DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.43489#0108
102
Sławomir Górzyński
mierz Jasiński, jak i Idzi Panic1 powtarzają, iż osobą, która odnowiła nagro-
bek zmarłego w 1355 r. księcia Władysława I, był jego potomek książę cie-
szyński Władysław II (Włodko)2. Informacja ta nie jest fałszywa, ale być
może nie do końca prawdziwa. Obaj badacze nie znają inskrypcji, a jedynie
opierają się na starszej literaturze niemieckiej, która oddaje niedokładnie jej
tekst i to wyłącznie w tłumaczeniu niemieckim. Powtarzają również informa-
cje o pochowaniu księcia Władysława I w katedrze pizańskiej (il. 2), informa-
cja ta jest prawdziwa, co potwierdza fakt późniejszego (18293) przeniesienia
grobowca z katedry do kolumnady Campo Santo (il. 3). Wspomniane w in-
skrypcji odnowienie odnosiło się zatem do nagrobka umieszczonego jeszcze
w katedrze. Nagrobek znajdował się wówczas w pobliżu ołtarza Najświętszej
Dziewicy. Opiekę nad nim sprawowali kanonicy katedralni, którym umierają-
cy książę zapisał swe ruchomości4. Obecnie (2001) wewnątrz katedry trwają
prace remontowe. Nowa posadzka i od XVIII wieku zapewne niejedna zmiana
wystroju wewnętrznego zaburzyła układ średniowieczny. Niemożliwe zatem
jest ustalenie pierwotnego miejsca nagrobka, ale pewne jest, że obecnie znaj-
duje się on poza wnętrzem katedry.
Najnowsze opracowanie Campo Santo nie przynosi wiele nowego na temat
tego grobowca. Nie odnotowany został wśród nagrobków, którym poświęcono
wiele miejsca w katalogu. Jedyna wzmianka znajduje się wśród informacji
odnoszących się do wtórnego użycia dawnych grobowców z czasów rzym-
skich. Jest ona zresztą powtórzeniem dawnej informacji opublikowanej przez
Giuseppe Martiniego w pracy Appendix ad Theatrum Basilicae Pisanae
z 1723 r., poświęconej Campo Santo5.
1 K. J a s i ń s k i, Rodowód Piastów śląskich, t. III: Piastowie opolscy, cieszyńscy i oś-
więcimscy, Wrocław 1977, s. 136-137; I. P a n i c, Księstwo cieszyńskie w średniowieczu.
Studia z dziejów politycznych i społecznych, Cieszyn 1988, s. 45.
2 Dodajmy tylko, że starożytni Rzymianie Idy lutowe obchodzili 15 dnia miesiąca, kiedy
to odbywało się święto lupercalia. Mamy zatem dokładną datację dzienną - 13 lutego
1452 r. Naturalnie datę tę należy traktować jako dzień zlecenia odnowienia, a nie wykonania
nagrobka.
3 W pracy P. L. Figlio (Reccolta di sarcofagi, urnę e alteri monumenti di scultura del
Campo Santo di Pisa intagliati da [...], Pisa 1814) (przedmowa nosi datę 1825) nagrobek ten
nie został jeszcze omówiony, a zatem zapewne znajdował się nadal w katedrze.
4 11 Camposanto di Pisa. A cura di Clara Baracchini e Enrico Castelnuovo [Biblioteca
di storia dell’arte 27], Torino 1996, s. 76-77. Tu informacja, że pierwotnie nagrobek był
umieszczony koło ołtarza Najświętszej Dziewicy oraz o zapisie ruchomości pozostałych po
księciu kanonikom katedralnym. Herby określone zostały jako cesarskie.
5 G. M a r t i n i, Appendix ad Theatrum Basilicae Pisanae, Roma 1723.
Sławomir Górzyński
mierz Jasiński, jak i Idzi Panic1 powtarzają, iż osobą, która odnowiła nagro-
bek zmarłego w 1355 r. księcia Władysława I, był jego potomek książę cie-
szyński Władysław II (Włodko)2. Informacja ta nie jest fałszywa, ale być
może nie do końca prawdziwa. Obaj badacze nie znają inskrypcji, a jedynie
opierają się na starszej literaturze niemieckiej, która oddaje niedokładnie jej
tekst i to wyłącznie w tłumaczeniu niemieckim. Powtarzają również informa-
cje o pochowaniu księcia Władysława I w katedrze pizańskiej (il. 2), informa-
cja ta jest prawdziwa, co potwierdza fakt późniejszego (18293) przeniesienia
grobowca z katedry do kolumnady Campo Santo (il. 3). Wspomniane w in-
skrypcji odnowienie odnosiło się zatem do nagrobka umieszczonego jeszcze
w katedrze. Nagrobek znajdował się wówczas w pobliżu ołtarza Najświętszej
Dziewicy. Opiekę nad nim sprawowali kanonicy katedralni, którym umierają-
cy książę zapisał swe ruchomości4. Obecnie (2001) wewnątrz katedry trwają
prace remontowe. Nowa posadzka i od XVIII wieku zapewne niejedna zmiana
wystroju wewnętrznego zaburzyła układ średniowieczny. Niemożliwe zatem
jest ustalenie pierwotnego miejsca nagrobka, ale pewne jest, że obecnie znaj-
duje się on poza wnętrzem katedry.
Najnowsze opracowanie Campo Santo nie przynosi wiele nowego na temat
tego grobowca. Nie odnotowany został wśród nagrobków, którym poświęcono
wiele miejsca w katalogu. Jedyna wzmianka znajduje się wśród informacji
odnoszących się do wtórnego użycia dawnych grobowców z czasów rzym-
skich. Jest ona zresztą powtórzeniem dawnej informacji opublikowanej przez
Giuseppe Martiniego w pracy Appendix ad Theatrum Basilicae Pisanae
z 1723 r., poświęconej Campo Santo5.
1 K. J a s i ń s k i, Rodowód Piastów śląskich, t. III: Piastowie opolscy, cieszyńscy i oś-
więcimscy, Wrocław 1977, s. 136-137; I. P a n i c, Księstwo cieszyńskie w średniowieczu.
Studia z dziejów politycznych i społecznych, Cieszyn 1988, s. 45.
2 Dodajmy tylko, że starożytni Rzymianie Idy lutowe obchodzili 15 dnia miesiąca, kiedy
to odbywało się święto lupercalia. Mamy zatem dokładną datację dzienną - 13 lutego
1452 r. Naturalnie datę tę należy traktować jako dzień zlecenia odnowienia, a nie wykonania
nagrobka.
3 W pracy P. L. Figlio (Reccolta di sarcofagi, urnę e alteri monumenti di scultura del
Campo Santo di Pisa intagliati da [...], Pisa 1814) (przedmowa nosi datę 1825) nagrobek ten
nie został jeszcze omówiony, a zatem zapewne znajdował się nadal w katedrze.
4 11 Camposanto di Pisa. A cura di Clara Baracchini e Enrico Castelnuovo [Biblioteca
di storia dell’arte 27], Torino 1996, s. 76-77. Tu informacja, że pierwotnie nagrobek był
umieszczony koło ołtarza Najświętszej Dziewicy oraz o zapisie ruchomości pozostałych po
księciu kanonikom katedralnym. Herby określone zostały jako cesarskie.
5 G. M a r t i n i, Appendix ad Theatrum Basilicae Pisanae, Roma 1723.