Cartier, Gallus; Veith, Ignaz A. [Bearb.]; Veith, Franz Anton [Bearb.]: Series Sublimium Disciplinarum Et Sacrarum Scientiarum: Viris Ecclesiæ Ministerio Deputatis Utilium Et Necessariarum In Commodum Et Utilitatem Quorumlibet Monasteriorum Et Virorum Ecclesiasticorum Ex Probatissimis Celeberrimorum Nostræ Ætatis Theologorum ... Necnon Philosophorum Operibus Concinnata Ac Digesta ... Et in Quatuor Partes Distincta ... (Pars 1): Complectens Philosophiam Eclecticam ...Praemittuntur ... Tractatus Duo I. De Doctrina Christiana ... II. De Religione ... Accessêre itidem Exercitationes Philosophicæ ... Et Elementa Geometriæ Una Cum Indice Copioso (Augustæ Vind. & Wirceburgi: Sumptibus Ignatii Adami & Francisci Antonii Veith Fratrum Bibliop., 1756) [VD18 90796306]

):( $ )<

ioi

METAPHYSICA
<
SEU
PRIMA PHILOSOPHIA.

P R 0 OE M I V M.

PRjemisTo Dilciplinarum Organo,
quo Unguite circa materiam sibi
subjectam uti solent, eam Disci-
plinam nos aggredi par est, quas
inter caeteras facile principatum
tenet, ut in ipsa primo Regularum Lo-
gicarum usum ostendamus.
Haec est prima Philosophia, seu Scien-
tia generalis, & Phyllea: generatim sum-
ptae pars prima, utpote quae primas hu-
manae mentis notiones ac principia per-
vestigat , & quae proinde , caeterarum
quodammodo parens, eas omnes in le
complebitur, iis principia luppcditat, &,
quae Cingulis propria lunt effata , vel
axiomata, e quibus luas petunt demon-
strationes, expendit. Deinde tanta tam-
que arda est hujus primae Philosophia: leu
Metaphylicae cum Logica connexio, ut
prima pars Logico: eadem ac prima Me-
taphysicae pars esse videatur : utraque
enim circa mentis ideas primasve rerum
notiones leu perceptiones est occupata.
Quare ob hanc quoque rationem Logicae
subjungenda videtur ; ut, quae natura

inter sese conveniunt, ordine pariter
tractandi methodo consocientur.
Quod Graecum Metapbysicce nomen 2
attinet, per illud eam Phylicse partem
intelligunt Philosophi , quae res Curium
politas (id enim vox Metapbysica signifi-
cat) id est Cupra corporum naturam con-
stitutas , seu res spiritales & a materia:
commercio solutas, prosequitur.
Res porro duplici ratione a materia j
secietae & abstractae lunt; scilicet, vel
naturae suse conditione , cujusinodi lunt
Cubitantia: Cpiritales, ut Deus, Angelus,
& mens hominis , addunt aliqui Philoso-
phi , audaces quidem, brutorum animas:
vel per mentis iplius praecilionem , seu
abstradionem ; nempe cum generatim,
live universalibus quibusdam ideis con-
cipiuntur.
Utroque modo eas contemplatur Me-
taphylica : unde & duae distinguuntur il-
lius partes ; prima Ontologia (a) dicitur,
atque circa Ens generatim illiusque affe-
stiones per mentem abstrabas verlatur: al-
tera Pnevmatologia nuncupatur (b), & agit
de Spiritibus j de Deo scilicet, de Angelis,

(a) Ontologia vox graeca latine reddita idem est ac firmo de Ente.
(b) Pnevmatologia itidem vox grsca latine idem est ac firmo de Spirity.
A Cartier Metapbysica» F f