DOI Artikel:
Tsuntas, Chrēstos: Kykladika, [2]
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14648#0072
121
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
122
ειχον, θά έφαίνετο, διότι δ μεσημβρινός τοίχος τοΟ
οωματίου σώζεται μέχρις ύψους 1,15 μι. Επίσης
δεν ύπάρχουσιν έν αύτώ ένωκοδομημέναι ξύλιναι
δοκοί. Έν γένει ούδαμοΰ παρετήρησα ένταΰθα χρί-
σμα ή ξύλινους συνδέσμους των τοίχων. Δύο έκ
των δωματίων (ζ και το παρ' αύτά) άποτελοΰσιν
έν οίκημα, διότι τό μεγαλείτερον ζ, οΰ οί τοίχοι
σώζονται μέχρις ύψους 0,75, δεν είχεν άλλην
θύραν πλην έκείνης, δι' ής συγκοινωνεί μετά
τοΟ δεξιά αύτοΟ κειμένου, το όποιον οΰτω έχρη-
σίμευεν ώς πρόδομος του άλλου. Του δωματίου
τούτου ή στρογγύλη μεσημβρινοανατολική γω-
νία καί τό βραχύ της άνατολικής πλευράς εξηγούν-
ται πιθανώς έκ τούτου, ότι προϋπήρχε τό μικράν
κτίσμα ι, τό όποιον είναι τετράγωνον έ'χον μήκος
πλευράς 1,22 περίπου" δύο ό'μως των πλευρών
αύτου είναι ολίγον καμπύλαι, ή δε κάλλιον σωζο-
μένη μεσημβρινή πλευρά, ήτις έ'χει σήμερον ύψος
0,65, είναι καί ολίγον κεκλιμένη προς τά έ'σω' οί
τοίχοι έχουσι πάχος 0,30 έως 0,40, θύρα δεν
υπήρχε, τό ο' έδαφος είναι έστρωμένον οιά πλα-
κών. Η χρήσις αύτου μοι είναι άγνωστος.
Περί της έποχής της άκροπόλεως ταύτης μαρ-
τυροΰσι τά έν αύτη γενόμενα ευρήματα. Μεταξύ
τών λίθων, ο'ίτινες προ τών ανασκαφών έκάλυπτον
τά λείψανα τών οικημάτων καί τών τειχών, άνε-
καλύφθησαν τεμάχιον άγγείου πρωτοκορινθιακοΟ
ρυθμού καί τεμάχιον λύχνου ρωμαϊκών χρόνων.
Εν δε τφ πύργω β πλησίον της άνατολικής πλευ-
ράς αύτου εύρέθη μαχαίριον χαλκοΰν (πίν.10,43)
κειμενον 0,40 μ. περίπου ύψηλότερον τοΟ έδάφους
μεταξύ τών καταπεπτωκότων λίθων τοΟ πύργου"
τό μαχαίριον τούτο είναι φαίνεται μυκηναϊκών χρό-
νων καί άπωλέσθη, ό'ταν οί τοίχοι τοΟ πύργου ει-
χον έν μέρει τούλάχιστον καταρρεύσει. Πάντα τά
άλλα εύρήματα ανήκον άναμφισβητήτως εις τήν
κυκλαδικήν έποχήν" μεταξύ αύτών τήν πρώτην θέ-
σιν κατέχουσι πάλιν τά πήλινα άγγεϊα καί ιδίως
τά θραύσματα πίθων. Πολλά τούτων φέρουσιν έπι-
τεθειμένας πλαστικάς ταινίας οριζόντιας, καθέτους
ή λοξάς, άπλας ή πολλαπλός (ίδε πίν. 9, 23)·
επι τίνων πίθων φαίνονται αύται ώς συνέχειαι τών
•ους Λακεδαιμονίους τά έπιμαχώτατα έξεργασάμενοι πριν έπιβοηθή-
οαι- τό γάρ πλέον τοΰ χωρίου αυτό καρτερόν υπήρχε καί ουδέν ϊδει
τείχους ».
ΙίΦΗΜΕΡΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1899
άκρων τών ώτων καί έπί άλλων διακόπτονται άπο-
τόμως, κοσμοΟνται δε διά λοξών έγχαραγμάτων
καί άπομιμοΟνται προφανώς σχοινία. "Αλλα τεμά-
χια πίθων φέρουσι ταινίας πλαστικάς μετά τύπων
δακτύλων (πίν. 9, 18), είναι δέ καί αύται δριζόν-
τιαι ή κάθετοι, άπλαϊ ή πολλαπλαϊ. Τά ώτα τών
πίθων είναι οριζοντίως τετρημένα, τό δέ σύνηθες
σχήμα αύτών δ'μοιον τω έν Άρχ. Έφημ. 1898
πίν. 9, 29. Λαβαί ώς ή αύτόθι πίν. 9, 37 μετα
λοξών έγχαραγμάτων άπαντώσι σπανιώτερον. Ό
πηλός τών πίθων είναι έρυθρός ή τεφρός καί ούχί
καθαρός, άλλ' άναμεμιγμένος μετά κόκκων άμμου
καί μικρών τεμαχίων σχιστού, ένίοτε δέ καί μετά
τριμμάτων άφιάντον. Έν τοις έρειπίοις τών οικη-
μάτων εύρον πολλά τεμάχια του λίθου τούτου,
άτινα τρίβοντες άνεμίγνυον μετά τοΟ πηλοΟ τών
πίθων, οί δ' έργάται τών άνασκαφών, ους ήρώτη-
σα, δεν έγνώριζον νά εύρίσκηται άμίαντος πλη-
σίον της Χαλανδριανής' ώστε ίσως έ'φερον αύτάν
έξ άλλου μέρους.
Απέναντι του πλήθους τών πίθων ό άριθμάς τών
θραυσμάτων άλλων άγγείων δεν ήτο μέγας. Έπί
τίνων έξ αύτών ύπάρχουσιν έντυποι κύκλοι συγ-
κεντρικοί, τρίγωνα σφηνοειδή καί γραμμαί εγχά-
ρακτοι" εν δ1 άγγεϊον σχεδόν άρτιον (πίν.9,15) φέ-
ρει έντύπους σφραγίδας καί διπλήν τεθλασμένην
γραμμήν έκ στιγμών. Τά χαρακτηριστικώτερα τών
έκ τών τάφων γνωστών σχημάτων, ήτοι δοχεία,
πυξίδας σφαιρικάς, σκεύη τηγανοειδή, δεν παρε-
τήρησα έν τή άκροπόλει, δέν άνεκαλύφθησαν δέκαί
άγγεϊα μετά γραπτών κοσμημάτων" εύρον όμως
δύο ποτήρια μετά φύλλου ύπό τάν πυθμένα καίτά
στόμια πρόχων ομοίων τη πίν. 9, 2. Τέλος εύ-
ρέθη τό μνημονευθέν ήδη ανωτέρω τρωϊκόν δέπας
άμφικύπελλον
Πλή ηλίνων άγγείων άνεκαλύφθησαν και
πολλά τεμάχια φιαλών έκ μαρμάρου , έξ άλλων
λίθων δέ πινάκια εύμεγέθη ώς τά έκ τών τάφων,
1 Τό σχήμα τούτο, πλην της Τροίας, μόνον έν τύμβω της Φρυγίας
άνεκαλύφθη μέχρι τούδε- Α. ΚδιΊβ, ΑίοΙίαοΙ. Αηζ. 1896 σ. 34
(όστις δμως ουδέν σχήμα αναφέρει ιδιαιτέρως) χαί ΚίΧίδΟΠΠΙβΙ",
Είηΐβίΐυη^ ίη άίβ Οβδοΐι. ά. $Γ· 3ρΓ3θηβ. σ. 176. ["Ιδε νυν έν
ΑΐΗβη. ΜίΙΙΙι. 1899 σ. 1 χέξ. λεπτομερή έχθεσιν τοϋ ΚδΓΐβ μετά
πινάκων, έν οίς απεικονίζονται καί καρφίς χαλχη όμοια περίπου τί)
ημετέρα πίν. 10, 19, σωλήν όστέϊνος ευθύς μετ' έγχαραγμάτων
παρεμφερών τοις τών Ιχ Σύρου καί τεμάχιον λίθινης μη"τρας φέρον
τύπον εγχειριδίου].
