DOI Artikel:
Tsuntas, Chrēstos: Kykladika, [2]
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14648#0073
123
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
124
τριπτήρες (είκ. 33. 34), πολύ μικρός πέλεκυς
(πίν. 10, 37), σκεύος κολοβόν, το όποιον έχρησί-
μευε φαίνεται ώς τράπεζα μικρά, και άλλα τινά.
Είχ. 33. Είχ. 34.
Εκ μετάλλων άνεκαλύφθησαν άργνρος,γ^α.'λχόζ
και μόλυβδο;:. Αργυρά είναι ή ταινία πίν. 10,1,
ήτις είναι έκ λεπτοτάτου έλάσματος, άλλά δυσ-
τυχώς δεν σώζεται ολόκληρος. Τά πλάτος αύτής
ε>ναι 0,048 , το δέ μήκος ήτο πιθανώς μεγαλεί-
τερον τοΰ ήμίσεος μέτρου' διότι ώς εκ τίνων μή
συναρμοζομένων τεμαχίων εξάγεται, ύπήρχον έπ'
αυτής εν άλλο ζώον, έν έτι άστεροειδές κόσμημα
καϊ πιθανώς δευτέρα μορφή άντίστοιχος τή προς
το δεξιάν άκρον παριστωμένη . Έκάτερον τών
άκρων έχει τρεις όπάς, δι' ών διήρχετο κλωστή
συνδέουσα αύΐά, πασαι δ'αί γραμμα'ι τών εικό-
νων αποτελούνται έκ στιγμών έκτύπων και ένεκα
τούτου πολλαχοϋ' το περίγραμμα είναι σαφέστε-
ρον επί της οπίσθιας έπιο&ανείας ή επί τής κυρίας
όψεως Επί του σώματος δέ τοΟ τετράποδος ζώου
διακρίνονται επίτηδες συγκεχυμένα και άσαφή μι-
κρά σφυροκοπήματα, δι' ών φαίνεται ήθέλησεν Ό
τεχνίτης νά δηλώση το τριχωτον δέρμα. Τά έπί
τής ταινίας ροδακαειδή ή μάλλον άστεροειδή κο-
σμήματα σύγκεινται έκ δύο κοινοτάτων έπί τών
άγγείων τής Σύρου στοιχείων,ήτοι έκ κύκλων συγ-
κεντρικών και γραμμών τεθλασμένων, άπαντώσι δέ
παρεμφερή έπί τίνων τηγανοειδών σκευών (πρβ.
εικ. 13 και πίν.9, 4). Τό ζώον υποτίθεται πιθα-
νώς ήμερον , διότι φέρει περιδέραιον, ό'μοιον δέ
τούτω ήτο το έλλεϊπον άντίστοιχον ζώον ού αόνον
τεμάχια έσώθησαν' έπί ένος τούτων, 1α , φαίνον-
ται τά όρθια ώτα. Ή σπουδαιότερα ό'μως τών έπί
τής ταινίας παραστάσεων είναι ή προς τό δεξιάν
άκρον μορφή" ή κεφαλή αυτής και αί πτέρυγες
δεικνύουσιν ότι εικονίζεται πτηνόν, ίσως δέ και αί
έπί του σώματος πυκναί στιγμαί δηλοΰσι πτερά"
οί πόδες ό'μως άντικαθιστώνται ύπο κορμοΟ στρογ-
γυλού ή κωνικοΟ, τοΟτο δ' ώς μοι φαίνεται ύπο-
δεικνύει, ό'τι δεν πρόκειται περί συνήθους πτηνού"
διότι ό τεχνίτης ήδύνατο βεβαίως νά παραστήση
και τους πόδας αύτοΟ, ό'πως παρέστησε τούς τοΟ
ζώου. Ό κωνικός κορμός και αί πτέρυγες ή πτε-
ρυγοειδείς άποφύσεις άντί χειρών άπαντώσι παρά
πολυπληθεϊ κατηγορία γυναικείων μυκηναϊκών ει-
δωλίων, τό δέ πτηνόμορφον τής κεφαλής είναι γνω-
στόν γνώρισμα πλείστων άρχαϊκωτάτων ειδωλίων
δέν μοι Φαίνεται λοιπόν λίαν τολμηράν νά ΰποθέ-
σωμεν, ό'τι ή έπί τής ταινίας μορφή παριστά είδώ-
λιον και δή τά άρχαιότατον δείγμα τοΟ κατόπιν έν
τή μυκηναϊκή τέχνη κοινοτάτου τύπου.
Ή άργυρά ταινία είναι, νομίζω, το παλαιότα-
τον σήμερον έν Ελλάδι γνωστόν μετάλλινον πε-
ποικιλμένον έλασμα" ό διά στιγμών δ'μως τρόπος
τής διακοσμήσεως δεν είναι πρωτοφανής, διότι ά-
παντα και έν τή μυκηναϊκή τέχνη και μετά ταύ-
την. Έν τω τετάρτω τάφω τής άκροπόλεως Μυ-
κηνών άνεκαλύφθησαν έν χρυσοΰν διάδημα και
τρία έξαρτήματα (δοΜϊβπια,ηη Μ^οβηβδ είκ. 357.
370), άτινα είναι κατά τάν αύτάν τρόπον διά
στιγμών κεκοσμημένα, άλλο δέ χρυσοΟν διάδημα
φέρον σπείρας έκ στιγμών έδημοσίευσεν ό Α.
Εν&ηδ'. Έν τω έκτου τετάρτου τάφου διαδήματι
διαβλέπει ό Εναη8 παρακμήν και έπειδή είναι διά-
φορον τών λοιπών έν τω αύτώ και τοις άλλοις τά-
φοις τής άκροπόλεως άνακαλυφθέντων, εικάζει δτι
ένεταφιάσθη πολύ ύστερώτερον. Εγώ ομολογώ,
ό'τι πάντοτε τά έθεώρησα άρχαϊκώτερον τών άλλων,
νΟν δ' άποδεικνύεται ότι τά είδος τοΟτο τής τέχνης
είναι προμυκηναϊκόν.
Χάλκινα πράγματα δέν εύρέθησαν πολλά έν τή
άκροπόλει" πλήν τοΟ μαχαιριού πίν. 10, 43 άνεκα-
λύφθησαν έν έργαλεϊον ό'μοιον τω πίν. 10, 12 και
ολίγα άλλα τεμάχια βελονών ίσως. Σπουδαιοτέρα
δ'μως τούτων διά τήν γνώσιν τοΰ πολιτισμού των
Συρίων είναι ή άνακάλυψις άλλων τινών πραγμά-
των σχέσιν έχόντων πράς τήν κατεργασίαν τών
μετάλλων. Εντός τοΟ πύργου β ευρέθη τεμάχιον
σκωρίας χαλκού, ώς τά έν Άβύσσω τής Πάρου
άνακαλυφθέντα, πλησίον δέ του κτίσματος ι εύρέ-
θησαν μεταξύ πολλών τεμαχίων πίθων δύο κολο-
1 ,ΙυιΐΓΠ&Ι οί &β1Ι. Βίαάίβδ XIII, σ. 211, ε!χ. 16.
ΚΥΚΛΑΔΙΚΑ
124
τριπτήρες (είκ. 33. 34), πολύ μικρός πέλεκυς
(πίν. 10, 37), σκεύος κολοβόν, το όποιον έχρησί-
μευε φαίνεται ώς τράπεζα μικρά, και άλλα τινά.
Είχ. 33. Είχ. 34.
Εκ μετάλλων άνεκαλύφθησαν άργνρος,γ^α.'λχόζ
και μόλυβδο;:. Αργυρά είναι ή ταινία πίν. 10,1,
ήτις είναι έκ λεπτοτάτου έλάσματος, άλλά δυσ-
τυχώς δεν σώζεται ολόκληρος. Τά πλάτος αύτής
ε>ναι 0,048 , το δέ μήκος ήτο πιθανώς μεγαλεί-
τερον τοΰ ήμίσεος μέτρου' διότι ώς εκ τίνων μή
συναρμοζομένων τεμαχίων εξάγεται, ύπήρχον έπ'
αυτής εν άλλο ζώον, έν έτι άστεροειδές κόσμημα
καϊ πιθανώς δευτέρα μορφή άντίστοιχος τή προς
το δεξιάν άκρον παριστωμένη . Έκάτερον τών
άκρων έχει τρεις όπάς, δι' ών διήρχετο κλωστή
συνδέουσα αύΐά, πασαι δ'αί γραμμα'ι τών εικό-
νων αποτελούνται έκ στιγμών έκτύπων και ένεκα
τούτου πολλαχοϋ' το περίγραμμα είναι σαφέστε-
ρον επί της οπίσθιας έπιο&ανείας ή επί τής κυρίας
όψεως Επί του σώματος δέ τοΟ τετράποδος ζώου
διακρίνονται επίτηδες συγκεχυμένα και άσαφή μι-
κρά σφυροκοπήματα, δι' ών φαίνεται ήθέλησεν Ό
τεχνίτης νά δηλώση το τριχωτον δέρμα. Τά έπί
τής ταινίας ροδακαειδή ή μάλλον άστεροειδή κο-
σμήματα σύγκεινται έκ δύο κοινοτάτων έπί τών
άγγείων τής Σύρου στοιχείων,ήτοι έκ κύκλων συγ-
κεντρικών και γραμμών τεθλασμένων, άπαντώσι δέ
παρεμφερή έπί τίνων τηγανοειδών σκευών (πρβ.
