Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]
Ephēmeris archaiologikē — 1899

DOI Artikel:
Staēs, Balerios N.: To diatagma tou Dioklētianou: duo nea temachia tēs Ellenikēs metaphraseōs
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.14648#0091
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
159

ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΔΙΟΚΛΗΤΙΑΝΟΥ

160

1873) άπαντα τά έκδοθέντα αποσπάσματα του κει- "Ετος της έχδοσεως τοΰ Διατάγματος τούτου

μένου καί συμπλήρωσιν αύτοΰ (σελ. 801-841) ύπελογίσθη ασφαλώς (ίδ. ΒΙίίηιηβΓ έ'νθ. άνωτ. σελ.

προσθήκας δ' ακολούθως έν Ερίΐθπι. βρϊ§ι\ V 87. 53 κέξ.) ότι είνε το 301 μ. Χ. Κατά τύπους τό

Έν έ'τει 1893 έξέδωκε πάλιν ό αύτάς συγγραφεύς Διάταγμα τούτο ήτο των προς τούς έπαρχιώταο

έν διιρρίεηίθηΐυπι Ο.Ι.ί,. Ι. III σελ. 1909-1925 απευθυνόμενων «βϋϊοΐυιτι α(] ρΐ'ονϊηοϊαΐβδ » ώς ήν

πάντα, τά μέχρι της έποχής έκείνης ευρεθέντα και έ'θος, κυρίως έν τοις χρόνοις τοΟ Διοκλητιανοΰ, νά

δημοσιευθέντα έν διαφόροις περιοδικοϊς συγγράμ- καλώνται τά διατάγματα ταΰτα, άτινα έστέλλοντο

μασιν αποσπάσματα, συγχρόνως δε και άποκατά- άπ' ευθείας προς τούς έπαρχιώτας και ούχι διά

στασιν τοΰ δλου κειμένου σελ. 1926-1953. Τω των αρχόντων.

αύτω ετει Ό Η. ΒΙϋπιηβΓ έδημοσίευσεν έργον πολλού Οϊ παραβάται τοΟ Διατ. έτιμωροΟντο (κατά την

λόγου άξιον ύπό τον τίτλον «Ι)θγ Μαχίιπαΐΐατΐί" ιΐβδ έν τω προοιμίω σχετικήν ρήτραν) διά θανάτου.

Οϊοοίβΐί&η» άναδημοσιεύων έν αύτω το ύπό τοΰ" Αί τιμαί ορίζονται έν τω Διατάγματι εις δηνά-

Μοηιιηβθη άποκατασταθέν κείμενον μετά σχολίων ρια (άβηαπϊ), ήσαν δε ταΰτα χαλκοί νομίσματα

και ερμηνείας πλήρους των λεπτομερειών και τοΰ λεπτά, ούδεμίαν σχέσιν έχοντα προς τά άργυρα

συνόλου. Μετά τάς πολύτιμους ταύτας έργασίας δηνάρια, τά έπίσημα, των χρόνων της δημοκρα-

έπ'ι τοΰ «Διατάγματος» τών κορυφαίων τούτων τίας καϊ τών προγενεστέρων αύτοκρατόρων. Περί

άρχαιοδιφών δεν ΰπολείπεται εύρύ στάοιον προς της αξίας τοΰ νομίσματος τούτου σ/ετικώς προς

νέας έρεύνας. τό χρυσοΰν ρωμαϊκάν νόμισμα (ίΐυΐ'βιΐδ ή 8θΙϊ<1 αβ)

Το κείμενον ήμών εύτυχώς συμπληροΐ έν πολ- μετά την εύρεσιν τοΰ αποσπάσματος της Έλα-

λοϊς και άναπληροϊ την έλληνικήν μετάφρασιν, τείας, τοΰ άναγράφοντος τά «περί χρυσοΰ» άπο-

διά τοΰτο και δεν στερείται σημασίας τινός.Έκδί- κατέστη όμοδοξία, δεκτοΰ γενομένου δτι το νό-

δοντες τοΰτο θά περιορισθώμεν υποδεικνύοντες τάς μισμα τοΰτο κατά τά έν τη έπιγραφη ήξιζε το

ύπαρχούσας παραλλαγάς τοΟ κειμένου και ό',τι ΥδΟΌΟΟ τ% λίτρας τοΰ χρυσού1. Πρβ. ΒΙίίηιηβΓ

νέον προκύπτει έκ της εύρέσεως τούτου. Χάριν ενθ. άν. σελ. 59.Έσημαίνετο δέ τοΰτο έν ταϊς Έλ-

είσαγωγης έν τούτοις άς έπιτραπη ήμϊν νά έπανα- ληνικαϊς μεταφράσεσι διά τοΰ σημείου Χ2.

