DOI Artikel:
Rozprawy
DOI Artikel:Starzewska, Maria: Fundacje artystyczne Andrzeja Jerina, biskupa wrocławskiego 1586-1596
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13737#0089
Fundacje artystyczne Andrzeja Jerina
75
kie elewacje — prawdopodobnie — ozdobiono skiem z 1589 r. Do dziś zachowała się jedynie
sgraffitami. Na rysunku Wernera widoczne kamienna tablica inskrypcyjna biskupa wmu-
jest to niskie skrzydło północno-zachodnie 49 rowana w budynek już osiemnastowieczny, po-
(il. 5). chodzący z czasów biskupa Schaffgotscha.
Z renesansowego wystroju zachowało się sze- Kształt tarczy herbowej na tej tablicy jest
reg pomieszczeń o sklepieniach krzyżowo-że- identyczny z kształtem tarczy umieszczonej w
browych z wyciągniętymi szwami, parę filarów ekslibrisie biskupa z 1588 r., może więc ten
ośmiobocznych, które podtrzymywały spływy sam rysownik go projektował,
sklepienne jednego z pomieszczeń w północnej
części najstarszego skrzydła, co sugeruje istnie-
nie tam dużej reprezentacyjnej sali. W części Ij-^j^j^
południowej tego skrzydła zachowały się stro- J i; l
py belkowane, w tym jeden malowany, duży ^ j [
strop kasetonowy oraz siestrzan z rzeźbą w
kształcie gryfa. Zachowało się też kilka ka-
miennych obramowań okien i drzwi. W czasie
ostatnich prac konserwatorskich w latach 1975
i 1976 odkryto ślady sgraffit o motywach kwia-
towych tworzących obramienia okien. Przy obec-
nym stanie badań budowli zamkowej trudno
zdać sobie dokładnie sprawę z charakteru prze-
budowy renesansowej. Zachowane skrzydło
wschodnie imponuje dziś jeszcze ogromem,
skrzydło zachodnie było tylko jakby łączni-
kiem, a przede wszystkim wraz z krużgankiem
stwarzało wygodną komunikację z kaplicą, co
do której nie ma żadnych przekazów czy była
w XVI wieku odnawiana. Przebudowa i rozbu-
dowa zamku otmuchowskiego miała niewątpli-
wie na celu nadanie budowli gotyckiej wyglą-
du rezydencji renesansowej. Służyły temu:
podwyższenie budowli, attyka na wieży, dzie-
dziniec arkadowy, a przede wszystkim dekora-
cja sgraffitowa. Pozostaje jeszcze kwestia uści- 2. Plan przyziemia dworu w Siestrzechowicach.
ślenia daty rozbudowy zamku. Nie wydaje się
prawdopodobne, aby trwała ona przez cały
czas rządów Jerina, jak to niektórzy autorzy Drugim z kolei, częściowo zachowanym w
podają, zwłaszcza gdy się zważy, że odbudowa swej Pierwotnei postaci, jest dwór w Siestrze-
późnogotycka trwała zaledwie dwa lata. Można chowicach * (d. Grunau), miejscowości położo-
przypuścić, że biskup od razu zapragnął swoją nej na Południe od Nysy. Biskup zakupił ten
siedzibę odnowić, a zwłaszcza unowocześnić, majątek w 1592 r. i w latach 1593-1594 zbu-
Można by więc za czas rozbudowy zamku przy- dował tu dwor dla swe§0 siostrzeńca, sędzie-
jąć pierwsze lata biskupstwa Jerina, to znaczy §° nyskieS° Andrzeja Jerina i jego żony Bar-
po roku 1586, a nie całe dziesięciolecie. bary von MetzSer- Data „1594" była umieszczo-
Wśród dworów licznie budowanych na Ślą- na obok Sryfa na chorągiewkach dachowych,
sku w końcu XVI i na początku XVII w. nie obecnie już nie istniejących. Dwór zbudowany
zabrakło obiektów wzniesionych z inicjatywy na rzucie Prostokątnej podkowy, pierwotnie
biskupa Jerina. Najwcześniejszym był dwór otoczony był fosą; przebudowywano go około
w Maciejowicach 50 (d. Mitterwitz) w Grodków-___
" F. B. W e r n e r, Topographia oder Prodomus
Delineati Silesiae Ducatus, III, ryc. 373, Biblioteka
Uniwersytetu Wrocławskiego, rkps R 551 II.
c° KZSP, s. 50—51.
51 Z. B a n d u r s k a, Studium historyczno-archi-
tektoniczne pałacu w Siestrzechowicach, 1973—1974,
mps w PKZ we Wrocławiu; KZSP, t. VII: Wojewódz-
two opolskie, z. 9: Powiat nyski, oprać. T. Chrza-
nowski i M. Kornecki, Warszawa 1963, s. 175—178.