εικ. 13 και πίν.9, 4). Τό ζώον υποτίθεται πιθα-
νώς ήμερον , διότι φέρει περιδέραιον, ό'μοιον δέ
τούτω ήτο το έλλεϊπον άντίστοιχον ζώον ού αόνον
τεμάχια έσώθησαν' έπί ένος τούτων, 1α , φαίνον-
ται τά όρθια ώτα. Ή σπουδαιότερα ό'μως τών έπί
τής ταινίας παραστάσεων είναι ή προς τό δεξιάν
άκρον μορφή" ή κεφαλή αυτής και αί πτέρυγες
δεικνύουσιν ότι εικονίζεται πτηνόν, ίσως δέ και αί
έπί του σώματος πυκναί στιγμαί δηλοΰσι πτερά"
οί πόδες ό'μως άντικαθιστώνται ύπο κορμοΟ στρογ-
γυλού ή κωνικοΟ, τοΟτο δ' ώς μοι φαίνεται ύπο-
δεικνύει, ό'τι δεν πρόκειται περί συνήθους πτηνού"
διότι ό τεχνίτης ήδύνατο βεβαίως νά παραστήση
και τους πόδας αύτοΟ, ό'πως παρέστησε τούς τοΟ
ζώου. Ό κωνικός κορμός και αί πτέρυγες ή πτε-
ρυγοειδείς άποφύσεις άντί χειρών άπαντώσι παρά
πολυπληθεϊ κατηγορία γυναικείων μυκηναϊκών ει-
δωλίων, τό δέ πτηνόμορφον τής κεφαλής είναι γνω-
στόν γνώρισμα πλείστων άρχαϊκωτάτων ειδωλίων
δέν μοι Φαίνεται λοιπόν λίαν τολμηράν νά ΰποθέ-
σωμεν, ό'τι ή έπί τής ταινίας μορφή παριστά είδώ-
λιον και δή τά άρχαιότατον δείγμα τοΟ κατόπιν έν
τή μυκηναϊκή τέχνη κοινοτάτου τύπου.
Ή άργυρά ταινία είναι, νομίζω, το παλαιότα-
τον σήμερον έν Ελλάδι γνωστόν μετάλλινον πε-
ποικιλμένον έλασμα" ό διά στιγμών δ'μως τρόπος
τής διακοσμήσεως δεν είναι πρωτοφανής, διότι ά-
παντα και έν τή μυκηναϊκή τέχνη και μετά ταύ-
την. Έν τω τετάρτω τάφω τής άκροπόλεως Μυ-
κηνών άνεκαλύφθησαν έν χρυσοΰν διάδημα και
τρία έξαρτήματα (δοΜϊβπια,ηη Μ^οβηβδ είκ. 357.
370), άτινα είναι κατά τάν αύτάν τρόπον διά
στιγμών κεκοσμημένα, άλλο δέ χρυσοΟν διάδημα
φέρον σπείρας έκ στιγμών έδημοσίευσεν ό Α.
Εν&ηδ'. Έν τω έκτου τετάρτου τάφου διαδήματι
διαβλέπει ό Εναη8 παρακμήν και έπειδή είναι διά-
φορον τών λοιπών έν τω αύτώ και τοις άλλοις τά-
φοις τής άκροπόλεως άνακαλυφθέντων, εικάζει δτι
ένεταφιάσθη πολύ ύστερώτερον. Εγώ ομολογώ,
ό'τι πάντοτε τά έθεώρησα άρχαϊκώτερον τών άλλων,
νΟν δ' άποδεικνύεται ότι τά είδος τοΟτο τής τέχνης
είναι προμυκηναϊκόν.
Χάλκινα πράγματα δέν εύρέθησαν πολλά έν τή
άκροπόλει" πλήν τοΟ μαχαιριού πίν. 10, 43 άνεκα-
λύφθησαν έν έργαλεϊον ό'μοιον τω πίν. 10, 12 και
ολίγα άλλα τεμάχια βελονών ίσως. Σπουδαιοτέρα
δ'μως τούτων διά τήν γνώσιν τοΰ πολιτισμού των
Συρίων είναι ή άνακάλυψις άλλων τινών πραγμά-
των σχέσιν έχόντων πράς τήν κατεργασίαν τών
μετάλλων. Εντός τοΟ πύργου β ευρέθη τεμάχιον
σκωρίας χαλκού, ώς τά έν Άβύσσω τής Πάρου
άνακαλυφθέντα, πλησίον δέ του κτίσματος ι εύρέ-
θησαν μεταξύ πολλών τεμαχίων πίθων δύο κολο-
1 ,ΙυιΐΓΠ&Ι οί &β1Ι. Βίαάίβδ XIII, σ. 211, ε!χ. 16.