DOI Heft:
II. Polskie badania nad starożytnością
DOI Artikel:Winnicki, Krzysztof: Papirusy demotyczne Hauswaldt
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.51288#0143
Krzysztof Winnicki
Uniwersytet Warszawski
PAPIRUSY DEMOTYCZNE HAUSWALDT
Na początku obecnego stulecia pojawiła się w handlu antykwarycznym w
Egipcie grupa papirusów demotycznych z Edfu w Górnym Egipcie. Od nazwiska
człowieka, który dostarczył środków na ich zakup,nadano im nazwę papirusów
Hauswaldt i jako takie zostały opublikowane przez W. Spiegelberga w
1 2
1913 roku . Kilka z nich wydano ponownie w okresie późniejszym .
Papirusy Hauswaldt to 15 dobrze zachowanych zwojów wysokości około 30 cm
i długości od około 100 do 400 cm oraz 10 mniej lub bardziej fragmenta-
rycznych tekstów. Pochodzą one z lat 265/4-209/8 p.n.e. Jest wśród nich
11'kontraktów kupna-sprzedaży ziemi, 4 umowy małżeńskie, 2 umowy dzierża-
wne, darowizna ziemi i domu, pożyczka pieniędzy pod zastaw ziemi oraz do-
kument dotyczący podziału ziemi między rodzeństwem.
Wśród kontrahentów występują bliscy krewni, co nasuwa przypuszczenie,że
mamy do czynienia z częścią archiwum rodzinnego. Nie zawsze jednak możemy
jednoznacznie ustalić stosunki pokrewieństwa między tymi osobami. Nie poz-
walają na to często powtarzające się imiona, które określają różnych lu-
dzi, np. i mi ę Patus występuje 58 razy, Parehu = 33, Horos = 31, Pachois -
27 razy. Większość kontrahentów nosi tytuł "pasterz, sługa Horusa z Edfu”
(c3m bk Hr-bhtj). Wydaje się, że głównym zajęciem tych ludzi jest opieka
nad bydłem świątynnym, która stanowi też ich główne źródło utrzymania, po-
nieważ posiadane przez nich działki ziemi są za małe, by ich uprawa mogła
stanowić poważniejszą pozycję w ich budżecie.
W tekstach tych pojawiają się jeszcze dwa zawody: "śpiewak domu Horusa
w Edfu" i "kalasiris Edfu". 0 ile pierwszy tytuł jasno wskazuje, że zawód
W. Spiegelberg, Die demotischen Papyri Hauswaldt.VertrSge der ersten HMlfte der
Ptolemflerzeit (Ptolemaios II-IV) aus Apollinopolis (Edfu), Leipzig 1913.
2
K. Sethe, Demotische Urkunden zum Sgyptischen Bttrgschaftsrechte vorzflglich der
PtolemSerzeit, Leipzig 1920; nr 12 (!p. Hausw. 18); W. Brlchsen Desotische Leses-
ttlcke. II. Urkunden der PtolemSerzeit, Leipzig 1939-1940, s. 9-1? (P. Hausw. ?); s.
69-70 (P. Hausw. 25b); s. ?5-8O (P. Hausw. 5); s. 115-119 (P. Hausw. 6); s. 124-125
(P. Hausw. 15); E. Lflddeckens, Kgyptische Ehevertrflge, Wiesbaden 1960, nr 16
(P. Hausw. 4); nr 23 (P. Hausw. 6); nr 24 (P. Hausw. 15); nr 26 (P.Hausw. 14).
Subskrypcje greckie tych papirusów przedrukowano w Sammelbuch griechischer Ur-
kunden aus Aegypten, I, Strassburg 1915, nr 5710 (P. Hausw. 8a); 5711 (P.Hausw. 8b);
5712 (P. Hausw. 9a); 5?13 (P. Hausw. 9b). U. Wilcken, Urkunden der Ptolemfferzeit. I.
