Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Vitruvius
M. Vitrvvii Pollionis De Architectvra Libri Decem: Mvltis Aedificiorvm, Horologiorvm, Et Machinarvm Descriptionibvs, & figuris, unà cum indicibus copiosis, auctis & illustratis — Venedig, 1567 [Cicognara, 716]

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2182#0150
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
ficri sedpurascoronas;Ideoquodneccantherij» nccassereseontrafafliglorutti srontei distnbutsnhis.
necpossunt promiriere i' fed ad stillicidiaproclmati collocantui: Ita qnod non poteilinueritarc fre•-
ri, id non putaueruntin imaginibus fa&um, poiTecertam rationem habere. Omnia enim certa pro-
prietate, & a ueris naturae dedu&is moribus traduxerunt in operum perfestiones. Et ea probauerunt,
quorum explicationes in diiputationibus rationem possunt habere ueriratis. Itaquc ex cis originibus
jymmetrias, & proportiones unjuscuiusque generis ccmstituras reliquenmt, qaoaim-ingrcssus perfe-
cutus dc Ionicis, & Cofjnthijs inititutiombus supra dixi. Nunc uero Doricam rationem iumrr.amq;
eius spetretfi breuiter cxponam.
V^Avtfunatur& inflitutis,mores artissuMendisunt,pauciidquiaconsiderant, ideopaucisunt, qitiproba- ■'{
tamin operibps habent autboritatem. Vitru.ergo antiquorumsententia damnat denticulos, aut mutulos in * °
sostgifs::nam cum cantheriosmutuli, asseres denticuli imitentur,& nequg (antherij, neque ajseres contra
frontesuerimnt: fieri nonpotesi utrationealiquamutuli,autdenticuliinsiisligijsreclecollocentur. seduideii-
tur huiusmodi ornamenta non uitaria nonnullis, pulchram enmskciemsemnt. Sed buius pulcbritudmis nul-
L• ratio ejkQmniam verosuperins mcntio shfta φ deparktibus, teftis, &senestris,dicam aliquidcirca b&cy
quod non erit inutili. In barietibus obseruandum tfl, ne longus, perpetuusq; apertionum ordo absquesulcris,
& erismathefs\f}atH£yneciuuitnefi iongnm, & contmuum parietem insuper apertionesmultas assruere. pa-
ries tam altus esse dcbet, qudm alta columruesunt ctm capitulis.tam crassus autem,quantus est imus colamna
scapus, idque maximesitciendum, ubisunt„paraHat<e. bx enim columnarum craljitudines dquare debent.
Muriciuitatii ex quadrato, & magno laptde laudantur, vel etiammagno, & ineerto, ut afyicientibushor~ . .
roremquendamhicutiat,a^eritatem,&seueritatemserat.Sedcursm,cubiliaque aS
tiones. RgguUplumbeassexili utebantur antiquiyui cubile in quo ccmquiescerent immaniasaxa, pertentaret,
vec nedificantes [aboremferrent in experiundissaxh:<pY<&cmCtiones habent parietes,& procin&us, Itali cor-
donesuocantysitciunt aduetwflatem, &sirmitaiemi Te&um e$lyad quodomnbtfdisicatio resertur, eiiq;'il-
lud omne,quodcapitinoSlro imminet. Extettisaliasitb diuo stmt,alianon; quasub diuosunt, inclinatay fc-r
fendentia siunt, lineamentaq; mdisiciorumsequuntur. Qu<e nonsuntsub diub, exterius quidem plana, interitts
sornicata, arcuata ad circinwn delumbata,&in bemispbariitm circumuolutasiutit. De quibus dicetur inse-
ftimo. TeUaparietes abaquistueridebent, ideopendentiasieri ea oportet, & eo magisinclinata, quomatus
sericulum eB>ne rimium ponderesuccwnbant, qneTsi^dmodumin Gattijs, &. in Germania uiiientur,& vbisunt
montesmtdti. jimpleUMtwcircumadisicia,&siplurasunuakeruminalte-rmndepluere riondebet>nec ( .