λάβωμεν έν συντόμω γνωστάς τινας και έξηκρι- Τά έν χρήσει σταθμά εινε ή λίτρα (και λείτρα)

βωμένας περί τοΰ Διατάγματος πληροφορίας. λατινιστί ροηαΌ (σπ. 1 ίνΓ3) καί ή ογκία (υηοία).

Το διάταγμα άφεώρα την πρόληψιν γενομένων Ή πρώτη, ή συχνά ώς ιταλική (ίΐβΐιουιη ροηιΐο)

καταχρήσεων κατά τήν διατίμησιν καί τήν πώ- όριζομένη, σημαίνεται έν τηΈλληνικη μεταφράσει

λησιν διαφόρων πραγμάτων, ιδία τροφίμων καί έν- διά τοΰ σημείου Α ή 43 λατινιστί δέ διά της συγ-

δυμάτων, έν τω άχανεϊ Ρωμαϊκώ κράτει καί κυ- κεκομμένης λέξεως ροη(1ο:ρ°4. Ή όγκία ή ούγκία

ρίως έν ταϊς Έλληνικαϊς καί άνατολικαϊς αύτοΰ διά τοΰ ρ ή λατ. διά της λέξεως αύτής (ηηοία).

έπαρχίαις1. Τό Διάταγμα δεν ορίζει τάς «τιμάς Μέτρον έν χρήσει διά τούς ξηρούς μεν καρπούς

εκάστου είδους» άλλά τό ηιαχίηιιιηι, τά άνυπέρ- είνε ό μόδιος (ίΐαΐίοαδ πιοάίυδ, συχνότερον δέ ό

βατον δηλ. ό'ριον τών τιμών, έντος τοΰ οποίου καί ιτιοιίίϋδ ο&8ΐΓβπ8Ϊ8, δ τά διπλοΰν τοΰ πρώτου άξί-

ούχί πέραν τοΰ οποίου, ώφειλον νά πωλώνται τά ζων), σημειοΰται δ' Ελληνιστί μ ή Κ μ ό'πως δη-

διάφορα άντικείμενα, τά οποία έν τω Διατάγματι λωθη Ό οαδίΓβηδΐδ ηιοα'ίυδ.

αναγράφονται. Είχε δέ τά διάταγμα τοΰτο τάν σκο- Μέτρον διά τά ύγρά εινε Ό Ιταλικός δβχΐΗΠΠδ

πάν νά περιστείλτ) τήν αϊσνροκέρδειαν ήτις έξη- , . ,' , , ... ίΤ, .„„,. ,»

Γ " ' ' ■ ' ' Κατα τους υπολογισμούς του Μοπιπίίβη ( Ηβητίβδ: 1890 σ. Π

σκεϊτο προ πάντων εις τας πόλεις και τάς κωμας χις.) αναλογεί έχαστον δηνάριον πράς 1 4/5 τοΰ γερμανικού Φοίνικος,

έ'νθα έστάθαευον αύτοκρατορίκά στρατεύματα. της λίτρ. χρυσοϋ άναλογούσης πρός 913,59 Μάρχα. Κατά ταϋτα

100 δηνάρια ή'ξιζον περίπου 228 λεπτά (εις χρυσόν).

1 Ό Ι_.ΟΠη§': ,ΓοίΙΓη. οί ΗοΙΙ. 8ΐυ(1. Χ σ.301 ϊσ-χυρίζεται, οΰ^ί 2 Μόνον τά αποσπάσματα τών Γερονθρών (της Λακωνίας) χαί

ά'νευ σοβαρών λο'γων, δτι ίσχυε τοΰτο δι'άπαν τό ρωμαϊκόν κράτος. της Λεδαδείας φε'ρουσι παραλλαγήν τοΰ σημείου ουτω: Υ ^.

Έν τούτοις χαί ό ΒΙϋπιηβΓ φαίνεται αποδεχόμενος τήν έναντίαν 3 Ενίοτε καί: Λιτ. ώς έν στ. 7 χεφ. 4ου.

ίδέαν τήν υπό τοΰ ΜοΠΙΠΙίίΟη καί ΛΥ3.(1 (Ιίη&Ιυη έξενεχθεΐσαν. "Ιδ. 4 Ή λίτρα αναλογεί πρός 102 δράμια ή άκριβέστερον πρός

ΒΙϋπΐηΟΓ ενθ. άνωτ. σελ. 54. 102,1644. Ή οϋγχία εινε τά "Ζ,, της ρωμαϊχής λίτρας.
 
Annotationen