9
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
122
ειχον, θά έφαίνετο, διότι δ μεσημβρινός τοίχος τοΟ
οωματίου σώζεται μέχρις ύψους 1,15 μι. Επίσης
δεν ύπάρχουσιν έν αύτώ ένωκοδομημέναι ξύλιναι
δοκοί. Έν γένει ούδαμοΰ παρετήρησα ένταΰθα χρί-
σμα ή ξύλινους συνδέσμους των τοίχων. Δύο έκ
των δωματίων (ζ και το παρ' αύτά) άποτελοΰσιν
έν οίκημα, διότι τό μεγαλείτερον ζ, οΰ οί τοίχοι
σώζονται μέχρις ύψους 0,75, δεν είχεν άλλην
θύραν πλην έκείνης, δι' ής συγκοινωνεί μετά
τοΟ δεξιά αύτοΟ κειμένου, το όποιον οΰτω έχρη-
σίμευεν ώς πρόδομος του άλλου. Του δωματίου
τούτου ή στρογγύλη μεσημβρινοανατολική γω-
νία καί τό βραχύ της άνατολικής πλευράς εξηγούν-
ται πιθανώς έκ τούτου, ότι προϋπήρχε τό μικράν
κτίσμα ι, τό όποιον είναι τετράγωνον έ'χον μήκος
πλευράς 1,22 περίπου" δύο ό'μως των πλευρών
αύτου είναι ολίγον καμπύλαι, ή δε κάλλιον σωζο-
μένη μεσημβρινή πλευρά, ήτις έ'χει σήμερον ύψος
0,65, είναι καί ολίγον κεκλιμένη προς τά έ'σω' οί
τοίχοι έχουσι πάχος 0,30 έως 0,40, θύρα δεν
υπήρχε, τό ο' έδαφος είναι έστρωμένον οιά πλα-
κών. Η χρήσις αύτου μοι είναι άγνωστος.
Περί της έποχής της άκροπόλεως ταύτης μαρ-
τυροΰσι τά έν αύτη γενόμενα ευρήματα. Μεταξύ
τών λίθων, ο'ίτινες προ τών ανασκαφών έκάλυπτον
τά λείψανα τών οικημάτων καί τών τειχών, άνε-
καλύφθησαν τεμάχιον άγγείου πρωτοκορινθιακοΟ
ρυθμού καί τεμάχιον λύχνου ρωμαϊκών χρόνων.
Εν δε τφ πύργω β πλησίον της άνατολικής πλευ-
ράς αύτου εύρέθη μαχαίριον χαλκοΰν (πίν.10,43)
κειμενον 0,40 μ. περίπου ύψηλότερον τοΟ έδάφους
μεταξύ τών καταπεπτωκότων λίθων τοΟ πύργου"
τό μαχαίριον τούτο είναι φαίνεται μυκηναϊκών χρό-
νων καί άπωλέσθη, ό'ταν οί τοίχοι τοΟ πύργου ει-
χον έν μέρει τούλάχιστον καταρρεύσει. Πάντα τά
άλλα εύρήματα ανήκον άναμφισβητήτως εις τήν
κυκλαδικήν έποχήν" μεταξύ αύτών τήν πρώτην θέ-
σιν κατέχουσι πάλιν τά πήλινα άγγεϊα καί ιδίως
τά θραύσματα πίθων. Πολλά τούτων φέρουσιν έπι-
τεθειμένας πλαστικάς ταινίας οριζόντιας, καθέτους
ή λοξάς, άπλας ή πολλαπλός (ίδε πίν. 9, 23)·
επι τίνων πίθων φαίνονται αύται ώς συνέχειαι τών
•ους Λακεδαιμονίους τά έπιμαχώτατα έξεργασάμενοι πριν έπιβοηθή-
οαι- τό γάρ πλέον τοΰ χωρίου αυτό καρτερόν υπήρχε καί ουδέν ϊδει
τείχους ».
ΙίΦΗΜΕΡΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ 1899
άκρων τών ώτων καί έπί άλλων διακόπτονται άπο-
τόμως, κοσμοΟνται δε διά λοξών έγχαραγμάτων
καί άπομιμοΟνται προφανώς σχοινία. "Αλλα τεμά-
χια πίθων φέρουσι ταινίας πλαστικάς μετά τύπων
δακτύλων (πίν. 9, 18), είναι δέ καί αύται δριζόν-
τιαι ή κάθετοι, άπλαϊ ή πολλαπλαϊ. Τά ώτα τών
πίθων είναι οριζοντίως τετρημένα, τό δέ σύνηθες
σχήμα αύτών δ'μοιον τω έν Άρχ. Έφημ. 1898
πίν. 9, 29. Λαβαί ώς ή αύτόθι πίν. 9, 37 μετα
λοξών έγχαραγμάτων άπαντώσι σπανιώτερον. Ό
πηλός τών πίθων είναι έρυθρός ή τεφρός καί ούχί
καθαρός, άλλ' άναμεμιγμένος μετά κόκκων άμμου
καί μικρών τεμαχίων σχιστού, ένίοτε δέ καί μετά
τριμμάτων άφιάντον. Έν τοις έρειπίοις τών οικη-
μάτων εύρον πολλά τεμάχια του λίθου τούτου,
άτινα τρίβοντες άνεμίγνυον μετά τοΟ πηλοΟ τών
πίθων, οί δ' έργάται τών άνασκαφών, ους ήρώτη-
σα, δεν έγνώριζον νά εύρίσκηται άμίαντος πλη-
σίον της Χαλανδριανής' ώστε ίσως έ'φερον αύτάν
έξ άλλου μέρους.
Απέναντι του πλήθους τών πίθων ό άριθμάς τών
θραυσμάτων άλλων άγγείων δεν ήτο μέγας. Έπί
τίνων έξ αύτών ύπάρχουσιν έντυποι κύκλοι συγ-
κεντρικοί, τρίγωνα σφηνοειδή καί γραμμαί εγχά-
ρακτοι" εν δ1 άγγεϊον σχεδόν άρτιον (πίν.9,15) φέ-
ρει έντύπους σφραγίδας καί διπλήν τεθλασμένην
γραμμήν έκ στιγμών. Τά χαρακτηριστικώτερα τών
έκ τών τάφων γνωστών σχημάτων, ήτοι δοχεία,
πυξίδας σφαιρικάς, σκεύη τηγανοειδή, δεν παρε-
τήρησα έν τή άκροπόλει, δέν άνεκαλύφθησαν δέκαί
άγγεϊα μετά γραπτών κοσμημάτων" εύρον όμως
δύο ποτήρια μετά φύλλου ύπό τάν πυθμένα καίτά
στόμια πρόχων ομοίων τη πίν. 9, 2. Τέλος εύ-
ρέθη τό μνημονευθέν ήδη ανωτέρω τρωϊκόν δέπας
άμφικύπελλον
Πλή ηλίνων άγγείων άνεκαλύφθησαν και
πολλά τεμάχια φιαλών έκ μαρμάρου , έξ άλλων
λίθων δέ πινάκια εύμεγέθη ώς τά έκ τών τάφων,
1 Τό σχήμα τούτο, πλην της Τροίας, μόνον έν τύμβω της Φρυγίας
άνεκαλύφθη μέχρι τούδε- Α. ΚδιΊβ, ΑίοΙίαοΙ. Αηζ. 1896 σ. 34
(όστις δμως ουδέν σχήμα αναφέρει ιδιαιτέρως) χαί ΚίΧίδΟΠΠΙβΙ",
Είηΐβίΐυη^ ίη άίβ Οβδοΐι. ά. $Γ· 3ρΓ3θηβ. σ. 176. ["Ιδε νυν έν
ΑΐΗβη. ΜίΙΙΙι. 1899 σ. 1 χέξ. λεπτομερή έχθεσιν τοϋ ΚδΓΐβ μετά
πινάκων, έν οίς απεικονίζονται καί καρφίς χαλχη όμοια περίπου τί)
ημετέρα πίν. 10, 19, σωλήν όστέϊνος ευθύς μετ' έγχαραγμάτων
παρεμφερών τοις τών Ιχ Σύρου καί τεμάχιον λίθινης μη"τρας φέρον
τύπον εγχειριδίου].
9