DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.66393#0010
MATEJKO W PARYŻU
’ M. Treter, Matejko.
Osobowość artysty. Twór-
czość. Forma i styl,
Lwów-Warszawa 1939,
s. 631.
4 Fragmenty recenzji
przytacza np. za Treterem
Jan Gintel w książce Jan
Matejko. Biografia w wy-
pisach, wyd. 2, Kraków
1966.
5 Matejko wystawiał
w Paryżu jedenastokrot-
nie: na Salonach w latach
1865, 1870, 1874, 1875,
1880, 1884 i 1887, na wy-
stawach światowych w la-
tach 1867, 1878 i 1889
oraz w galerii C. Sedel-
meyera w r. 1886. Brał też
udział we francuskiej wy-
stawie w Algierze w lu-
tym 1880. Francuscy spra-
wozdawcy pisali ponad-
to o obrazach Matejki
na wystawach w Wied-
niu, Berlinie i Rzymie.
W r. 1893 ukazało się
w Paryżu kilkanaście ne-
krologów, w tym kilka ob-
szerniejszych. Późniejsze
wzmianki są już bardzo
nieliczne.
a jednak czeka daremnie już lat z górą 50 na
opracowanie”3.
Po kolejnych pięćdziesięciu latach zagra-
niczna fortuna critica Matejki pozostawała
nadal nieznana. Uwagi o Matejce były
wprawdzie nieraz cytowane przez polskich
autorów, ale zwykle w oderwaniu od szerszego
kontekstu, niezbędnego dla ich właściwego
zrozumienia. Wyrwane fragmenty były też
dowolnie wykorzystywane w literaturze
popularyzatorskiej4, stanowiąc nieraz argu-
menty dla poparcia ryzykownych lub błęd-
nych tez i stereotypów.
Francuskie wypowiedzi o Matejce powsta-
wały regularnie w ciągu prawie trzydziestu lat,
od debiutu artysty na Salonie 1865 roku aż do
jego śmierci5, i stanowią bardzo znaczną część
bibliografii matejkowskiej. Omawiają jego
twórczość na tle malarstwa środkowoeuropej-
skiego (zwłaszcza sprawozdania z wystaw
światowych), a także w odniesieniu do sztuki
francuskiej. Zagraniczni autorzy, dla których
treść obrazów była zazwyczaj niezrozumiała,
koncentrowali się na ich formie, co jest szcze-
gólnie cenne dla polskich badaczy twórczości
krakowskiego mistrza. Ostatnia rocznicowa
sesja naukowa, zatytułowana Matejko a ma-
larstwo środkowoeuropejskie (Kraków, listo-
pad 1993), która zgodnie z zamierzeniem orga-
nizatorów miała oderwać uwagę specjalistów
od treści historiozoficznych, wykazała, że
spojrzenie na autora Rejtana od strony formy,
8
’ M. Treter, Matejko.
Osobowość artysty. Twór-
czość. Forma i styl,
Lwów-Warszawa 1939,
s. 631.
4 Fragmenty recenzji
przytacza np. za Treterem
Jan Gintel w książce Jan
Matejko. Biografia w wy-
pisach, wyd. 2, Kraków
1966.
5 Matejko wystawiał
w Paryżu jedenastokrot-
nie: na Salonach w latach
1865, 1870, 1874, 1875,
1880, 1884 i 1887, na wy-
stawach światowych w la-
tach 1867, 1878 i 1889
oraz w galerii C. Sedel-
meyera w r. 1886. Brał też
udział we francuskiej wy-
stawie w Algierze w lu-
tym 1880. Francuscy spra-
wozdawcy pisali ponad-
to o obrazach Matejki
na wystawach w Wied-
niu, Berlinie i Rzymie.
W r. 1893 ukazało się
w Paryżu kilkanaście ne-
krologów, w tym kilka ob-
szerniejszych. Późniejsze
wzmianki są już bardzo
nieliczne.
a jednak czeka daremnie już lat z górą 50 na
opracowanie”3.
Po kolejnych pięćdziesięciu latach zagra-
niczna fortuna critica Matejki pozostawała
nadal nieznana. Uwagi o Matejce były
wprawdzie nieraz cytowane przez polskich
autorów, ale zwykle w oderwaniu od szerszego
kontekstu, niezbędnego dla ich właściwego
zrozumienia. Wyrwane fragmenty były też
dowolnie wykorzystywane w literaturze
popularyzatorskiej4, stanowiąc nieraz argu-
menty dla poparcia ryzykownych lub błęd-
nych tez i stereotypów.
Francuskie wypowiedzi o Matejce powsta-
wały regularnie w ciągu prawie trzydziestu lat,
od debiutu artysty na Salonie 1865 roku aż do
jego śmierci5, i stanowią bardzo znaczną część
bibliografii matejkowskiej. Omawiają jego
twórczość na tle malarstwa środkowoeuropej-
skiego (zwłaszcza sprawozdania z wystaw
światowych), a także w odniesieniu do sztuki
francuskiej. Zagraniczni autorzy, dla których
treść obrazów była zazwyczaj niezrozumiała,
koncentrowali się na ich formie, co jest szcze-
gólnie cenne dla polskich badaczy twórczości
krakowskiego mistrza. Ostatnia rocznicowa
sesja naukowa, zatytułowana Matejko a ma-
larstwo środkowoeuropejskie (Kraków, listo-
pad 1993), która zgodnie z zamierzeniem orga-
nizatorów miała oderwać uwagę specjalistów
od treści historiozoficznych, wykazała, że
spojrzenie na autora Rejtana od strony formy,
8