Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Editor]: Ephēmeris archaiologikē (1901)

115

ΑΝΛ Θ Η ΜΑΤΙ Κ Ο Ν ΑΝΑΓΛΥΦΟΝ ΕΞ ΑΙΓΙΝΗΣ

116

μένως θά έποιήθη κατά το δεύτερον ήμισυ της Ε' κόλως έκ της έλάφου, ήτις προσάγεται ώς θΟμα.

προ Χρ. έκατονταετηρίδος, μετά την οίκοδομήν Ή σχέσις της 'Αρτέμιδος προς την ελαφον εινε

του Παρθενώνος. Ή επίδρασις των γλυπτών του τόσον γνωστή, ώστε δεν εινε ανάγκη νά ένδιατρΐ-

ΠαοΟενώνος (ήτοι του ανατολικού αετώματος και ψωιχεν εν τούτω έπι πολύ."Ως θυυ.α εν τη λατοεία

της ζωοφόρου) εμφαίνεται ώσαύτως και εν τή συν- της "Αρτέμιδος εμφανίζεται ή ελαφος έν τω μύθω

θέσει. "Οπως έν έκείνοις ούτω και ενταύθα παρα- της θυσίας της Ιφιγένειας, έν δε τή εορτή τών

τηρουμεν ότι ή παρισταμένη σκηνή έξεικονίζεται ΈΧαφΎ]6οΜων έν "Αγραις παρά τάς Αθήνας προσ-

έν τή τελέσει αυτής* οί μεν άνδρες φθάσαντες ήδη εφέροντο τή Άρτέμιδι και ελαφοι και πλακούντες

εις τον βωμόν παρασκευάζουσι τήν θυσίαν, αί δέ έν σχήματι έλάφου1. Έν τή κατ' έτος αγομένη έν

γυναίκες άκολουθοΟσι κατόπιν προσερχόμεναι εις Πάτραις εορτή της Ααφρίαο. Αρτέμιδος έθύετο

τον βωμόν βραδέως. Ισως έν τω συμπλέγματι μετ' άλλων ίερείων και ελαφος. Επειδή δέ ή κατά

της θεας μετά τών δύο ανδρών, ών δ εις κύπτει τήν έορτήν ταύτην θυσία σχετίζεται και προς τήν

προς τό θΰμα, δυνάμεθα νά άναγνωρίσωμεν άνα- έν τω ήμετέρω αναγλύφω παρισταμένην, καλόν

λογίαν τινά προς το γνωστόν έν τω μουσείω του νομίζω νά παρατεθή τό περι της θυσίας έκείνης

Λατερανου έν Ρώμη άνάγλυφον τών Πελιάδων. χωρίον του Παυσανίου VII, 18, 12: ^ ΕσβάΙΛονΟι

Ίδιόρρυθμον εινε τό ανωτέρω περιγραφέν σχήμα γαρ (ώντα(; έ(; τον βωμον όρνιθας τε τοίχ έδω-

τοΟ βωμού, πρώτον μεν ένεκα τών πολλών βαθμί- δίμους καί Ιέρεια ομοίως άπαντα, ετι δε νο, ά-

δων, αί'τινες φαίνεται οτι περιβάλλουσι τον βωμόν γρίονς και έΐάφους τε και δορκάδας, οί δέ και

και κατά τάς τέσσαρας πλευράς αύτου, ί'σως όέ Ινκων και άρκτων σκύμνους, οί δέ και τα τέ-

δέν ανευρίσκονται έν ούδενί άλλω γνωστώ σχήματι 2εια τών θηρίων κατατιθέαΰι δέ έπι τον βωμον

βωμού, καίτοι ανάλογοι φαίνονται οί έκ φυσικού και δένδρων καρπΌν τών ήμερων. Καίτοι ή έν

βράχου βωμοί της έν "Αθήναις Πνυκός και οί έν Πάτραις θυσία ήτο πλουσιωτέρα και ποικιλωτέρα,

Φρυγία1, έπειτα δέ τό σχήμα του βωμού εινε λίαν ομως ή παρά Παυσανία περιγραφή αρμόζει πως

άξιοπαρατήρητον ένεκεν της ύπεροολικώς κόλπου- καί εις τήν έν τω ήμετέρω άναγλύφω παρισταμέ-