75
kie elewacje — prawdopodobnie — ozdobiono skiem z 1589 r. Do dziś zachowała się jedynie
sgraffitami. Na rysunku Wernera widoczne kamienna tablica inskrypcyjna biskupa wmu-
jest to niskie skrzydło północno-zachodnie 49 rowana w budynek już osiemnastowieczny, po-
(il. 5). chodzący z czasów biskupa Schaffgotscha.
Z renesansowego wystroju zachowało się sze- Kształt tarczy herbowej na tej tablicy jest
reg pomieszczeń o sklepieniach krzyżowo-że- identyczny z kształtem tarczy umieszczonej w
browych z wyciągniętymi szwami, parę filarów ekslibrisie biskupa z 1588 r., może więc ten
ośmiobocznych, które podtrzymywały spływy sam rysownik go projektował,
sklepienne jednego z pomieszczeń w północnej
części najstarszego skrzydła, co sugeruje istnie-
nie tam dużej reprezentacyjnej sali. W części Ij-^j^j^
południowej tego skrzydła zachowały się stro- J i; l
py belkowane, w tym jeden malowany, duży ^ j [
strop kasetonowy oraz siestrzan z rzeźbą w
kształcie gryfa. Zachowało się też kilka ka-
miennych obramowań okien i drzwi. W czasie
ostatnich prac konserwatorskich w latach 1975
i 1976 odkryto ślady sgraffit o motywach kwia-
towych tworzących obramienia okien. Przy obec-
nym stanie badań budowli zamkowej trudno
zdać sobie dokładnie sprawę z charakteru prze-
budowy renesansowej. Zachowane skrzydło
wschodnie imponuje dziś jeszcze ogromem,
skrzydło zachodnie było tylko jakby łączni-
kiem, a przede wszystkim wraz z krużgankiem
stwarzało wygodną komunikację z kaplicą, co
do której nie ma żadnych przekazów czy była
w XVI wieku odnawiana. Przebudowa i rozbu-
dowa zamku otmuchowskiego miała niewątpli-
wie na celu nadanie budowli gotyckiej wyglą-
du rezydencji renesansowej. Służyły temu:
podwyższenie budowli, attyka na wieży, dzie-
dziniec arkadowy, a przede wszystkim dekora-
cja sgraffitowa. Pozostaje jeszcze kwestia uści- 2. Plan przyziemia dworu w Siestrzechowicach.
ślenia daty rozbudowy zamku. Nie wydaje się
prawdopodobne, aby trwała ona przez cały
czas rządów Jerina, jak to niektórzy autorzy Drugim z kolei, częściowo zachowanym w
podają, zwłaszcza gdy się zważy, że odbudowa swej Pierwotnei postaci, jest dwór w Siestrze-
późnogotycka trwała zaledwie dwa lata. Można chowicach * (d. Grunau), miejscowości położo-
przypuścić, że biskup od razu zapragnął swoją nej na Południe od Nysy. Biskup zakupił ten
siedzibę odnowić, a zwłaszcza unowocześnić, majątek w 1592 r. i w latach 1593-1594 zbu-
Można by więc za czas rozbudowy zamku przy- dował tu dwor dla swe§0 siostrzeńca, sędzie-
jąć pierwsze lata biskupstwa Jerina, to znaczy §° nyskieS° Andrzeja Jerina i jego żony Bar-
po roku 1586, a nie całe dziesięciolecie. bary von MetzSer- Data „1594" była umieszczo-
Wśród dworów licznie budowanych na Ślą- na obok Sryfa na chorągiewkach dachowych,
sku w końcu XVI i na początku XVII w. nie obecnie już nie istniejących. Dwór zbudowany
zabrakło obiektów wzniesionych z inicjatywy na rzucie Prostokątnej podkowy, pierwotnie
biskupa Jerina. Najwcześniejszym był dwór otoczony był fosą; przebudowywano go około
w Maciejowicach 50 (d. Mitterwitz) w Grodków-___
" F. B. W e r n e r, Topographia oder Prodomus
Delineati Silesiae Ducatus, III, ryc. 373, Biblioteka
Uniwersytetu Wrocławskiego, rkps R 551 II.
c° KZSP, s. 50—51.
51 Z. B a n d u r s k a, Studium historyczno-archi-
tektoniczne pałacu w Siestrzechowicach, 1973—1974,
mps w PKZ we Wrocławiu; KZSP, t. VII: Wojewódz-
two opolskie, z. 9: Powiat nyski, oprać. T. Chrza-
nowski i M. Kornecki, Warszawa 1963, s. 175—178.