DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Markiewicz, Maria: Ikonografia jako wyraz myśli religijnej, ujętej w ramy architektury kościoła starochrześcijańskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.38698#0192
182
M. MARKIEWICZ
(7)
Ryc. 131. Dekoracja absydy kościoła S. Pudentiana w Rzymie.
Treść jest zasadniczo ta sama: Chrystus między Apostołami, lecz Chrystus
siedzący tu na tronie na tle zwycięskiego krzyża Ł) oraz Jerozolimy Niebieskiej —
daleki jednak od typu Chrystusa Nauczyciela (starożytnego ,,mędrca") z S. Aqui-
lino. Obraz ten wzbogacony przez bogatą scenerię, postacie alegoryczne oraz
symbole Ewangelistów, owiany proroczą wizją odpowiada słowom Apokalipsy
CXXI: Et ego Joannes vidi sanctam civitatem Jerusalem novam, descendem
coelo a Deo paratam sicut sponsam ornatam viro suo 2). Dekoracja ta jest przede
wszystkim pełnym wyrazem ducha panującego w kościele „tryumfującym".
Dekorację absydy bazyliki S. Maria Maggiore w Rzymie (IV—V w.)
rozważać należy w związku z całością dekoracji kościoła w przeważnej
części zachowanej.
Na ścianach nawy głównej rozpościera się cały cykl historyczno-narracyjny
o treści zaczerpniętej ze Starego Testamentu z okresu przygotowującego przyjście
Zbawiciela (ryc. 134) —- Melchizedech ofiarujący Abrahamowi chleb, Abraham
i trzej Aniołowie, Izaak błogosławiący Jakuba itd.). Jest to w myśl św. Grze-
gorza z Nyssy i św. Paulina z Noli, katechizm przeniesiony na mury ko-
ścielne 3).
*) Motyw ikonografii palestyńskiej.
2) Dla pisarzy średniowiecznych wizja ta staje się symbolem Ołtarza — DIDRON, Annales
XVII, str. 348.
3) np. św. Grzegorz (o św. Teodorze) mówi że: „nieme malarstwo przemawia z murów
robiąc w ten sposób dużo dobrego". — MILLET, L’art bizantin" (Histoire de l'art t. I).
M. MARKIEWICZ
(7)
Ryc. 131. Dekoracja absydy kościoła S. Pudentiana w Rzymie.
Treść jest zasadniczo ta sama: Chrystus między Apostołami, lecz Chrystus
siedzący tu na tronie na tle zwycięskiego krzyża Ł) oraz Jerozolimy Niebieskiej —
daleki jednak od typu Chrystusa Nauczyciela (starożytnego ,,mędrca") z S. Aqui-
lino. Obraz ten wzbogacony przez bogatą scenerię, postacie alegoryczne oraz
symbole Ewangelistów, owiany proroczą wizją odpowiada słowom Apokalipsy
CXXI: Et ego Joannes vidi sanctam civitatem Jerusalem novam, descendem
coelo a Deo paratam sicut sponsam ornatam viro suo 2). Dekoracja ta jest przede
wszystkim pełnym wyrazem ducha panującego w kościele „tryumfującym".
Dekorację absydy bazyliki S. Maria Maggiore w Rzymie (IV—V w.)
rozważać należy w związku z całością dekoracji kościoła w przeważnej
części zachowanej.
Na ścianach nawy głównej rozpościera się cały cykl historyczno-narracyjny
o treści zaczerpniętej ze Starego Testamentu z okresu przygotowującego przyjście
Zbawiciela (ryc. 134) —- Melchizedech ofiarujący Abrahamowi chleb, Abraham
i trzej Aniołowie, Izaak błogosławiący Jakuba itd.). Jest to w myśl św. Grze-
gorza z Nyssy i św. Paulina z Noli, katechizm przeniesiony na mury ko-
ścielne 3).
*) Motyw ikonografii palestyńskiej.
2) Dla pisarzy średniowiecznych wizja ta staje się symbolem Ołtarza — DIDRON, Annales
XVII, str. 348.
3) np. św. Grzegorz (o św. Teodorze) mówi że: „nieme malarstwo przemawia z murów
robiąc w ten sposób dużo dobrego". — MILLET, L’art bizantin" (Histoire de l'art t. I).