μένης επιφανείας καί τών δίκην κεράτων προεχου- νψ άγροτικήν θυσίαν τήν Ίζροσ^ζροιχίνψ τή 'Αρ-

σών πλευρών2. Κολπουμένη κατά τι ή άνω έπι- τέμιδι. Ώς έκεΐ ούτω και ένταυθα ποοσφέρονται

φάνεια τών βωμών ευρίσκεται συχνότατα έπι άτ- πλήν της έλάφου και πτηνόν καί καρπός. Χήν ώς

τικών αγγειογραφιών του ξ" και του Ε' αιώνος, ίερεΐον τή Άρτέμιδι δεν αναφέρεται ρητώς, καθ'

αλλά τόσον μεγάλη κοίλανσις ί'σως δεν έχει ουδέν £σον γνωρίζω, αλλ1 έμμέσως βεβαιουται τούτο έκ

το άντίστοιχον έν τοις σωζομένοις μνημείοις. Τά τής παρατεθειμένης ανωτέρω μαρτυρίας του Παυ-

κερατοειδώς ανυψωμένα ταύτα πλευρά έσκόπουν σανίου. Ώσαύτως και περί του καρπού της όοιας

πιθανώς νά παρέχωσι σκέπην κατά του ανέμου. προσ^αρουΑνου τή Άρτέμιδι δεν γνωρίζω ουδέν

Ανάλογα παραδείγματα ευρίσκονται έπι κορινθιά- μαρτύριον. Άλλ' ομως εινε γνωστόν οτι προσεφέ-

ζοντος αττικού αγγείου (ΑτοΙιαοΙ. «Ι&ΙΐρΒυοΙι 1890 ροντο τή Άρτέμιδι θυσίαι κατά τήν συγκομιδήν

σελ. 247) και επί τίνος έν Βυρτσβούργω αγγείου τών καρπών, καί δή ήδη παρ' Όμήρω, ένθα ή θεά

τών αρχών του Ε αιώνος μετά μιας έλικος (Βδπι. αύτη άξιοι τοιαύτην θυσίαν καί οργίζεται μή τυ

I

Μίΐΐβΐΐ. III 108). χάνουσα αυτής2. Ώσαύτως καί ό Ξενοφών προσέ-
Τίς εινε ή παρισταμένη θεά αναγνωρίζεται εύ-

< Ββ^βΓ, Αηβοά. I 249 'Αθην. XIV 046 Ε. Πρβλ. τό επί τής

1 Πρβ. ΡβΙΤΟί - ΟΙΐΐρίβΖ, ΗΪ8ΐ. (1β Γατί. V 148 ες". Παραβλη- εκκλησίας Παναγίας της Γοργοετ:ηκοου έντετειχισμένον άνάγλυφον

Οήτω ωσαύτως τό κλιμακωτόν κτίσμα του υπό Στάη εν Βουρβά εύρε. του αρχαίου ημερολογίου, εν ω έν μηνί Έλαφηβολιώνι εικονίζεται η

θέντος επιτύμβιου μνημείου (Λελτ. άρχ. 1860 πίν. Γ' 4, σελ. 111 "Αρτεμις μετ'έλάφου. Διεθνής Έφημ. της νοαισμ. όρχαιοΐογίας,

εξ. καί τό έν Λαμπτραΐς ευρεθεν έπιτύμβιον μνημεΐον, ΑΐΙΐβΠ. Μίΐ- 1899, πίν. Ε'-^Γ'.

ΙΙιβίΙ. XII 105 έξ.)· 4 Όμ. Ίλ. I 533 §?.:

Εν τω άναγλύφω σκίζεται μόνον μία τοιαύτη κερατοειδής προ- καί γαρ τοΐσι κακόν χρυσόθρονος "Αρτεμις ο\οσεν,

εξο/.ή, αλλ'εικάζω ότι υπήρ/ε καί ετέρα. Άλλ' όμως αί άνωτέρω χωσαμένη ό οί οϋ'τι θαλύσια γουνω άλωης

είρημένάι έπι αγγειογραφιών άναλογίαι δέν συνηγοροΰσιν δπέρ της Οίνεϋς δέ ρές"· άλλοι δέ θεοί δαίνυνθ' έκατόμβας,

υπάρξεως καί ετέρου όμοιου πλευρού. οί'η 0' ουκ ερεξε Διός κούρη μεγάλοιο.