in amplos canales colligant imbres, unde regurgitantes aqtug, contigmtionera corrnmpant. babent tefta, unde s°
essenderequeantdomimmagnisicentiam,stuepreciosts trdbes ,siuemetaUa,siiieiegitliis,H!troillitasbabeat>
siueplumbea,siueetiamlapideasmt. Silaminis plumbeis tegas,oportet eds firmiter consigere,ne uertta
deuciantur, atque ita collocari debent, ne aues insiderepojjint .sub plumbo silicea cinis luto albx, cret.tjuba-
ilamoUiter ssernatur,claui,morfusq;xrei,uelcupreila.udantur,quiambiginemmmimesentimt. mtesito-
rwn ornamentis,siissigia,sitbgrimdiorum lahyt, anguliq; constdtrandisunt, nampiU,ssores, citrrus,sigiL•,
ttitiori£,atque huiusmodi imponnntur, modo omnrafint refte dijpositay uenuslatem habeant y dignitatem ser-
uenty mutuoq;sibi refyondeant. ^Apertiones uero aditus omnes iiiteUigo > qtiotquotsunt in adisicijsysiueiumeny
aeray&UMtumexcipiantyqmlessmtsmeilr&ysttitburMsub^
rumq; ystuepro rebus comparentur}utcloatSyputeiysumiy columnationesr& etiam concbs, quas nicchios
uocant. Fenessris nttmerus,situs ,sorma, & regula danda ess. nam in mediosi dijponantur difyares ejje debet.' 4°
-jrttiepetfeiftuttlg^iferroreflinnumerosen^rUrum.pariubi^neserertumerocotlocantur. uitde uisiis os-
-feiAaitttfi & impedimentumsit maximum inqulij y ubi columna medianum occupat locum, quar apertio occtt-
'farkfabuat* iwangdis (utidtfinmesl)mm funtponeruLeynecsine twcessitatei ubique fitciend*: Templis
rausetsia\tiqmlumm(aaaudmsyautaparte^perioridedissiiudmtur: PeneUrarwn situs apauimentoele-
■-ΐιφίΤίήνΜύαχΆ oculis non pedibns cernimiis, meliutq; utntos euitamus.Cauendum eti autem nelumen alim-
deimpediatur. asupernispartibus lumen ornnetapitm. Vtilessuntsenessrxadaerisrenouatwnem. aerenim
quesriadmodum aquaiacensy&inmwbilisimrumpitytr. Quadratafiguraab antiquis probata, conuenienti
magnitudineMen^atemy&commoditatemiedificijsnon rmiiocumaddid.it. De reliquu apertionibmsm
,''-,;■■■ . • . — •'.— ■■■,—■ -. <*>
ζ'.: λΛ imuibeaciro noa„ siuiislap-j isAwni^b^hiTimiucir^mvai^ • '' ■ j t r< '.>■•. ■■ l
Jje ratwne Dortca. Cap. 111. : <»
|On- nujli antiqui Archite&i negauefunt Dorico genere fcdes sacras oportere fieri, qubd
mendosa?,& inconuenientes in his fymmetria; conficiebantur. Itaque negauit Tarche-
lius,iteosiPytheus,nonminus Hermogcncs;. Nam iscum paratamhabuiiTetmarmoris
_ __9 copianijinDorica: xdis perfefti&nem commutauit,&cx eadcm copia eam lonicam Libc-
ro patri sccit i Sed tamcn noii qnod iriucnnstacst species, aiit gcnus,aut formx dignitas j scd quod im-
pedita est distributio, & incommoda in opere triglyphorumj&Iacunariorumdistributione.Nam^;
; necessceil triglyphos constitui contra medios tetrantescolumnarum, mctopasq,•, qua: imer trigly- 60
h sd pho*
 
Annotationen