Papyri aus UnterSgypten, Berlin-Leipzig 1927, s. 604, nr 7 (P. Hausw. 8), nr 8
(P. Hausw. 2), nr 9 (P. Hausw. 9).
Uniwersytet Warszawski
PAPIRUSY DEMOTYCZNE HAUSWALDT
Na początku obecnego stulecia pojawiła się w handlu antykwarycznym w
Egipcie grupa papirusów demotycznych z Edfu w Górnym Egipcie. Od nazwiska
człowieka, który dostarczył środków na ich zakup,nadano im nazwę papirusów
Hauswaldt i jako takie zostały opublikowane przez W. Spiegelberga w
1 2
1913 roku . Kilka z nich wydano ponownie w okresie późniejszym .
Papirusy Hauswaldt to 15 dobrze zachowanych zwojów wysokości około 30 cm
i długości od około 100 do 400 cm oraz 10 mniej lub bardziej fragmenta-
rycznych tekstów. Pochodzą one z lat 265/4-209/8 p.n.e. Jest wśród nich
11'kontraktów kupna-sprzedaży ziemi, 4 umowy małżeńskie, 2 umowy dzierża-
wne, darowizna ziemi i domu, pożyczka pieniędzy pod zastaw ziemi oraz do-
kument dotyczący podziału ziemi między rodzeństwem.
Wśród kontrahentów występują bliscy krewni, co nasuwa przypuszczenie,że
mamy do czynienia z częścią archiwum rodzinnego. Nie zawsze jednak możemy
jednoznacznie ustalić stosunki pokrewieństwa między tymi osobami. Nie poz-
walają na to często powtarzające się imiona, które określają różnych lu-
dzi, np. i mi ę Patus występuje 58 razy, Parehu = 33, Horos = 31, Pachois -
27 razy. Większość kontrahentów nosi tytuł "pasterz, sługa Horusa z Edfu”
(c3m bk Hr-bhtj). Wydaje się, że głównym zajęciem tych ludzi jest opieka
nad bydłem świątynnym, która stanowi też ich główne źródło utrzymania, po-
nieważ posiadane przez nich działki ziemi są za małe, by ich uprawa mogła
stanowić poważniejszą pozycję w ich budżecie.
W tekstach tych pojawiają się jeszcze dwa zawody: "śpiewak domu Horusa
w Edfu" i "kalasiris Edfu". 0 ile pierwszy tytuł jasno wskazuje, że zawód
W. Spiegelberg, Die demotischen Papyri Hauswaldt.VertrSge der ersten HMlfte der
Ptolemflerzeit (Ptolemaios II-IV) aus Apollinopolis (Edfu), Leipzig 1913.
2
K. Sethe, Demotische Urkunden zum Sgyptischen Bttrgschaftsrechte vorzflglich der
PtolemSerzeit, Leipzig 1920; nr 12 (!p. Hausw. 18); W. Brlchsen Desotische Leses-
ttlcke. II. Urkunden der PtolemSerzeit, Leipzig 1939-1940, s. 9-1? (P. Hausw. ?); s.
69-70 (P. Hausw. 25b); s. ?5-8O (P. Hausw. 5); s. 115-119 (P. Hausw. 6); s. 124-125
(P. Hausw. 15); E. Lflddeckens, Kgyptische Ehevertrflge, Wiesbaden 1960, nr 16
(P. Hausw. 4); nr 23 (P. Hausw. 6); nr 24 (P. Hausw. 15); nr 26 (P.Hausw. 14).
Subskrypcje greckie tych papirusów przedrukowano w Sammelbuch griechischer Ur-
kunden aus Aegypten, I, Strassburg 1915, nr 5710 (P. Hausw. 8a); 5711 (P.Hausw. 8b);
5712 (P. Hausw. 9a); 5?13 (P. Hausw. 9b). U. Wilcken, Urkunden der Ptolemfferzeit. I.
Papyri aus UnterSgypten, Berlin-Leipzig 1927, s. 604, nr 7 (P. Hausw. 8), nr 8
(P. Hausw. 2), nr 9 (P. Hausw. 9).