DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.66393#0090
MATEJKO W PARYŻU
skiej w Paryżu notują
dwóch Marcinkowskich:
Władysława i Alberta
(Wojciecha). Prawdopo-
dobnie chodzi o Włady-
sława, bo Wojciech, emi-
grant z 1831 r., mieszkał
poza Paryżem, w miejsco-
wości Nogent-le-Rotrou
(i zmarł tam w r. 1867).
Zob. M. Tyrowicz, Towa-
rzystwo Demokratyczne
Polskie 1832-1863, War-
szawa 1964, s. 416.
55 Serafińska, op. cit.,
s. 142. August Surmacki,
powstaniec 1831 r., był
starszym bratem pułkowni-
ka Surmackiego, również
powstańca, następnie huza-
ra węgierskiego w armii
austriackiej, majora w woj-
skach Bema w 1849 i puł-
kownika kozaków sułtań-
skich podczas wojny krym-
skiej. Zob. Z. Miłkowski
(T. T. Jeż), Sylwety emi-
gracyjne, Lwów 1904,
s. 175, 184; idem, Od ko-
lebki przez życie, t. 2, Kra-
ków 1936, s. 223. Według
informacji udzielonych mi
uprzejmie przez p. Roberta
Bieleckiego z Warszawy,
autora słownika oficerów
powstania listopadowego,
tych55. Pieniądze za przewóz obrazu do Pary-
ża wyłożył tymczasowo działacz emigracyj-
ny, niegdyś księgarz i wydawca, Eustachy Ja-
nuszkiewicz (1805-1874)56, który miał póź-
niej wyjaśniać w prasie francuskiej treść
Skargi, zniekształconą wskutek ocenzurowa-
nia noty w katalogu Salonu57.
W lecie 1866 był u Matejki książę Radzi-
wiłł i opowiadał o Salonie; artysta dowiedział
się wtedy, że mimo napiętej sytuacji między-
narodowej wystawa światowa na rok 1867
„nie tylko nie [została] odłożona, ale prze-
ciwnie wielkie starania koło tego Francuzi
a najwięcej Napoleon przedsiębierze”, posta-
nowił zatem z rozpoczętym Rejtanem „pędzić
ku mecie, by nie paść a nie spóźnić się”58.
W grudniu tegoż roku i w roku następnym
w wysyłce obrazu na wystawę i w staraniach
o stypendium służył artyście pomocą Romu-
ald Karpiński, urzędnik bankowy w Wied-
niu59. Podróż do Francji odbył Matejko
z mieszkającym tam na stałe grafikiem Anto-
nim Oleszczyńskim, „strasznym nudziarzem,
[...] czasem nie do zniesienia”60. Tak jak po-
przednio, w Paryżu zajął się Matejką Surmac-
ki: odstąpił mu nawet pokój w hotelu, ale bę-
dąc człowiekiem pracującym, nie zawsze
mógł mu towarzyszyć61.
W roku 1870 odbiorem obrazu w Paryżu
i oddaniem do komisji wystawowej zajmował
się malarz Tytus Maleszewski (1827-1898)62,
u którego Matejko - wymawiając się wpraw-
88
skiej w Paryżu notują
dwóch Marcinkowskich:
Władysława i Alberta
(Wojciecha). Prawdopo-
dobnie chodzi o Włady-
sława, bo Wojciech, emi-
grant z 1831 r., mieszkał
poza Paryżem, w miejsco-
wości Nogent-le-Rotrou
(i zmarł tam w r. 1867).
Zob. M. Tyrowicz, Towa-
rzystwo Demokratyczne
Polskie 1832-1863, War-
szawa 1964, s. 416.
55 Serafińska, op. cit.,
s. 142. August Surmacki,
powstaniec 1831 r., był
starszym bratem pułkowni-
ka Surmackiego, również
powstańca, następnie huza-
ra węgierskiego w armii
austriackiej, majora w woj-
skach Bema w 1849 i puł-
kownika kozaków sułtań-
skich podczas wojny krym-
skiej. Zob. Z. Miłkowski
(T. T. Jeż), Sylwety emi-
gracyjne, Lwów 1904,
s. 175, 184; idem, Od ko-
lebki przez życie, t. 2, Kra-
ków 1936, s. 223. Według
informacji udzielonych mi
uprzejmie przez p. Roberta
Bieleckiego z Warszawy,
autora słownika oficerów
powstania listopadowego,
tych55. Pieniądze za przewóz obrazu do Pary-
ża wyłożył tymczasowo działacz emigracyj-
ny, niegdyś księgarz i wydawca, Eustachy Ja-
nuszkiewicz (1805-1874)56, który miał póź-
niej wyjaśniać w prasie francuskiej treść
Skargi, zniekształconą wskutek ocenzurowa-
nia noty w katalogu Salonu57.
W lecie 1866 był u Matejki książę Radzi-
wiłł i opowiadał o Salonie; artysta dowiedział
się wtedy, że mimo napiętej sytuacji między-
narodowej wystawa światowa na rok 1867
„nie tylko nie [została] odłożona, ale prze-
ciwnie wielkie starania koło tego Francuzi
a najwięcej Napoleon przedsiębierze”, posta-
nowił zatem z rozpoczętym Rejtanem „pędzić
ku mecie, by nie paść a nie spóźnić się”58.
W grudniu tegoż roku i w roku następnym
w wysyłce obrazu na wystawę i w staraniach
o stypendium służył artyście pomocą Romu-
ald Karpiński, urzędnik bankowy w Wied-
niu59. Podróż do Francji odbył Matejko
z mieszkającym tam na stałe grafikiem Anto-
nim Oleszczyńskim, „strasznym nudziarzem,
[...] czasem nie do zniesienia”60. Tak jak po-
przednio, w Paryżu zajął się Matejką Surmac-
ki: odstąpił mu nawet pokój w hotelu, ale bę-
dąc człowiekiem pracującym, nie zawsze
mógł mu towarzyszyć61.
W roku 1870 odbiorem obrazu w Paryżu
i oddaniem do komisji wystawowej zajmował
się malarz Tytus Maleszewski (1827-1898)62,
u którego Matejko - wymawiając się wpraw-
88