzeczywistości wg podanego sposobu obliczenia na
Różnica czyli szerokość prawym boku szafy taśmy uległy przesunięciu o ok.

marginesu tylnego 4,1 cm 4,0 cm 11 cm, na lewym o ok. 7,5 cm.