0.5
1 cm
Architektura barokowa Brazylii
41
było zaś łączności politycznej. Najogólniej mówiąc, Hiszpanie mieli w sztuce
więcej zmysłu dla szczegółu, Portugalczycy - dla kompozycji całości. Potwier-
dzają to różne okresy i działy jej sztuki, a między innymi również ich ujęcie
dekoracji churriguerowskiej: to co w Hiszpanii było fragmentem, poszczegól-
nym ołtarzem, u Portugalczyków objęło całe wnętrza. Ołtarze churriguerow-
skie połączyli w system jednolitej dekoracji, spokojnej, regularnej, apełnej, gę-
stej, barwnej, bogatej.
Uczynili to zaś zarówno w macierzy, jak w koloniach. W Portugalii głów-
ne zabytki tej dekoracji to trzy kościoły w Porto, S. Clara, S. Francisco, S. Pe-
dro (1742), apoza tym kościół Jezusa wAveiro (1731), kaplica św. Antoniego
w Lagos, igreja de freguezia w Oliveira17. W koloniach zaś brazylijskich, naj-
piękniejsze i najbogatsze zabytki to znane nam: S. Bento w Rio (ukończony
1736), S. Francisco wBahii (ukończony 1743), capilla dorada w Recife.
Te zabytki europejskie i amerykańskie są bardzo podobne. I są sobie
współczesne. Jednakże brazylijskie mają przewagę. Portugalskie bowiem trud-
nego i żmudnego dzieła całkowitego wyrzeźbienia wnętrza nigdzie w wielkiej
skali nie doprowadziły do końca: są albo małe jak w Lagos lub Oliveira, albo
duże ale za to nie doprowadzone do końca, jak w Porto. Najdoskonalsze roz-
wiązanie dekoracji tego stylu znajdują się w Brazylii.
Rio de Janeiro - Warszawa 1935.
Bibliografia:
Alvarez Cortina, Le Due 1935 - M. Alvarez Cortina, A. Le Due, Sagrario de
México, „Archivo Español de Arte y Arqueología”, N. XXXI, 1935.
Angulo Iñiguez 1935 - D. Angulo Iñiguez, Dos menas en Méjico. Esculturas
sevillanas, „Archivo Español de Arte y Arqueología”, N. XXXI,
1935.
Baxter 1901 - S. Baxter, Spanish colonial architecture, Boston 1901.
Baxter 1934 - S. Baxter, La arquitectura hispano-colonial en México. Intro-
ducción y notas de Manuel Toussaint, México 1934.
Cortes, García 1914 - A. Cortes, G. García, La arquitectura en México,
México 1914.
Díez Barroso 1922 - F. Díez Barroso, El arte en la Nueva España, Méjico
1922.
Enciso 1935 - J. Enciso, El convento de Actopan, „Archivo Español de Arte y
Arqueología”, N. XXXI, 1935.
17 A. Pereira d’Almeida, Portugal monumental, Guarda b.d. [Opracowanie niezidentyfiko-
wane].
41
było zaś łączności politycznej. Najogólniej mówiąc, Hiszpanie mieli w sztuce
więcej zmysłu dla szczegółu, Portugalczycy - dla kompozycji całości. Potwier-
dzają to różne okresy i działy jej sztuki, a między innymi również ich ujęcie
dekoracji churriguerowskiej: to co w Hiszpanii było fragmentem, poszczegól-
nym ołtarzem, u Portugalczyków objęło całe wnętrza. Ołtarze churriguerow-
skie połączyli w system jednolitej dekoracji, spokojnej, regularnej, apełnej, gę-
stej, barwnej, bogatej.
Uczynili to zaś zarówno w macierzy, jak w koloniach. W Portugalii głów-
ne zabytki tej dekoracji to trzy kościoły w Porto, S. Clara, S. Francisco, S. Pe-
dro (1742), apoza tym kościół Jezusa wAveiro (1731), kaplica św. Antoniego
w Lagos, igreja de freguezia w Oliveira17. W koloniach zaś brazylijskich, naj-
piękniejsze i najbogatsze zabytki to znane nam: S. Bento w Rio (ukończony
1736), S. Francisco wBahii (ukończony 1743), capilla dorada w Recife.
Te zabytki europejskie i amerykańskie są bardzo podobne. I są sobie
współczesne. Jednakże brazylijskie mają przewagę. Portugalskie bowiem trud-
nego i żmudnego dzieła całkowitego wyrzeźbienia wnętrza nigdzie w wielkiej
skali nie doprowadziły do końca: są albo małe jak w Lagos lub Oliveira, albo
duże ale za to nie doprowadzone do końca, jak w Porto. Najdoskonalsze roz-
wiązanie dekoracji tego stylu znajdują się w Brazylii.
Rio de Janeiro - Warszawa 1935.
Bibliografia:
Alvarez Cortina, Le Due 1935 - M. Alvarez Cortina, A. Le Due, Sagrario de
México, „Archivo Español de Arte y Arqueología”, N. XXXI, 1935.
Angulo Iñiguez 1935 - D. Angulo Iñiguez, Dos menas en Méjico. Esculturas
sevillanas, „Archivo Español de Arte y Arqueología”, N. XXXI,
1935.
Baxter 1901 - S. Baxter, Spanish colonial architecture, Boston 1901.
Baxter 1934 - S. Baxter, La arquitectura hispano-colonial en México. Intro-
ducción y notas de Manuel Toussaint, México 1934.
Cortes, García 1914 - A. Cortes, G. García, La arquitectura en México,
México 1914.
Díez Barroso 1922 - F. Díez Barroso, El arte en la Nueva España, Méjico
1922.
Enciso 1935 - J. Enciso, El convento de Actopan, „Archivo Español de Arte y
Arqueología”, N. XXXI, 1935.
17 A. Pereira d’Almeida, Portugal monumental, Guarda b.d. [Opracowanie niezidentyfiko-
wane].
