Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Cartier, Gallus; Veith, Ignaz A. [Oth.]; Veith, Franz Anton [Oth.]
Series Sublimium Disciplinarum Et Sacrarum Scientiarum: Viris Ecclesiæ Ministerio Deputatis Utilium Et Necessariarum In Commodum Et Utilitatem Quorumlibet Monasteriorum Et Virorum Ecclesiasticorum Ex Probatissimis Celeberrimorum Nostræ Ætatis Theologorum ... Necnon Philosophorum Operibus Concinnata Ac Digesta ... Et in Quatuor Partes Distincta ... (Pars 1): Complectens Philosophiam Eclecticam ...Praemittuntur ... Tractatus Duo I. De Doctrina Christiana ... II. De Religione ... Accessêre itidem Exercitationes Philosophicæ ... Et Elementa Geometriæ Una Cum Indice Copioso — Augustæ Vind. & Wirceburgi: Sumptibus Ignatii Adami & Francisci Antonii Veith Fratrum Bibliop., 1756 [VD18 90796306]

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.50148#0599
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
Exercitatio VI. ad Cap. III. Part. U. Metaph. f. 1. n. i 36. & seq. 4 j 3

gana redduntur inepta , quo minus ab
anima vivificentur, feu ei inserviant, ut
per ea operetur.
55) Obj. 11. Sensatio non fit nisi cum cor-
poris immutatione '3 ut v. g. in visione
mutatur pupilla oculi. Ergo est passio
pure materialis.
Refp. Dift. ant. Sensatio non fit &c.
inchoative, conc. consummative, neg.ant.
&c. Sensatio quidem incipit, cum ex-
terna Objeda corporis sensoria movent,
perficitur autem tunc, cum Mens hanc
mutationem seu motus percipit.
100 Ofy I2, Omnipotentias Divinte non
repugnat corpus feu materiam eousque
evehi, ut cogitationis sit capax. Ergo
cogitatio potest esfe a materia.
Refp. neg. Ant. Deus enim (ut fert
tritum Philosbphorum Axioma) rerum es-
sentias ab asterno ab ipsb constitutas neu-
tiquam immutare potest j sic enim sibi-
metipsi contrarius videretur : unde effi-
cere non potest, ut, quod su apte natura
materiale est, simul sit spiritale ; id au-
tem eveniret, si materia cogitationis par-
ticeps fieret; enimvero quisque facile in-
telligit, idque ample satis haCtenus osfen-
dimus , cogitationem esfe quid mere spi-
ritale , nec quidquam ei cum re corpo-
rea esfe commercii, sed necessario a prin-
cipio spiritali , & omnino immateriali,
quod Mentem seu Animam vocamus, pro-
ficispi debere.
Inss. Corpus a Deo usque eo evehi
potest , & fubtile , necnon agile fieri, ut
aliud corpus penetrare valeat, quin istud
detrimentum patiatur , aut mutationem
aliquam vel motum subeat: sic Christus,
ut SS. Patrum fententia est, clausb Vir-
ginis Matris suas utero natus est ; &, ut
habetur Joan* c. 20. v. 19. & 26. Januis
clausis intravit ad Discipulos suos, stetit-
que in medio eorum j idipsom de Corpo-
ribus gloriolis unanimiter docent Theo-
‘ Cartier Exercitationes Pbilof,

logi. Ergo non repugnat, quod materia
eo usque evehi, & subtilis, agilisque ef-
fici possit , ut cogitet, seu cogitationis
particeps fiat. Prob. cons. Materiae feu
corpori non magis repugnat cogitatio,
quam alterius materiae feu corporis pe-
netratio. Ergo &c. Prob. ant. Impene-
trabilitas est de esfentia materia feu cor-
poris , sicut cogitatio dicitur esse de et
sentia mentis seu animas. Ergo materise
seu corpori non magis repugnat cogita-
tio , quam alterius materias seu corporis
penetratio. Nam ideo negamus , cogita-
tionem posfe esse a seu in materia vei
corpore, quia cogitatio est quid mere spi-
ritale , nihil commercii cum re corporea
feu materiali, aut extensione, aut impe-
netrabilitate habens. Sed & impenetra-
bilitas non minus est de essentia materi»
seu corporis. Ergo si nihilominus mate-
ria seu corpus aliud penetrare potest,
poterit &: cogitare, &c.
Refp. i. Equidem communis senten-
tia est , quod, prster naturam materi®
feu corporis, corpus gloriosum, de quo
apud Theologos, aliud penetrare dicatur,
non tamen id contra corporis naturam sit,
quamvis qua ratione & quomodo id fiat,
quamdiu in hac mortali vita fuerimus,
haud satis intelligere valeamus; id dum-
taxat novimus, quod tunc corpus agat
in aliud corpus, nec unum idemque effi-
ciantur , fed utraque distin&a maneant.
Inde tamen neutiquam sequitur, mate-
riam seu corpus cogitare, seu cogitatio-
nis particeps etiam esse posse: sic enim
materia feu corpus spiritale seu merus
spiritus efficeretur, prout patet ex priori
ad objectionem responsione; quod contra
naturam materi® seu corporis est : utut
enim fingatur materiam seu corpus ita
dividi , attenuari , & subtile fieri posse,
ut nullo sensu apprehendi possit, t tamen
femper erit materia feu corpus, nec un-
quam eo evehi & perduci poterit, ut spi-
ritus fiat, atque cogitationis, qute, ut
D d d d jam
 
Annotationen