DOI issue:
II. Polskie badania nad starożytnością
DOI article:Sadurska, Anna: Korpus rzeźb Palmyreńskich w Muzeach Syrii
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.51288#0106
102
zespłem autorskim w pracach naszych brał udział mgr Ahmed Taha, absolwent
UW, wicedyrektor Muzeum Palmyry. Dokumentację fotograficzną wykonali:
Mohammed Zoubi, mgr Krzysztof Makowski.
Na akcję tę nie można było przeznaczyć więcej niż 10 dni. W tym czasie
wykonaliśmy inwentarz z natury, scontrum z inwentarzami muzealnymi oraz
dokumentację fotograficzną 24 zespołów liczących razem 342 zabytki (w tym
270 z hipogeów). Zespoły te można podzielić na następujące grupy: hipogea
(17), świątynie grobowe (3), wieże grobowe (4). Stosując inne kryterium
można podzielić powyższe 24 zespoły na opublikowane całkowicie, częściowo
oraz inedita.
Do pierwszej grupy należą rzeźby z grobowców odkopanych przez misje
archeologiczne Stacji Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszaw-
skiego pod kierunkiem prof. dr K. Michałowskiego, w latach 1959-1971 (2
hipogea, 2 wieże grobowe) oraz przez .misje Dyrekcji Starożytności Syrii
(3 hipogea)-. Częściowo, głównie od strony epigraficzne j, opublikowane są
zabytki z zespołów od dawna znanych, badanych przez różne misje cudzo-
ziemskie i syryjskie (2 hipogea, 2 wieże, 3 świątynie grobowe).Największą
grupę stanowią inedita z 10 hipogeów (164 zabytki). Dla wyjaśnienia tego
stanu rzeczy należy dodać, że zostały one odkryte w latach 1953-1956, a
więc w krótkim okresie, w trakcie budowy rurociągu biegnącego przez ne-
kropolę południowo-wschodnią. Obfita dokumentacja archeologiczna pozwoli
jednak na odtworzenie zespołów z tych grobowców i należyte opracowanie za-
bytków rzeźby sepulkralnej.
W wyniku wyżej omówionej akcji inwentaryzacyjnej założono 343 karty in-
wentarzowe zawierające podstawowe dane: określenie kamienia, wymiary, stan
zachowania, numery inwentarzy, referencje oraz skrótowy opis i pierwszą
lekturę inskrypcji. Dokumentacja fotograficzna obejmuje 360 zdjęć oraz
inwentarz negatywów. W niektórych wypadkach sporządzano też odręczne ry-
sunki i szkice.
Harmonogram prac przewiduje na 1978 r. sporządzenie katalogu 270 za-
bytków z hipogeów, opracowanie 17 zespołów, dopełnienie dokumentacji opi-
sowej i fotograficznej, weryfikację tekstów (lektur i tłumaczeń1). Należy
dodać, że zarówno dokumentacja, jak ostateczny tekst dzieła sporządzany
jest w języku francuskim.
Już w trakcie prac inwentaryzacyjnych, pomimo nieodzownego pośpiechu,
udało się dokonać kilku oryginalnych stwierdzeń. Wykryto więc kilka typów
rzeźby sepulkralnej, dotychczas nie znanych,a w każdym razie nigdzie nie
publikowanych. Należą do nich kolosalne grupy bankietowe w rzeźbie peł-
nej ustawiane na murowanych podiach w podwórzach świątyń grobowych, sar-
kofagi zdobione czterostronnie, miniatury (o wysokości kilku centymetrów)
stel i popiersi.
Wyjaśniono pewne szczegóły ikonograficzne, jak np. znaczenie pojedyn-
czego kolczyka, nacięć twarzy, tzw. wianka z siedmi oma guzami.
Należy przypuszczać, że opracowanie zabytków z dobrze określonych,zwar-
tych zespołów, nie pozbawionych materiału inskrypcyjnego pozwoli na do-
zespłem autorskim w pracach naszych brał udział mgr Ahmed Taha, absolwent
UW, wicedyrektor Muzeum Palmyry. Dokumentację fotograficzną wykonali:
Mohammed Zoubi, mgr Krzysztof Makowski.
Na akcję tę nie można było przeznaczyć więcej niż 10 dni. W tym czasie
wykonaliśmy inwentarz z natury, scontrum z inwentarzami muzealnymi oraz
dokumentację fotograficzną 24 zespołów liczących razem 342 zabytki (w tym
270 z hipogeów). Zespoły te można podzielić na następujące grupy: hipogea
(17), świątynie grobowe (3), wieże grobowe (4). Stosując inne kryterium
można podzielić powyższe 24 zespoły na opublikowane całkowicie, częściowo
oraz inedita.
Do pierwszej grupy należą rzeźby z grobowców odkopanych przez misje
archeologiczne Stacji Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszaw-
skiego pod kierunkiem prof. dr K. Michałowskiego, w latach 1959-1971 (2
hipogea, 2 wieże grobowe) oraz przez .misje Dyrekcji Starożytności Syrii
(3 hipogea)-. Częściowo, głównie od strony epigraficzne j, opublikowane są
zabytki z zespołów od dawna znanych, badanych przez różne misje cudzo-
ziemskie i syryjskie (2 hipogea, 2 wieże, 3 świątynie grobowe).Największą
grupę stanowią inedita z 10 hipogeów (164 zabytki). Dla wyjaśnienia tego
stanu rzeczy należy dodać, że zostały one odkryte w latach 1953-1956, a
więc w krótkim okresie, w trakcie budowy rurociągu biegnącego przez ne-
kropolę południowo-wschodnią. Obfita dokumentacja archeologiczna pozwoli
jednak na odtworzenie zespołów z tych grobowców i należyte opracowanie za-
bytków rzeźby sepulkralnej.
W wyniku wyżej omówionej akcji inwentaryzacyjnej założono 343 karty in-
wentarzowe zawierające podstawowe dane: określenie kamienia, wymiary, stan
zachowania, numery inwentarzy, referencje oraz skrótowy opis i pierwszą
lekturę inskrypcji. Dokumentacja fotograficzna obejmuje 360 zdjęć oraz
inwentarz negatywów. W niektórych wypadkach sporządzano też odręczne ry-
sunki i szkice.
Harmonogram prac przewiduje na 1978 r. sporządzenie katalogu 270 za-
bytków z hipogeów, opracowanie 17 zespołów, dopełnienie dokumentacji opi-
sowej i fotograficznej, weryfikację tekstów (lektur i tłumaczeń1). Należy
dodać, że zarówno dokumentacja, jak ostateczny tekst dzieła sporządzany
jest w języku francuskim.
Już w trakcie prac inwentaryzacyjnych, pomimo nieodzownego pośpiechu,
udało się dokonać kilku oryginalnych stwierdzeń. Wykryto więc kilka typów
rzeźby sepulkralnej, dotychczas nie znanych,a w każdym razie nigdzie nie
publikowanych. Należą do nich kolosalne grupy bankietowe w rzeźbie peł-
nej ustawiane na murowanych podiach w podwórzach świątyń grobowych, sar-
kofagi zdobione czterostronnie, miniatury (o wysokości kilku centymetrów)
stel i popiersi.
Wyjaśniono pewne szczegóły ikonograficzne, jak np. znaczenie pojedyn-
czego kolczyka, nacięć twarzy, tzw. wianka z siedmi oma guzami.
Należy przypuszczać, że opracowanie zabytków z dobrze określonych,zwar-
tych zespołów, nie pozbawionych materiału inskrypcyjnego pozwoli na do-